Những ngày sau Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, chúng tôi có dịp trở lại xã Chiềng Ban (huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) được tận mắt chứng kiến nhiều đổi thay bởi các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nơi đây (XDNTM). Những tuyến đường bê tông liên xã, trục bản được đầu tư xây dựng rộng và đẹp. Dọc hai bên đường là những ngôi nhà cao tầng mọc san sát nhau, các vườn cây ăn quả được bà con nhân rộng để phát triển kinh tế. Diện mạo nông thôn trên địa bàn xã Chiềng Ban ngày càng khởi sắc và giàu đẹp.
XDNTM không có điểm dừng
Trao đổi với PV, bà Cầm Thị Hương, Chủ tịch UBND xã Chiềng Ban, huyện Mai Sơn cho biết, xác định XDNTM chỉ có điểm xuất phát, không có điểm dừng, vì vậy ngay sau khi cán đích nông thôn mới năm 2015, Đảng bộ, chính quyền và người dân trên địa bàn xã bắt tay ngay vào việc thực hiện 17 tiêu chí nông thôn mới nâng cao. Đến nay xã đã đạt mục tiêu đúng kế hoạch đề ra, đời sống của người dân được cải thiện tích cực; kết cấu hạ tầng được đầu tư đồng bộ. Các tuyến đường trục bản, liên bản được cứng hóa, đảm bảo ô tô, xe máy đi lại thuận tiện. 100% hộ gia đình được sử dụng điện thường xuyên, an toàn. 100% các bản trên địa bàn xã đạt danh hiệu bản văn hóa. Cuộc sống sinh hoạt tinh thần, vật chất của người dân được nâng lên rõ rệt.
Chiềng Ban là xã vùng 1 của huyện Mai Sơn có quốc lộ 4G đi qua, đồng thời quốc lộ 4G cũng nối với phường Quyết Tâm (thành phố Sơn La). Địa hình trên địa bàn xã Chiềng Ban tương đối bằng phẳng, khí hậu nhiệt đới gió mùa, giao thông thuận lợi, có nguồn nước ngầm phong phú.
Bên cạnh đó, Chiềng Ban còn là xã căn cứ cách mạng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, xã đã được lựa chọn là nơi đặt cơ quan của tỉnh uỷ, UBND tỉnh, cùng nhiều sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh Sơn La từ năm 1966 đến năm 1972. Xã Chiềng Ban cũng là nơi diễn ra Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ III và nhiều sự kiện chính trị quan trọng của tỉnh trước đây.
Sau khi trở thành xã đầu tiên của huyện Mai Sơn về đích nông thôn mới năm 2015, xã Chiềng Ban tiếp tục duy trì giữ vững các tiêu chí xây dựng nông thôn mới đã đạt. Đồng thời huyện uỷ, UBND huyện Mai Sơn cử cán bộ cùng với xã thực hiện tuyên truyền, vận động nhân dân XDNTM nâng cao đầu tiên của huyện. Từ đó đến nay, Chiềng Ban đã huy động gần 17 tỷ đồng cho XDNTM. Trong đó, người dân đã đóng góp hơn 11 tỷ đồng, tham gia hiến đất, góp ngày công lao động xây dựng đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa... đáp ứng cơ sở hạ tầng nông thôn, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn xã. Hệ thống chính trị được củng cố, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn xã được duy trì và giữ vững.
Đời sống người dân được nâng cao
Dẫn chúng tôi đi thăm những con đường bê tông cứng hoá quanh bản Cụ 1, xã Chiềng Ban, ông Lò Văn Dũng hào hứng nói: Từ khi xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, nhiều tuyến đường ở xã đã được mở rộng và đẹp hơn. Nhiều ngôi nhà xây được người dân trong bản xây dựng, nhờ được xá thuận tiện. Hàng hoá nông sản được thương lái đến mua thường xuyên và bán được giá cao hơn. Bà con trong bản phấn khởi lắm.
Ngoài tập trung phát triển cơ sở vật chất, những năm qua xã Chiềng Ban còn đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thi đua sản xuất. Hỗ trợ các mô hình ghép cải tạo vườn tạp, trồng cây ăn quả trên đất dốc, hỗ trợ thành lập HTX, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân vay vốn và đào tạo nghề... Qua đó, người dân đã tích cực chuyển đổi những diện tích trồng cây lương thực kém hiệu quả sang trồng 320 ha cây ăn quả và ghép cải tạo vườn tạp. Trong đó, 20 ha cây ăn quả sản xuất theo quy trình VietGAP và liên kết thành lập 6 HTX sản xuất, kinh doanh tập trung. Toàn xã hiện có 1.250 ha cà phê, sản phẩm cà phê Chiềng Ban đã được công bố chỉ dẫn địa lý, được các công ty thu mua, xuất khẩu, góp phần nâng thu nhập bình đầu người năm 2020 đạt hơn 37 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 3,8%.
Chia sẻ với PV, anh Hoàng Văn Trường, bản Cụ 2, xã Chiềng Ban cho biết: Nhờ có sự hỗ trợ của huyện và xã, gia đình tôi đã chuyển đổi diện tích nương sang trồng cam. Đến nay tôi đã giả được hết nợ và mua được 1 chiếc xe ô tô. Cuộc sống và thu nhập của gia đình đã khấm khá hơn so với trước. Tôi có được cơ ngơi như ngày hôm nay là nhờ chương trình xây dựng nông thôn mới, nếu không có đường, điện, nước sạch thì muốn phát triển kinh tế cũng khó khăn lắm.
Bên cạnh việc quan tâm đẩy mạnh sản xuất, xã Chiềng Ban cũng thực hiện tiêu chí nâng cao về y tế, nhất là đảm bảo chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia Bảo hiểm y tế (BHYT). Để thực hiện chỉ tiêu này, xã đã kiến nghị với BHXH huyện cho phép tổ chức đại lý bán BHYT tại xã. Đồng thời tuyên truyền, vận động bà con nhân dân tham gia BHYT tự nguyện. Đến nay, tỷ lệ người dân tham gia BHYT tự nguyện đạt trên 90%. Với các tiêu chí khác, xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, triển khai hiệu quả "ngày về cơ sở nông thôn mới", tiếp tục vận động nhân dân đóng góp vật liệu xây dựng, hiến đất, bê tông các tuyến đường giao thông nông thôn. Tổ chức thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật, xây dựng bản văn hóa kiểu mẫu…
Từ huy động mọi nguồn lực XDNTM, phát huy vai trò của hệ thống chính trị và các tổ chức đoàn thể vận động nhân dân thi đua thực hiện các tiêu chí về giáo dục, giao thông, thu nhập, quan tâm thay đổi cảnh quan môi trường nông thôn theo hướng sáng - xanh - sạch - đẹp. Đến nay, xã đã đạt 17/17 tiêu chí đối với xã nông thôn mới nâng cao. Diện mạo nông thôn mới ngày càng khởi sắc, mức sống và thu nhập của người dân không ngừng được cải thiện và nâng cao.