Những "trái ngọt" từ Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới ở Mai Sơn

Những "trái ngọt" từ xây dựng nông thôn mới ở Mai Sơn

Trở lại huyện Mai Sơn trong những ngày cuối năm, nhóm phóng viên chúng tôi đều có chung cảm nhận về sự no ấm, trù phú ở nhiều xã của huyện vùng cao này. Những tia nắng hiếm hoi ngày đông tô điểm thêm cho những bản làng ở huyện Mai Sơn thêm tươi đẹp, một sức sống mới đang hiển hiện ở nơi đây; hoạt động giao thương của người dân diễn ra sôi động, từng chuyến xe chở đầy ắp na, cam… đi khắp mọi miền tổ quốc.

Mai Sơn hôm nay khoác lên mình chiếc áo mới, những con đường trải nhựa, bê tông phẳng lỳ thay thế cho những con đường đất lầy lội, gập ghềnh khó đi khi xưa. Trên đồi, bên nương, cây trái sai trĩu cành; niềm vui hiện rõ trên từng ánh mắt, nụ cười của người dân.

Tiếp chúng tôi trong căn phòng làm việc ấm cúng, anh Nguyễn Khắc Hào, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mai Sơn (Sơn La) cho biết: Chương trình xây dựng nông thôn mới ở huyện Mai Sơn là chương trình huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng hành, ủng hộ của người dân. Để làm được điều đó, huyện Mai Sơn đề ra 12 chủ trương và được các cấp chính quyền triển khai đồng bộ và quyết liệt; trong đó có chủ trương về tuyên truyền, vận động bà con hiến đất mở rộng đường; tuyên truyền bà con thực hiện chương trình "5 không, 3 sạch", vận động bà con làm cổng bản, hàng rào; chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, phát triển trồng cỏ, chăn nuôi có chuồng trại hay phân loại, xử lý rác thải đảm bảo vệ sinh môi trường…

Nếu ai đã từng tới Mai Sơn những năm về trước, có thể nhận ra bộ mặt nông thôn ở Mai Sơn đã có sự đổi thay rất lớn, rõ nét nhất là những xã cán đích nông thôn mới. Huyện hiện có 9/21 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Trong tháng 12 này, huyện Mai Sơn có xã Chiềng Mai cán đích nông thôn mới và 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; toàn huyện có 23 bản đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 13 bản đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.

Nhờ quyết tâm xây dựng nông thôn mới, các công trình như đường giao thông, điện chiếu sáng, công trình thủy lợi, vệ sinh môi trường… đều có những đổi thay tích cực; an ninh trật tự được đảm bảo; đời sống vật chất, tinh thần của người dân được từng bước nâng lên; những ngôi nhà 2 – 3 tầng với phong cách hiện đại ngày một nhiều. Không chỉ ở trung tâm huyện, trung tâm xã, mà ở các bản xa người dân cũng có điều kiện xây nhà khang trang, kiên cố… Phong trào xây dựng nông thôn mới tạo được sức lan tỏa sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân.

Rót chén trà mời khách, anh Nguyễn Khắc Hào cho hay, từ sự đầu tư của Nhà nước, sự chung tay của người dân, sau hơn 10 năm xây dựng nông thôn mới, hệ thống giao thông ở huyện Mai Sơn có sự đổi thay rất rõ nét. 100% tuyến đường từ huyện đến trung tâm các xã đã được nhựa hóa hoặc bê tông hoá; các tuyến đường liên xã, liên bản, nội bản, đường vào khu sản xuất được nâng cấp, giúp bà con thuận lợi giao thương, phát triển kinh tế; chỉ tính từ năm 2023 trở lại đây, người dân đã hiến đất và mở rộng được trên 285km đường giao thông nông thôn.

Chất lượng cuộc sống của người dân từng bước được nâng cao

Chia tay Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mai Sơn, chúng tôi tới thăm bản Cơi Quỳnh, một trong những bản nông thôn kiểu mẫu ở xã Chiềng Mai. Dong ruổi trên con đường trải bê tông sạch bong, chúng tôi bắt gặp gia đình anh Hà Văn Chân đang tất bật xây kè đá trang trí trước nhà. Ngôi nhà của gia đình anh Chân mới được xây năm 2022 theo phong cách hiện đại nằm ngay bên con đường bê tông rộng thênh thang. Đặt nốt viên đá lên bức tường đang xây, anh Chân cho biết: Để có con đường bê tông rộng và đẹp như vậy, gia đình tôi và bà con trong bản đã hiến hàng nghìn mét vuông đất để mở rộng; trước đây con đường này bé lắm, chỉ đi được xe máy, nhưng nay khác rồi; từ năm 2015 đến nay, gia đình tôi đã 3 lần hiến đất để mở rộng đường với gần 500m2.

Để có được những "trái ngọt" từ xây dựng nông thôn mới, hơn 10 năm qua, Đảng bộ, chính quyền và người dân ở huyện Mai Sơn đã trải qua vô vàn khó khăn. Mai Sơn là huyện miền núi, địa bàn rộng, thu nhập của người dân chủ yếu dựa vào nông nghiệp; xuất phát điểm thấp (năm 2011 toàn huyện chỉ có 3/21 xã đạt từ 5- 9 tiêu chí, 18/21 xã đạt dưới 5 tiêu chí, bình quân số tiêu chí đạt 2,9 tiêu chí/xã. Cơ sở hạ tầng như điện, đường, trường, trạm… còn thấp kém, nhất là hạ tầng giao thông, trong đó đặc biệt là đường giao thông đến trung tâm xã, đường giao thông đến bản, đường giao thông nội bản. Năm 2010, thu nhập bình quân 12,3 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn năm 2010 (áp dụng giai đoạn 2006 - 2010) là 29,94%; đời sống của người dân còn bấp bênh, thiếu thốn.

Khó khăn nhân lên gấp bội khi hệ thống tổ chức bộ máy tham mưu, giúp việc thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới từ huyện đến cơ sở hoàn toàn là kiêm nhiệm; năng lực, trình độ còn hạn chế nên ảnh hưởng đến chất lượng, tiến độ triển khai thực hiện chương trình. Bên cạnh đó, nguồn vốn đầu tư từ chương trình còn hạn hẹp, chưa đáp ứng được nhu cầu của các xã, nhất là nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng đường giao thông nông thôn, cơ sở vật chất văn hóa tại các xã vùng đặc biệt khó khăn của huyện. Việc huy động các nguồn lực hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp và nguồn đóng góp của nhân dân để xây dựng nông thôn mới gặp nhiều khó khăn.

Nhìn lại chặng đường hơn 10 năm xây dựng nông thôn mới, huyện Mai Sơn đã đạt được nhiều kết quả rất đáng trân trọng. Dưới sự thống nhất lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia chủ động của người dân trong thực hiện chương trình; bộ mặt nông thôn đã đạt được những kết quả tích cực, bản làng tươi đẹp, ấm no, đáng sống. Cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân nhận thức rõ trách nhiệm và lợi ích của chương trình; kinh tế nông nghiệp có chuyển biến tích cực; kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội được quan tâm đầu tư đã làm thay đổi bộ mặt nông thôn; trình độ dân trí từng bước nâng cao, sức khỏe của người dân được chăm sóc chu đáo; các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch có nhiều tiến bộ theo xu thế xã hội hóa; chính trị - xã hội và quốc phòng - an ninh được giữ vững; an sinh xã hội được đảm bảo, đời sống của Nhân dân ngày được cải thiện; công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng được củng cố, vững mạnh.

Hết năm 2024, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Mai Sơn đón nhận tin vui khi có thêm 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới là xã Chiềng Mai và xã Hát Lót, nâng tổng số xã đạt chuẩn nông thôn mới lên 10 xã, trong đó 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; xã Chiềng Sung và Chiềng Ban đang nỗ lực hoàn thiện các tiêu chí đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao vào năm 2025. Cũng trong năm năm 2025, huyện Mai Sơn phấn đấu xây dựng thêm 18 bản nông thôn mới, trong đó có 8 bản nông thôn mới kiểu mẫu.