Lòng hồ thủy điện Sơn La thuộc địa phận huyện Mường La, là lòng hồ nhân tạo rộng mênh mông, sở hữu cảnh quan thiên nhiên vô cùng phong phú. Do đó, có lợi thế quan trọng để huyện Mường La phát triển du lịch sinh thái. Với tiềm năng lòng hồ rộng, sâu, nước trong xanh, khí hậu trong lành đã tạo điều kiện tốt để nơi đây vừa phát triển du lịch sinh thái, vừa phát triển mô hình nuôi cá tầm trên lòng hồ.
Những năm gần đây, huyện Mường La đã khuyến khích các hộ dân sinh sống trên vùng lòng hồ triển khai nuôi cá lồng, đặc biệt là cá tầm. Qua đó, để tăng nguồn thu nhập từ phát triển kinh tế nông nghiệp, tạo điều kiện cho người dân vươn lên làm giàu từ kinh tế thủy sản.
Trang trại nuôi cá của Công ty TNHH một thành viên cá tầm Việt Nam – Sơn La rộng khoảng 3ha.
Khu vực nuôi cá tầm trên lòng hồ thủy điện Sơn La hằng năm thu hút đồng khách đến tham quan.
Ông Nguyễn Đức Thành, Bí thư huyện Mường La, tỉnh Sơn La cho biết: "Phát huy tiềm năng thế mạnh về du lịch trên lòng hồ thủy điện, những năm qua chúng tôi đã có nhiều chính sách, giải pháp thúc đẩy ngành du lịch lòng hồ sông Đà phát triển. Chúng tôi tập trung quảng bá cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp vùng sông nước, thu hút du khách thập phương đến tham quan trải nghiệm.
Ngoài ra chúng tôi cũng tập trung tuyên truyền cho các cá nhân, tập thể, nhà hàng, khách sạn, gia đình trên địa bàn khai thác các lợi thế du lịch sẵn có. Khai thác triệt để tiềm năng phát triển du lịch gắn với mô hình nuôi cá lồng, đặc biệt là nuôi cá tầm. Từ đó giúp sản phẩm thủy sản của địa phương đến tay người tiêu dùng nhiều hơn, góp phần nâng cao thu nhập cho bà con".
Những con cá tầm khổng lồ được nuôi trên lòng hồ thủy điện Sơn La.
Điểm mới trong mô hình nuôi cá lồng ở lòng hồ thủy điện Mường La, đó là các hộ dân, công ty, HTX vừa nuôi cá lồng cung cấp sản phẩm ra thị trường gần xa vừa gắn với phát triển du lịch sinh thái. Để sự gắn kết này mang lại hiệu quả kinh tế, các hộ dân ở đây đã chủ động kết hợp vừa nuôi cá vừa làm các dịch vụ du lịch để phục vụ du khách, như: Dịch vụ đưa đón khách trên thuyền vào các điểm tham quan quần thể hồ lòng hồ, phục vụ nhu cầu ẩm thực ngay trên thuyền. Dich vụ đưa khách tham quan trang trại nuôi cá tầm của Công ty TNHH một thành viên cá tầm Việt Nam – Sơn La; khu nuôi cá lồng của các hộ dân, chế biến các món ăn từ sản phẩm cá nuôi lồng ngay trên nhà bè để khách thưởng thức... Nhờ những cách làm này, du khách có điều kiện tiếp cận các dịch vụ du lịch từ người dân ở khu vực nhà bè, sẵn sàng sử dụng dịch vụ và mua các sản phẩm từ người dân.
Đông đảo du khách thập phương đến tham quan trang trại nuôi cá tầm ở lòng hồ sông Đà, thuộc huyện Mường La.
Ông Nguyễn Ngọc Lan, Quản đốc Công ty TNHH một thành viên cá tầm Việt Nam – Sơn La (huyện Mường La), cho biết: "Công ty chúng tôi nuôi cá tầm theo theo tiêu chuẩn VietGAP, tất cả công nghệ nuôi đều nhập từ Na Uy và Liên Bang Nga. Hiện chúng tôi có 153 lồng trên diện tích 3ha, trong lồng có hơn 140.000 con. Trong đó có hàng trăm con đang sinh sản, tốc độ sinh trưởng của cá tầm ở đây rất tốt. Bình quân 1 năm, chúng tôi bán cá ra thị trường dao động từ 150 tấn – 200 tấn/năm. Giá bán gần 200.000/kg, thị trường tiêu thị chủ yếu là các tỉnh phía Bắc".
Cá tầm được coi là đặc sản của vùng sông nước và hiện nay đang được rất nhiều người tiêu dụng ưa chuộng.
"Hiện tại cung không đủ cầu, Công ty chúng tôi luôn trong tình trạng cháy hàng, không có sản phẩm để bán. Ngoài nuôi cá tầm, trang trại nuôi cá tầm của Công ty chúng tôi cũng đón hàng nghìn lượt du khách đến tham quan mỗi năm. Có nhiều du khách còn tận tay mua cá tại lồng về làm quà biếu người thân và bạn bè. Qua đó sản phẩm cá tầm của chúng tôi đến với người tiêu dùng thuận lợi và dễ dàng hơn", ông Nguyễn Ngọc Lan, Quản đốc Công ty TNHH một thành viên cá tầm Việt Nam – Sơn La chia sẻ.
Ông Lò Văn Chờ, bản Phiêng xe (xã Mường Trai, huyện Mường La, tỉnh Sơn La) có thu nhập hơn 140 triệu đồng nhờ nuôi cá lồng gắn với làm du lịch.
Sau khi tham quan các địa điểm du lịch, du khách có thể dừng chân hòa mình với thiên nhiên non nước, tại các bến du lịch. Thưởng thức các món ăn đặc sắc của địa phương, như: Cá lăng ướp giềng nướng, cơm lam, xôi, cá lăng xào, cá rô phi nướng, canh cá nấu măng chua... Trước khi về, du khách có thể đặt mua tại các loại cá tươi như cá tầm, lăng đen, diêu hồng, chép..... Đồng thời, có thể mua sản phẩm cá sấy khô về nhà thưởng thức hoặc làm quà biếu người thân.
Khách du lịch đang ghi lại những hình ảnh làm kỷ niệm khi đến tham quan các mô hình nuôi cá lồng.
Trao đổi với PV báo NTNN/Dân Việt/Trang Trại Việt, anh Lường Văn Bình, bản Phiêng Xe (xã Hua Trai, huyện Mường La, tỉnh Sơn La), cho hay: "Tôi nuôi 12 lồng cá vừa bán sản phẩm ra thị trường, vừa thu hút khách du lịch đến tham quan. Nếu khách du lịch có nhu cầu tham quan lồng cá, đặt cơm tại bè và trên thuyền, gia đình tôi sẵn sàng nhận và phục vụ tận tình, chu đáo với phương châm "vừa lòng khách đến, vui lòng khách đi". Mỗi 1 ngày, gia đình tôi đón từ 3 đoàn, có ngày đông nhất là 7 đoàn. Tính tổng thu nhập từ nuôi cá và làm du lịch, môi năm tôi đút túi gần 300 triệu đồng".
Mô hình nuôi cá tầm, cá lăng, cá trắm cỏ, diêu hồng... ở lòng hồ thủy điện Sơn La đã mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho bà con nhân dân.
Với diện tích mặt nước rộng mênh mông, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu trong lành, lòng hồ thủy điện Sơn La rất phù hợp cho phát triển nuôi cá lồng và du lịch sinh thái.
Nhờ tìm hướng đi mới trong phát triển kinh tế thủy sản gắn với phát triển du lịch sinh thái, nhiều nông hộ và các HTX hoạt động trên lĩnh vực nuôi cá lồng đã ăn nên làm ra và có thu nhập hàng trăm triệu đồng. Để tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế, huyện Mường La đã lên kế hoạch xây dựng 1 số cửa hàng giới thiệu sản phẩm thủy sản. Từng bước xây dựng thương hiệu "cá lăng lòng hồ sông Đà", "cá hồi Ngọc Chiến", "cá tầm sông Đà", "cá chiên sông Đà"... kết hợp phục vụ khách tham quan nhà máy thủy điện Sơn La và cảnh quan tại lòng hồ sông Đà.
Hiện tại, huyện Mường La đang khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh liên kết với các hộ nuôi cá lồng về việc tổ chức thu mua, tiêu thụ, phân phối sản phẩm thủy sản trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Đồng thời huyện cũng xây dựng nhiều cơ chế thoáng, để thu hút vốn đầu tư vào phát triển du lịch trên lòng hồ thủy điện sông Đà.