“Trái ngọt” từ những mô hình nông nghiệp hữu cơ

Trồng tiêu xen bơ

Cách đây hơn 5 năm, trong khi hàng chục ngàn nông dân ở cao nguyên đổ xô trồng tiêu với mức đầu tư giống, trụ, phân bón khoảng 200 - 300 triệu đồng/ha, thì anh Võ Trọng Hùng (ở TP.Pleiku, Gia Lai) lại chọn cách đầu tư khác, nhằm hạ giá thành sản xuất.

"Hơn 10ha tiêu của tôi đều trồng cây trụ sống như: Dâu da xoan, xoan, muồng. Đây là những cây phát triển nhanh, dễ sống, có thể trồng cùng lúc với cây tiêu, lại giảm giá thành. Mỗi cây sống làm trụ tiêu giá chỉ 5.000 đồng, cộng với tiền cây giống 25.000 đồng/trụ nên rất rẻ. Tuy nhiên, do trụ sống phải gần một năm mới cho tiêu bám vào được, nên tôi phải mua thêm một cây bời lời để làm trụ giả, tốn khoảng 10.000 đồng/trụ sống. Song, so với trụ bê tông vẫn quá rẻ!" - anh Hùng chia sẻ và tính toán trung bình 1ha tiêu đầu tư chưa đến 100 triệu đồng.

Ông Đồng Quốc Bảo - Phó Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê, cho biết: "Có lẽ vườn tiêu nhà anh Hùng thành công nhất ở Gia Lai cho đến nay. Bởi, tiêu phát triển tốt, năng suất cao và giảm tối đa bệnh trên cây. Mặt khác, trong khi trồng, vườn tiêu được tính toán thoát nước, nên không bị úng; đào giếng để tưới đến tận từng gốc trong mùa khô tránh hạn hán".

Theo các chuyên gia, tiêu trồng trên các trụ là cây sống, sẽ có khả năng kháng bệnh cao hơn, phát triển bền vững hơn, so trồng trên trụ bê tông.

Ngoài ra, các loại lá xoan, lá muồng khi rong tỉa, sẽ cho nguồn phân xanh dồi dào. Trong lá cây lại có chất kháng một số loại bệnh cho tiêu. Anh Hùng không ham trồng quá dày, chỉ trồng 1.400 - 1.500 trụ tiêu/ha so với 1.600 trụ/ha nếu trồng bằng trụ bê tông.

Toàn bộ vườn tiêu 10ha của anh Hùng được đầu tư, chăm sóc theo hướng hữu cơ. Cây được bón phân hữu cơ vi sinh tận gốc. Nước tưới cả gốc lẫn ngọn nên cây trụ sống lẫn tiêu đều phát triển tốt. Đây là năm thứ 3, vườn tiêu của anh Hùng cho thu hoạch ổn định. Theo anh Hùng, thời điểm này vườn tiêu mới thực sự có năng suất ổn định. Sơ bộ, 1ha thu trung bình 4 tấn khô; giá trên dưới 50.000 đồng/kg, trừ chi phí, lãi ròng 80 - 100 triệu đồng/ha.

Ngoài tiêu, anh còn trồng thêm 1.000 cây bơ booth xen canh, chuẩn bị thu hoạch. Bơ phát triển tốt, cây khỏe, quả nhiều. Ước tính, 50 - 60kg quả/cây; giá 25 - 35.000 đồng/kg, tổng thu hơn 1 tỷ đồng. Anh Hùng cho biết, sẽ tiếp tục xen canh thêm bơ, sầu riêng vào vườn hồ tiêu để tăng thu nhập.

Ổi hữu cơ lãi cao

3 năm qua, mô hình trồng ổi theo hướng hữu cơ của chị Nguyễn Thị Hoài (40 tuổi) ở tổ 2, phường Ngô Mây, TP.Kon Tum đem lại hiệu quả cao.

Chị Hoài cho biết: "Nhờ chăm sóc theo phương thức hữu cơ nên, vườn ổi cho thu hoạch quanh năm, là nguồn thu nhập chính của gia đình".

Lúc đầu khi mới thực hiện mô hình, do chỉ tham khảo trên ti vi, chưa có kinh nghiệm lựa chọn giống. "Do chưa tìm hiểu kĩ, nên tôi đã mua nhầm giống, trồng gần 6 tháng, vẫn chưa ra quả, phải chặt bỏ" - chị Hoài tâm sự.

Sau đó, chị đi học hỏi từ nhiều trang trại hữu cơ, tìm hiểu giống và trồng 300 cây ổi nữ hoàng/3 sào. Tổng chi phí ban đầu 100 triệu đồng, gồm: 300 cây giống, thuê công nhân, lắp đặt hệ thống tưới tự động.

Rút kinh nghiệm lần trước, chị tìm hiểu kỹ, đo đạc khoảng cách cẩn thận, cây cách cây 3m, hàng với hàng 3,5m. Trước khi xuống giống, ủ phân bò khô vào các hố trước 2 tháng.

Đặc biệt, luôn tuân thủ quy trình chăm sóc từ tưới tiêu, bón phân đến trừ sâu bệnh. Lắp đặt hệ thống tưới tự động, số lần tưới tùy thuộc vào mùa, độ tuổi của cây. Đồng thời, chỉ dùng phân hữu cơ, phân bò, gà, chim cút, trộn với chế phẩm Trichoderma để bón. Để phòng trừ sâu bệnh, chị chỉ dùng phương pháp sinh học, chỉ sử dụng thiên địch kiến vàng, bắt tay thủ công và bao bọc quả.

Ổi trồng sau 4 tháng đã cho thu hoạch. Trung bình mỗi năm thu hơn 5 tấn, trừ chi phí lãi 75 triệu đồng/năm. "Thời gian tới sẽ có nhiều người trồng cây ăn quả theo hướng hữu cơ: Tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc" - chị Hoài cởi mở.