Khởi nghiệp nơi đất dữ
Thung lũng Quèn Thờ (nay là thôn 12 của xã Đông Sơn), gần 20 năm về trước, vốn là vùng khó khăn, nghèo đói bậc nhất của tỉnh Ninh Bình. Hồi đó, nếu ai muốn vào được nơi ông Tiến làm trang trại bây giờ, phải vượt qua ít nhất 5 đến 6 thung lũng núi đá tai mèo sâu hun hút. Ông Tiến bảo: “vào đến nơi không biết còn giữ nổi mạng không chứ chưa nói gì đến khai hoang phát triển kinh tế”.
Đến giờ tìm vào trang trại của ông Tiến vẫn phải đi qua chứng đó thung lũng nhưng đường xá đã được mở rộng, bê tông hóa. Ông Phạm Đình Cư – Chủ tịch UBND xã Đông Sơn bảo rằng, đó là cả một cuộc trường chinh gian khổ của chính quyền và người dân trong tỉnh đoàn kết mới giành được thắng lợi, giúp bà con thôn 12 có được “áo mới” như ngày hôm nay.
Ông Trịnh Văn Tiến đang bỏ thức ăn ngũ cốc cho đàn hươu ăn tại trang trại của gia đình.
Vừa dẫn chúng tôi đi thăm quan trang trại, ông Tiến vừa kể về những gian nan đời mình. Quê ông ở Yên Thái, Yên Mô. Năm 1990, hoàn thành nghĩa vụ quân sự, ông về quê rồi lấy vợ. Ngày cưới, hai bên nội ngoại đều nghèo nên chẳng có gì cho con làm lưng vốn.
Không cam cảnh cả ngày vợ chồng làm quần quật vẫn không đủ ăn, ông quyết chọn hướng đi mới. Một lần về chơi với bạn ở Nghệ An, ông thấy bà con nuôi nhím, nai, hươu cho hiệu quả cao gấp nhiều lần trồng lúa. Trở về, ông bàn với vợ hướng mới mà quê ông chưa ai làm: Mở trang trại nuôi nhím, nai, hươu…
Được vợ ủng hộ, sau nhiều ngày tìm nơi dựng trang trại, ông quyết định vào Quèn Thờ- nơi núi bao quanh rất thích hợp với chăn nuôi gia súc. Năm 1993, gia đình ông chuyển hẳn nhà vào Quèn Thờ để xây dựng kinh tế.
Vào nơi ở mới, vợ chồng ông khai hoang, trồng sắn. Vụ đầu tiên, thu được 5 tấn sắn tươi, tiền bán sắn ông mua lợn về nuôi. Cứ thế, "lấy ngắn nuôi dài", có vốn ông về Nghệ An mua giống nhím, hươu… và học hỏi cách nuôi. “Thời gian đầu do chưa nắm được kỹ thuật nuôi, tôi liên tiếp thất bại. Tôi vẫn kiên trì hướng đi mà mình đã chọn”- ông Tiến tâm sự.
Rơi nước mắt gán nhà vì thực phẩm sạch
Ông đi khắp các tỉnh miền Bắc, nơi nào có trang trại nuôi nhím, hươu, nai... ông đến học hỏi, nghiên cứu. Kiến thức học được, ông về áp dụng vào trang trại của mình. Khi nuôi thành công được đàn nhím, hươu…, hai vợ chồng ông lại lặn lội khắp nơi để tiếp thị, tìm kiếm thị trường cho sản phẩm của mình.
“Thời gian đầu nuôi ra cứ tưởng mình chăn nuôi con đặc sản sạch thì dễ bán, nhưng khi đi bán mới biết khổ cực. Do là con vật mới nuôi không ai biết ăn nên mình không thể mang ra chợ bán được mà phải tìm đến các nhà hàng, đánh cược tiền, tài sản họ mới cho mình thử thách đấy” – ông Tiến kể. Thời gian đầu hai vợ chồng ông mang thịt nhím, hươu tiếp thị còn bị nhiều nhà hàng đuổi vì cho rằng mang bán thực phẩm lạ. “Mỗi lần thế vợ tôi lại khóc nhiều lắm, nhưng tôi vẫn động viên cố gắng đi tìm cơ hội khác rồi hai vợ chồng lại ngược xuôi khắp nơi” – ông Tiến ngậm ngùi kể.
Cuối năm 2000, có lần tiếp thị ở một nhà hàng ở tỉnh, ông Tiến còn đánh cược cả nhà ở của mình để lấy lòng tin. Mọi sự cố gắng cuối cùng đã được đền đáp xứng đáng, các năm tiếp theo trang trại của ông đã được một số nhà hàng đón nhận và đặt hàng.
Vừa kết hợp bán cho các nhà hàng, khách sạn trong tỉnh với giá rẻ. Vợ chồng ông Tiến còn nhận làm cỗ đám cưới ở trong và ngoài xã để tiếp thị sản phẩm của mình, nhiều năm cố gắng, sản phẩm của ông đã nhanh chóng được biết đến và biệt danh “Tiến con đặc sản” nổi danh từ đó.
Sản phẩm của ông cứ chăn nuôi ra bao nhiều cũng bán được hết. “Riêng về chăn nuôi con đặc sản rất đặc biệt, bởi nó chỉ ăn lá cây, uống nước suối sạch nên rất sạch, thịt lại thơm nên khách hàng rất ưa chuộng” – ông Tiến cho hay.
Kiếm tiền tỷ từ con đặc sản
Từ tay trắng vợ chồng ông đã có cơ nghiệp tiền tỷ. Ông bảo, ông đang tiếp tục đầu tư mở rộng trang trại nuôi trồng cây, con đặc sản và nông - lâm -thủy sản kết hợp kinh doanh.
Hiện, vợ chồng ông đang sở hữu trang trại 23ha, trong đó 15ha làm nông-lâm-thủy sản và 8ha vùng nguyên liệu thức ăn cho vật nuôi. Thị trường tiêu thụ không chỉ trong nước, ông đang có kế hoạch mở rộng ra nước ngoài.
Với mỗi năm Trang trại của ông Tiến bán ra thị trường hàng tạ nhung (với giá trên dưới 1,5 triệu đồng/lạng) và hàng trăm con hươu giống, thương phẩm trên dưới 200.000 đồng/kg (cân hơi), cùng với bán nhín, lợn rừng, cá sạch…Bình quân mỗi năm, gia đình ông có doanh thu hàng tỷ đồng. Ngoài ra, Trang trại ông còn tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động trong thôn với lương trên 3 triệu đồng/người/tháng.
Qua nhiều năm ấp ủ và khảo sát thị trường, hiện tại ông đang tiếp tục đầu tư nuôi thêm giống ngựa bạch nhằm cung cấp sản phẩm thịt và cao ngựa bạch cho khách hàng. “Ngựa bạch có thị trường rất tiềm năng, chỉ cần mình chăn nuôi, chế biến đúng kỹ thuật, theo quy trình sạch, an toàn sẽ phát triển rất tốt” – ông Tiến bảo.
Đàn hươu của được ông Tiến nuôi trong thung lũng núi đá tai mèo tự nhiên luôn đảm bảo chất lượng thịt thơm ngon
Từ thành công của mình, ông vận động các hộ trong thôn xây dựng trang trại nuôi con đặc sản và ông đảm nhận bao tiêu thành phẩm. "Ai thiếu vốn, thiếu giống, chưa biết kỹ thuật, tôi hỗ trợ. Ai nản chí, thất bại, tôi động viên họ làm thành công” - ông Tiến sở lởi cho biết.
Theo ông Phạm Đình Cư - Chủ tịch UBND xã Đông Sơn, trang trại của ông Trịnh Văn Tiến đã được xã xây dựng mô hình điểm để nhân rộng, và nhiều năm gần đây áp dụng đã thành công, góp phần rất lớn đưa Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của xã về đích trong thời gian tới.
Với sự góp sức của ông, phong trào làm trang trại ở thôn 12 ngày càng phát triển. Nhờ đó, từ 100% số hộ trong thôn thuộc diện nghèo (năm 2000), nay con số này chỉ còn dưới 10%, nhiều nhà đã có của ăn của để. Với thành tích đặc biệt xuất sắc của mình, năm 2012, ông Tiến được T.Ư Hội ND Việt Nam vinh danh là nông dân sản xuất kinh doanh giỏi toàn quốc lần thứ IV. Đến đầu năm 2012, ông Tiến được bà con thôn 12 tín nhiệm bầu làm Trưởng thôn kiêm chi hội trưởng ND thôn 12 và đến giờ ông lại được bầu vào Tổ trưởng tổ hợp tác sản xuất và tiêu thu cây, con đặc sản của xã.