Thị trường thực phẩm hữu cơ nhiều tiềm năng nhưng vẫn còn những thử thách. Trong ảnh: Người mua tìm đến phiên chợ Xanh Tử Tế. (Ảnh: Đặng Hoàng)
Nông nghiệp hữu cơ (NNHC) là xu hướng phát triển nông nghiệp toàn cầu. Trên thế giới hiện có 172 quốc gia áp dụng sản xuất nông nghiệp hữu cơ với diện tích 43,7 triệu ha. Trong đó, 87 quốc gia xây dựng hệ thống tiêu chuẩn quốc gia cho sản phẩm hữu cơ.
Nhận thức được tầm quan trọng của NNHC, tại Việt Nam, lĩnh vực này cũng được quan tâm nhằm phát huy những lợi thế nông nghiệp. Thống kê của Bộ NN&PTNT cho biết, diện tích canh tác, nuôi trồng hữu cơ trong cả nước mới đạt hơn 76.000ha, tập trung tại Hà Nội, Hòa Bình, Hà Nam, Lâm Đồng… Hiện mới chỉ có 30/63 tỉnh, thành phố triển khai sản xuất NNHC và theo hướng hữu cơ với 59 cơ sở sản xuất.
Với một quốc gia đa số nông dân vẫn sống bằng nông nghiệp, những con số ít ỏi trong lĩnh vực sản xuất NNHC không khỏi chạnh lòng. Hơn thế, dù ít ỏi nhưng người làm NNHC vẫn rất lúng túng, người tiêu dùng thì hoài nghi.
Theo bà Từ Thị Tuyết Nhung, một chuyên gia hàng đầu về NNHC cho biết, NNHC không chỉ đơn thuần hữu cơ là “không phun thuốc hóa học” và “không bón phân hóa học”.
Làm NNHC là hợp tác cùng với thiên nhiên nhiều tới mức có thể và tạo điều kiện cho các sinh vật tồn tại theo bản năng tự nhiên của nó. Hệ thống sản xuất dựa vào tiến trình sinh thái, vào đa dạng sinh học và các chu trình thích hợp với điều kiện của địa phương. NNHC chú trọng tới sức khỏe của đất, của hệ sinh thái và của con người. Hầu hết các đầu vào hóa học, chất kích thích và các sản phẩm công nghệ gen (GMO) đều bị loại trừ.
Thăm quan mô hình trồng trọt hữu cơ tại trang trại Hoa Viên (Thạch Thất, Hà Nội). Ảnh IT
Tiêu chuẩn là thế, tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam: “Việt Nam vẫn chưa có hệ thống các tiêu chuẩn quốc gia, các tổ chức chứng nhận và khung pháp lý đồng bộ cho sản xuất, chứng nhận và giám sát chất lượng sản phẩm NNHC, lòng tin của người tiêu dùng chưa được đảm bảo, dẫn tới thị trường nội địa cho sản phẩm NNHC chưa phát triển”.
NNHC còn thiếu quy chuẩn, hành lang pháp lý và chính sách hỗ trợ. Do vậy người làm NNHC chủ yếu tự mày mò, hiệu quả thì “năm ăn năm thua”. Sân chơi NNHC hiện chỉ dành cho những doanh nghiệp lớn bạo tay đầu tư và có chiến lược quảng bá mạnh mẽ.
Để mở rộng cánh cửa cho NNHC phát triển, Bộ NN&PTNT đang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan hình thành Đề án phát triển NNHC cũng như sẽ hoàn thiện Bộ tiêu chuẩn để sản phẩm NNHC sớm đi vào cuộc sống…
Việc ứng dụng và phát triển một nền NNHC chính là niềm hy vọng cho việc xây dựng chất lượng nông sản sạch và bền vững cho tương lai nông nghiệp Việt Nam.