Có nhà máy nước sạch nhưng lại thiếu nước sạch
Ghi nhận của phóng viên, tại xã Hưng Thông (huyện Hưng Nguyên), dự án xây dựng hệ thống cấp nước sạch tại đây triển khai xong nhưng người dân vẫn chưa có nước sạch sử dụng. Theo Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng huyện Hưng Nguyên, thiết kế dự án chỉ xây dựng tới đường ống cấp 3, muốn đưa nước tới từng nhà dân phải có kinh phí lắp đặt đường ống cấp 4 chưa triển khai được thế nên người dân tại đây rất cần nước sạch để sản xuất, sinh hoạt.
Không chỉ có Hưng Thông, nhiều xã khác của huyện Hưng Nguyên cũng rất cần nước sạch. Mới đây, lãnh đạo 7 xã trên địa bàn huyện Hưng Nguyên có văn bản gửi các cấp ban ngành của tỉnh Nghệ An báo cáo tình trạng sức khỏe người dân bị ảnh hưởng do phải sử dụng nước giếng nhiễm bẩn, nhiễm mặn làm nước ăn uống và mong sớm có đơn vị đầu tư cung cấp nguồn nước sạch đủ nguồn lực, kinh nghiệm vào cung cấp nước sạch, đấu nối đảm bảo quy chuẩn cho người dân.
Việc phải sử dụng nước mưa sẽ không đảm bảo cho sức khỏe.
Qua tìm hiểu, địa bàn huyện Hưng Nguyên có 23 xã, thị trấn. Đây là huyện đồng bằng, phía đông giáp thành phố Vinh. Huyện Hưng Nguyên có diện tích 163,94 km² và dân số hơn 124.000 người. Huyện có mật độ dân cư lớn và nhiều khu công nghiệp như khu công nghiệp VSIP Nghệ An diện tích 750ha.
Huyện mới có 7/23 xã, thị trấn với dân số 18.000/124.000 người được sử dụng hệ thống nước sạch đảm bảo Quy chuẩn của Bộ Y tế. Tức mới đạt 15%. 16/23 xã chưa có nước sạch để sử dụng.
Nhu cầu nước sạch của người dân huyện Hưng Nguyên là 33.905m³/ngày đêm, dự báo đến năm 2030 là 44.613 m³/ngày đêm. Các nhà máy nước sạch mới chỉ cung cấp được khoảng 5.000 đến 7.000 m³/ngày đêm, thiếu cỡ 28.905m³/ngày đêm.
Theo báo cáo của UBND huyện Hưng Nguyên, thống kê trên địa bàn huyện này có 6 nhà máy nước sạch. Tất cả các nhà máy đều trực tiếp sử dụng nước nguồn từ sông Đào và cả nước từ kênh, mương thủy lợi bắt nguồn từ sông Đào qua để sản xuất nước sạch. Mà nguồn nước từ sông Đào và các nguồn khác thời gian qua được cho là không đảm bảo cả về số lượng lẫn chất lượng đầu vào.
Cụ thể, trên địa bàn huyện 6 nhà máy nước sạch gồm Nhà máy nước sạch Hưng Nguyên (thị trấn huyện Hưng Nguyên) chủ sở hữu là Công ty CP Cấp nước Nghệ An, công suất 5.000 m³/ngày đêm (đang đổi mới công nghệ, nâng công suất lên 20.000 m³/ngày đêm), số lượng khách hàng 1.592 khách hàng.
Công nhân vận hành cấp nước cho khu vực thành phố Vinh (Nghệ An).
Nhà máy nước sạch Hưng Tân (xóm 2, xã Hưng Tân) công suất 400 m³/ngày đêm, số lượng khách hàng 1.592 khách hàng, đưa vào sử dụng năm 2012, nguồn nước thô lấy ở kênh thủy lợi Hoàng Cần (một nhánh của sông Đào) nhiễm bẩn, khô cạn vào mùa hè nên Nhà máy phải dừng hoạt động.
Nhà máy nước sạch Hưng Thông (xóm Hồng Hà, xã Hưng Thông), công suất 1.000 m³/ngày đêm, số hộ dân là 1.360 hộ, hoàn thành lắp đặt năm 2017, nguồn nước thô lấy ở kênh thủy lợi Sông Rạch (một nhánh của sông Đào) chưa đưa vào sử dụng được.
Nhà máy nước sạch Hưng Lĩnh (xóm 4, xã Hưng Lĩnh) công suất 360 m³/ngày đêm, số khách hàng là 380 hộ, đưa vào sử dụng năm 2012, nguồn nước thô lấy ở mương thủy lợi phục vụ nông nghiệp nhiễm bẩn nên khách hàng, người dân không sử dụng.
Nhà máy nước sạch Hưng Phúc (xóm 3, xã Hưng Phúc) công suất 500 m³/ngày đêm, số lượng khách hàng 823 hộ, đưa vào sử dụng năm 2008, nguồn nước thô lấy ở kênh thủy lợi (một nhánh của sông Đào) nhiễm bẩn, khô cạn vào mùa hè.
Và cuối cùng là Nhà máy nước sạch Hưng Thắng (xóm 17, xã Hưng Thắng) công suất 400 m³/ngày đêm, số lượng khách hàng 800 khách hàng, đưa vào sử dụng năm 2005, sử dụng nước giếng ngầm làm nguồn nước thô để sản xuất nước sạch. Đến nay Nhà máy đã dừng hoạt động do nguồn nước thô khô cạn và nhiễm bẩn.
Cần hệ thống cung cấp nước từ sông Lam cho các trạm, nhà máy nước
Trước thực trạng đó, ngày 18/12/2019, UBND huyện Hưng Nguyên đã tổ chức cuộc họp để họp bàn kế hoạch cung cấp nước sạch cho người dân và các tổ chức trên địa bàn huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019 - 2025.
Tại cuộc họp này, lãnh đạo UBND nhiều xã (đặc biệt là các xã hạ lưu Sông Lam) báo cáo tình trạng người dân bức xúc vì phải sử dụng nước giếng bị nhiễm mặn, nhiễm bẩn làm nước sinh hoạt (do không có nước sạch); tình trạng nhiều Nhà máy nước sạch trên địa bàn huyện phải dừng hoạt động do không có nguồn nước thô đảm bảo chất lượng.
Tại văn bản số 216/UBND.KTHT ngày 2/3/2020, Chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên Ngô Phú Hàn đã đề nghị Công ty Cổ phần Cấp nước Nghệ An nhanh chóng, khẩn trương xây dựng hệ thống cung cấp nước thô từ sông Lam cho Trạm cấp nước Hưng Nguyên, đồng thời lắp đặt các điểm đấu nối phù hợp để cung cấp nước thô cho các Nhà máy nước sạch trên địa bàn huyện để người dân các xã thuộc huyện Hưng Nguyên sớm có nước sạch sử dụng.
Vận hành cấp nước nhà máy Cầu Bạch (Nghệ An).
Huyện Hưng Nguyên xác định, hệ thống cung cấp nước thô từ sông Lam được đưa vào sử dụng là cơ hội để các Nhà máy nước sạch trên địa bàn huyện Hưng Nguyên tiếp tục hoạt động, người dân có cơ hội được sử dụng nước sạch chất lượng tốt.
UBND huyện Hưng Nguyên cũng đề nghị UBND tỉnh Nghệ An, các sở ngành liên quan sớm xem xét phê duyệt đầu tư Dự án "Đổi mới công nghệ, xây dựng hệ thống cung cấp nước thô từ sông Lam cho Trạm cấp nước Hưng Nguyên và Nhà máy nước sạch các xã trên địa bàn huyện Hưng Nguyên".
Huyện này cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để Công ty Cổ phần Cấp nước Nghệ An triển khai dự án, có như thế mục tiêu xây dựng, phấn đầu đưa Hưng Nguyên trở thành huyện nông thôn mới vào năm 2022 và huyện khá của tỉnh Nghệ An vào năm 2025 mới thành hiện thực.