Sát Tết Nguyên đán, chậu mận cảnh dáng “bạt phong hồi đầu” lạ mắt của anh H. Hoan (chủ nhân vườn đào có tiếng ở Nhật Tân, Hà Nội) mới được chở ra điểm bán hoa Tết trên đường Lạc Long Quân (Hà Nội) bày bán. Chậu cảnh "độc nhất vô nhị" này đã nhanh chóng trở thành điểm nhấn khác biệt giữa muôn vàn loại cây, hoa cảnh chơi tết truyền thống như quất, mai, đào... Hiếm khi người ta thấy một gốc mận lớn, được tạo dáng thế, uốn cành để lên chậu bonsai như vậy.
Theo tiết lộ của chủ nhân chậu mận cảnh, đây là gốc mận có tuổi đời khoảng 40 – 50 năm, được nhà vườn đánh gốc từ vùng mận nổi tiếng Mộc Châu. Mất tới 4 năm trồng, chăm sóc và lên chậu, năm nay anh Hoan mới bắt đầu ra mắt chậu cảnh.
Theo quan sát, chậu mận cảnh cao khoảng 3m, có hai nhánh cây tạo dáng trực và xà (nghiêng khoảng 60 độ). Các cành nhỏ uốn xuống miệng chậu cảnh. Từ đầu cành, nhiều bông hoa mận bung trắng muốt.
Nhớ lại những ngày đầu chở gốc mận từ Mộc Châu về Hà Nội, người thợ vườn cho hay, anh đã phải cắt rất nhiều cành nhánh của cây. Thậm chí, một phần gốc mận đã phải cưa ngắn để tạo thành dáng trực.
Tuy rằng nhiều công đoạn cầu kỳ vận chuyển nhưng vì hiếm có gốc mận được thiên nhiên ban tặng những yếu tố thuận lợi về dáng, thân, cành để trồng cảnh và muốn "thiên biến vạn hóa" dòng cảnh Tết nên anh Hoan vẫn quyết định chở cây từ núi về trồng thử nghiệm ở đồng bằng.
Anh Hoan chia sẻ, do điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng tại vườn Nhật Tân khác biệt, nên khó nhất chính là chăm cho mận ra hoa đúng Tết. So với cây đào thì dòng cây này có những yêu cầu chăm sóc khác biệt hơn. Từ tháng 9, nhà vườn đánh cây lên chậu để bộ rễ ổn định và chăm bón để cây trổ hoa.
Gốc cây mận thế trực có đường kính khoảng 50cm.
"Trong suốt nhiều năm trồng cây mận này, năm nay tôi mới tìm ra cách chăm sóc để hoa mận ra đúng dịp Tết. Lá mận được tuốt cách Tết 50 ngày. Thông thường, mận nở hoa sớm hơn rất nhiều, hơn nữa, hoa chơi được khoảng 2-3 tuần nên cần canh đúng thời điểm để hoa nở đúng thời điểm", anh Hoan tiết lộ.
Nói về thế "Bạt phong hồi đầu" của chậu mận cảnh, người thợ vườn cho hay đây là một thế quen thuộc trong cây cảnh nghệ thuật. Theo đó, cây và cành nhánh đều ngả về một bên theo sức của gió, nhưng ngọn bắt buộc phải quy căn và hồi đầu mới đứng vững được. Anh Hoan muốn nhấn mạnh ý nghĩa, con người dù gặp gió bão phong ba nhưng vẫn không dễ gục ngã. Thế của cây này biểu hiện lòng bền chí hiên ngang không khuất phục.
Hiện tại, chủ nhân chậu mận cảnh "Bạt phong hồi đầu" vẫn chưa công bố mức giá bán và cho thuê chậu cây.
Bày tỏ quan điểm về chậu mận thế độc đáo, anh Nguyễn Tài Thắng (một nghệ nhân cây cảnh lâu năm ở Hà Nội) cho hay, thông thường, thị trường sẽ phổ biến dòng mận cành, hoặc cành dông to, được bó chặt, vận chuyển từ miền núi xuống Thủ đô bán trong dịp đón Tết Nguyên đán.
Hoa mận trắng đã bắt đầu bung nở dưới tiết trời lạnh của Hà Nội.
So với các dòng cây hoa cảnh chơi tết khác, mận khó chăm hơn. Tuy nhiên, do đặc tính sức sống bền bỉ, có thể phát triển tốt ở những vùng khô cằn nên cây có thể trồng được kiểu bonsai trong chậu.
"Theo quan điểm cá nhân, tôi ước tính chậu mận cảnh có giá bán khoảng 70 – 80 triệu đồng", anh Thắng chia sẻ.
Trên thị trường Tết Mậu Tuất 2018, mận cành, dông mận từ các vùng Mộc Châu (Sơn La), Phú Thọ cũng được các tiểu thương chở về Hà Nội bán Tết. Giá của các cành mận dao động từ 500.000 đồng trở lên. Đắt nhất có những cành được phát giá 5 triệu đồng.
"Chơi mận thì độc lạ hơn so với đào, mai. Năm nay, để thay đổi nên tôi mua mận về cắm. Nhưng thường thì cành mận rất lớn nên đặt bình hoa hoặc chậu cảnh ở sân vườn thì thích hợp. Riêng nhà phố chật chội thì không đủ không gian chơi loại hoa này", anh Hoài (một người mua cây cảnh trên phố Hoàng Hoa Thám, Hà Nội) cho hay.