Rau xà lách hay còn gọi là rau diếp có vị hơi ngăm ngăm xuất hiện quanh năm và phát triển khá tốt ở vùng đất có mùn hay nhiều hợp chất hữu cơ. Hiện nay, dựa vào cấu trúc người ta phát hiện ra có 6 loại xà lách khác nhau. Sự khác nhau đó được dựa trên đặc điểm về ngọn và lá của cây xà lách.
Rau xà lách là một loại rau lá màu xanh đôi khi là màu tía, chúng rất giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, rau này khi về già lá có xu hướng sậm màu và vị càng ngăm đắng đồng thời cung cấp cho người sử dụng nhiều giá trị dinh dưỡng hơn.
Những lợi ích sức khỏe của rau xà lách
- Cung cấp lượng vitamin dồi dào
Trong 100g rau xà lách khi ăn, bạn sẽ được cung cấp lượng vitamin A gấp 2 lần nhu cầu vitamin mà cơ thể cần. Ngoài ra, beta carotene cũng được cung cấp đủ với nhu cầu hàng ngày của cơ thể.
- Bảo vệ võng mạc
Cứ 100g rau xà lách thì có thể cung cấp 1,73 mirco gam zeaxanthin và một sắc tố hữu cơ tên là carotenoid. Chúng có vai trò quan trọng trong khẩu phần ăn hàng ngày vì khi cơ thể hấp thụ sẽ thẩm thấu lên những điểm màu vàng của võng mạc. Nhờ đó võng mạc được bảo vệ tốt hơn khỏi tác hại từ tia UV và cung cấp các chất chống oxy hóa ngăn ngừa sự phá hủy các gốc tự do.
- Giúp chống lại bệnh tim
Hàm lượng chất xơ cao của xà lách là bổ sung có lợi cho chế độ ăn uống đặc biệt đối với người có nguy cơ mắc bệnh tim, theo Insider.
Chất xơ có thể giúp giảm cholesterol và thay đổi cách cơ thể hấp thụ đường, hạn chế tăng cân, từ đó tăng cường chức năng tim và giảm huyết áp. Trong khi một chén xà lách nấu chín đã có 5,2 gram chất xơ, chiếm gần 1/5 nhu cầu hằng ngày.
Ngoài ra, xà lách cũng chứa nhiều chất phytxochemical, hợp chất chống lại bệnh tim bằng cách giảm viêm trong cơ thể.
- Tốt cho não bộ và có thể chống ung thư
Rau xà lách cũng rất tốt cho não bộ cũng như có thể giúp chống lại ung thư. Theo đó, trong rau xà lách chứa một số chất dinh dưỡng quan trọng có thể giúp giảm nguy cơ ung thư:
Chất chống ô xy hóa: Các chất chống ô xy hóa trong xà lách có thể giúp bảo vệ chống lại ung thư vì căng thẳng ô xy hóa có thể thúc đẩy sự phát triển của ung thư. Đặc biệt, beta-carotene và lutein có thể giúp hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư, theo Insider.
Sulforaphane: Hợp chất lưu huỳnh trong các loại rau họ cải như xà lách và bông cải xanh có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại bệnh ung thư. Một phân tích tổng hợp gồm 13 nghiên cứu cho thấy ăn nhiều rau họ cải giúp giảm nguy cơ ung thư vú.
Chất xơ: Hàm lượng chất xơ cao trong xà lách - đặc biệt là chất xơ không hòa tan - có thể giúp giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng. Nguyên nhân, chất xơ đi qua đại tràng một cách nhanh chóng và có thể giúp loại bỏ các hợp chất gây ung thư.
Những người không nên ăn rau xà lách
Tuy mang lại nhiều lợi ích nhưng không phải ai cũng có thể ăn được rau xà lách. Dưới đây là những người được khuyến cáo không nên ăn loại rau này:
- Người bị rối loạn tiêu hóa
Chất xơ trong rau xà lách có tác dụng phụ gây khó chịu đường tiêu hóa như đầy hơi, chuột rút, co thắt dạ dày, tiêu chảy, giảm hấp thụ một số chất dinh dưỡng quan trọng. Do đó, những người bị rối loạn tiêu hoá nên lưu ý khi sử dụng loại rau này.
- Người đang dùng thuốc chống đông máu
Đối với những người đang dùng thuốc chống đông máu có hàm lượng vitamin K cao, nếu ăn nhiều rau xà lách sẽ ảnh hưởng tới hiệu quả của thuốc, nguy hiểm hơn có thể dẫn đến máu đông cục.
- Phụ nữ mang thai
Thực phẩm sống thường chứa một lượng lớn vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại chưa bị tiêu diệt, đó là những nguy cơ cực kỳ nguy hiểm đối với mẹ bầu và thai nhi.
- Người bị đau dạ dày
Người bị đau dạ dày không nên ăn các loại thức ăn, nước uống kích thích niêm mạc dạ dày như các loại rau thơm, rau xà lách, rau quả có chứa nhiều xơ sợi,...
- Bệnh nhân suy thận
Những người mắc bệnh thận nên tránh các loại rau chứa nhiều kali và photpho, vì thận không thể loại bỏ chúng theo đường tiểu. Trong khi đó, xà lách lại chứa lượng lớn 2 chất này, do đó người bị suy thận nên hạn chế sử dụng.
- Người dễ bị cảm cúm
Rau xà lách có chức năng kích thích ăn uống và thúc đẩy tiêu hóa. Đối với những người dễ bị cảm cúm tuyệt đối không nên ăn rau sống.
Tuy nhiên, với những người có thể trạng tốt, sức khỏe ổn định, ít bị cảm thì lại có thể dùng rau sống để điều trị cảm cúm.
- Cơ thể có mùi khó chịu
Ăn loại rau chứa nhiều lưu huỳnh thường khiến mồ hôi có mùi khó chịu. Những loại rau màu sậm có thể làm cho nước tiểu có màu.