Huyện Xín Mần triển khai Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 với nhiều khó khăn, thách thức khi Bộ tiêu chí quy định mới của Chính phủ cao hơn, trong khi nguồn lực các địa phương hạn hẹp… Để tháo gỡ các khó khăn, huyện đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn triển khai thực hiện và các cơ chế chính sách, tận dụng các nguồn lực nhằm thực hiện hiệu quả xây dựng NTM.
Với xuất phát điểm là một huyện còn nhiều khó khăn trong phát triển KT - XH, thường xuyên bị ảnh hưởng của thiên tai, lũ ống, lũ quét, dịch bệnh. Tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2020 (theo chuẩn nghèo áp dụng cho giai đoạn 2016 - 2020) là 58,81%. Năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện còn 7.437 hộ, giảm 4,99% so với cuối năm 2020 (635 hộ thoát nghèo), trong đó tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2016 - 2020 giảm còn 50,82%.
Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM được các cấp, các ngành, địa phương trên địa bàn huyện triển khai thực hiện quyết liệt. Mặc dù, năm 2021 và những tháng đầu năm 2022 không được tỉnh phân bổ vốn thực hiện, nhưng với sự chủ động, linh hoạt, huyện đã ban hành các chính sách để thực hiện Chương trình. Kết quả từ năm 2021 đến nay, huyện đã bổ sung kinh phí cho các địa phương trên 7.000 triệu đồng để hỗ trợ mua xi măng thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM.
Từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia, tuyến đường liên kết vùng giữa các xã Thu Tà, Cốc Rế, Tả Nhìu và trung tâm huyện Xín Mần đã được đầu tư, bê tông hóa.
Để đạt được hiệu quả trong xây dựng NTM, huyện đã chủ động thực hiện nghiêm chỉ đạo điều hành của tỉnh, quyết liệt chỉ đạo các ngành chuyên môn, các địa phương, nhất là cấp xã tổ chức vận động, hướng dẫn Nhân dân phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo và phát triển KT – XH vùng đồng bào dân tộc thiếu số và miền núi. Nhờ đó đã đạt một số thành quả nhất định trong 2 năm 2021 - 2022, cụ thể như sau: Thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn huyện đến năm 2022 đạt 29,30 triệu đồng/người/năm, tăng 2,66 triệu đồng so với năm 2021. Thực hiện giải quyết việc làm cho 6.000 người; tỷ lệ lao động qua đào tạo đến năm 2022 đạt 48,7%, tăng 2,5% so với năm 2020.
Những kết quả đạt được với sự chung tay biến khó khăn thành động lực của chương trình xây dựng NTM sẽ là nền tảng, tạo nên khí thế để Xín Mần thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia và hoàn thành thắng lợi chỉ tiêu, nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đề ra.
Trong quá trình xây dựng NTM, các địa phương trong huyện luôn quan tâm phát triển các mô hình kinh tế, phát triển sản xuất kinh doanh để tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn. Tổ chức lại sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác, xây dựng hợp tác xã kiểu mới, HTX toàn thôn, phát huy tốt hiệu quả hoạt động cho các tổ sản xuất nông lâm nghiệp tại các thôn, bản.
Thực hiên liên kết, thu hút đầu tư được 4 doanh nghiệp vào địa bàn hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp gắn với liên kết bao tiêu sản phẩm của địa phương như công ty Vietnam Misaki trồng rau củ cải tại xã Xín Mần; liên kết bao tiêu sản phẩm cà chua với công ty Nông nghiệp Tốt Phú Thọ; với Trung tâm Khuyến nông tỉnh thực hiện 12 ha sa nhân tím và chăn nuôi dê tại 20 hộ; liên kết với HTX dịch vụ thương mại tổng hợp Thành Đạt bao tiêu sản phẩm cho mô hình nuôi cá nước lạnh, cá tầm, quy mô chăn nuôi 2 vạn con/năm13; dự án chăn nuôi, liên kết với HTX Nông nghiệp công nghệ cao Tiến Thành - Tuyên Quang, đã khảo sát, thu thập 3 đợt tại huyện và đề xuất Lai tạo bò H'mông cái nền 300 con và với giống bò Wagyu (kobe Nhật Bản) 10 con, quy mô 310 con. Hơn 1,5 nghìn hộ dân tham gia cải tạo vườn tạp, số diện tích đã cải tạo trên 424 nghìn m2, tập trung cải tạo trồng cây rau, củ quả, ngắn ngày, cây ăn quả, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.
Nhân dân thôn Vai Lũng tích cực làm đường bê tông vào nhóm hộ.
Với những cách làm phù hợp, hiệu quả, trong 2 năm 2021 - 2022 và 6 tháng đầu năm 2023, trên địa bàn huyện có 95% hộ dân được sử dụng điện từ các nguồn. Hiện có 18 xã, thị trấn có điện lưới quốc gia, đạt tỷ lệ 100%. Hệ thống thủy lợi được quan tâm đầu tư với hơn 1 nghìn công trình thủy lợi, đáp ứng nhu cầu tưới cho gần 5 nghìn ha lúa 2 vụ, một phần diện tích rau màu, cây trồng cạn và nuôi trồng thủy sản. Nhân dân hiến hơn 35 nghìn m2 đất để làm công trình giao thông.
Tính riêng 6 tháng đầu năm các xã, thị trấn đã thực hiện được 22,2 km đường bê tông các loại; mở mới 2,8 km đường đất, đá; sửa chữa, nâng cấp, mở rộng 14,7 km đường, 164/183 thôn có đường bê tông đến thôn và 12/13 thôn biên giới có đường giao thông đạt tiêu chí NTM. Toàn huyện hiện có 3 xã đạt chuẩn NTM, phấn đấu đến năm 2025 có thêm 3 đơn vị cấp xã được công nhận đạt chuẩn xây dựng NTM. Thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn huyện năm 2022 đạt 29,30 triệu đồng/người/năm, tăng 2,66 triệu đồng so với năm 2021...
