Huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định trong những năm gần đây nổi tiếng với nghề trồng mai chuyên nghiệp với hơn 1.200 hộ tham gia làm nghề.
Cuối năm 2012, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học & Công nghệ) đã cấp Giấy chứng nhận bảo hộ nhãn hiệu tập thể “Mai vàng Nhơn An” cho các hộ dân trồng mai cảnh ở các thôn gồm Háo Đức, Thuận Thái, Trung Định, Tân Dương, Tân Dân và Thanh Liêm thuộc xã Nhơn An. Nghề trồng mai chuyên nghiệp ở An Nhơn đạt đến trình độ chuyên nghiệp cao. Đặc biệt mai bonsai trồng rất công phu nhưng bán rất được giá.
Không chỉ chuyên nghiệp trong khi trồng mà chuyện mua bán cũng rất chuyên nghiệp. Không chỉ đến gần Tết mới bán mà có khi còn cả tháng nữa mới đến Tết, mai đã được xuất, chủ yếu đi các tỉnh phía Bắc. Những chậu mai còn xanh, được cân trọng lượng nghiêm chỉnh để xe tải đưa ra các tỉnh miền Bắc, đảm bảo xe không bị quá tải.
Mai Bình Định đang tỏa đi khắp mọi miền đất nước, không chỉ xuất ra các tỉnh phía Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, nhiều hộ trồng mai còn đưa mai vào bán ở TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), vào tận TP HCM.
Người Phước Định yêu mai
Qua phà Đình Khao, chạy dọc theo QL 57 rồi bon bon trên những nẻo đường đầy mai, chúng tôi đến thăm “thủ phủ” mai vàng Phước Định (xã Bình Hòa Phước- Long Hồ, Vĩnh Long). Ở đây, có những gia đình “yêu cây mai” truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Mai vàng Phước Định được công nhận làng nghề từ tháng 7/2009. Đây là bước ngoặt và động lực để những người dân phát triển làng nghề.
Người yêu mai tìm đến làng nghề nhiều hơn: để mua mai, bán mai, để học hỏi cách uốn cây và có khi là thuê người trong làng mai về tạo dáng cho mai nhà mình.
Anh Tiêu Hoàng Thành (26 tuổi, con trai ông Tiêu Hùng Minh- Phó Chủ nhiệm Làng mai vàng Phước Định) cho biết: “Học hỏi từ cha và anh em trong xóm, rồi có lớp tập huấn là đi. Muốn uốn cây, tỉa cành thì ngoài khéo léo, có khiếu thẩm mỹ với óc sáng tạo cần nhất vẫn là cái tâm yêu cây vì phải kiên trì, uốn một cây mai trung thôi đã mất mấy ngày”.
Cũng nhờ thương hiệu làng mai, mà nhiều người yêu mai đến đây mua đất trồng mai, giá đất cũng vì vậy mà tăng lên đột biến. Một công đất vườn ở đây giờ có giá 600- 700 triệu đồng. Là 1 trong 6 người mới mua đất ở làng mai, anh Mai Quốc Phong (32 tuổi) cho biết: “Tôi mua đất ở đây gần năm nay, hơn 800m2, gần 700 triệu đồng”.
Làng nghề mai vàng Phước Định, gồm 2 ấp Phước Định 1 và Phước Định 2 có tổng cộng 157 hộ trồng mai với 32.500 cây trên diện tích 3ha. Có khoảng 580 cây mai đại (bề hoành- chu vi thân trên gốc khoảng 60cm), 10.800 cây mai trung (bề hoành 40- 50cm) và hơn 20.000 cây mai tiểu (bề hoành 30cm). Những hộ trong ấp không thuộc làng nghề cũng có từ 20 gốc mai trở lên.
Làng mai Phú Hưng vào mùa Tết
Những ngày này, nhà vườn làng mai Phú Hưng, ở xã Đông Phú (Châu Thành - Hậu Giang), đang tất bật chăm sóc để cho ra những thân cây đẹp, tạo tán nghệ thuật phục vụ nhu cầu thị trường.
HTX mai vàng Phú Hưng thành lập năm 2013 với 17 thành viên, nay nâng lên 32 thành viên. Bước vào đầu tháng 11 âm lịch, nhà vườn nơi đây tất bật rửa mai, tạo tán, chỉnh sửa dáng cây, chuẩn bị xử lý ra hoa vào đúng dịp Tết Nguyên đán. Năm nay, HTX sẽ phục vụ thị trường trên 16.000 chậu.
Ông Lê Văn Ky, Giám đốc HTX, chia sẻ: Nếu cuối năm trước gặp khó trong xử lý cho ra hoa Tết thì năm nay thời tiết thuận lợi; mai vào nụ đạt chất lượng, nhà vườn bắt đầu rửa mai. Đến khoảng mùng 9 tháng Chạp sẽ lặt lá, xử lý bông. 5 năm trở lại đây, thị trường chuộng loại mai nguyên thủy được cắt, tạo dáng, các loại mai ghép không còn được ưa thích.
Nhà vườn cho biết, dự kiến bắt đầu cung ứng mai từ ngày 16 tháng Chạp. Năm nay, thương lái các nơi đến liên hệ đặt hàng từ sớm. Việc sản xuất cũng thuận lợi hơn khi thời tiết ít lạnh, khâu chăm sóc nhờ vậy mà đỡ tốn công hơn. Tuy vậy, bà con vẫn chủ động các biện pháp xử lý để đảm bảo chất lượng mai Tết, phòng khi thời tiết thay đổi đột ngột. Tránh tình trạng mai nở muộn, hoặc nở trước Tết.
Bà Lê Thị Đen, ở ấp Phú Hưng, cho biết thêm: “Làm mai sợ nhất thời tiết lạnh, mưa bất thường. Khi lạnh quá, hoa sẽ không nở, còn nóng quá thì hoa trổ sớm. Do vậy, phải có kỹ thuật và chọn thời điểm xử lý hoa là điều không dễ dàng. Năm nay, gia đình có khoảng 500 chậu mai phục vụ Tết Nguyên đán 2019, tôi đang chăm sóc kỹ lưỡng, dự kiến xuất bán khoảng 20/12 âm lịch”.
Theo nhận định của ngành nông nghiệp huyện Châu Thành, thời tiết năm nay mưa ít, nên thuận lợi cho việc chăm sóc hoa, kiểng Tết. Do chăm sóc kỹ, cây không có dịch bệnh, từ nay đến Tết Nguyên đán, bà con cần chăm sóc kỹ bộ lá, tán, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho mai để có sản phẩm đẹp phục vụ Tết.
Ông Nguyễn Văn Trương, Phó trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Châu Thành, cho biết: Vườn mai của HTX mai vàng Phú Hưng năm nay có số lượng khá lớn. Qua thăm hỏi xã viên và Ban Chủ nhiệm HTX thấy, mùa Tết này bà con sản xuất ổn định, nguồn cung nhiều, bông hoa đẹp...