Theo số liệu của Cục Thống kê Philippines, trong 5 tháng đầu năm 2023, Philippines nhập khẩu 1,5 tấn triệu tấn gạo từ Việt Nam, chiếm tới 89,6% trong tổng số 1,62 triệu tấn gạo được nhập khẩu vào quốc gia này. Việt Nam tiếp tục là nhà cung cấp gạo lớn nhất của Philippines.
Trong 5 tháng đầu năm 2023, Việt Nam xuất khẩu ra thế giới 3,6 triệu tấn gạo, trong đó lượng gạo xuất khẩu sang Philippines đạt 1,5 triệu tấn, chiếm 42,3%. Philippines tiếp tục là thị trường dẫn đầu về tiêu thụ gạo của Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Philippines trong giai đoạn trên đạt 772,4 triệu USD, tăng 31,1% so với cùng kỳ năm 2022. Đây là động lực chính giúp kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Philippines trong 5 tháng đầu năm 2023 duy trì ở mức tăng trưởng dương trong bối cảnh xuất khẩu nhiều loại mặt hàng khác có chiều hướng sụt giảm.
Bất chấp những dự báo trước đó về khả năng Philippines giảm nhập khẩu gạo trong năm 2023 do chi phí nhập khẩu tăng cao và định hướng phát triển sản xuất nội địa nhằm tự chủ lương thực của Chính phủ nước này, Philippines cho thấy nhu cầu nhập khẩu lớn để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ cũng như tích trữ để đối phó với những bất ổn thời tiết khi hiện tượng El Nino trở lại kéo theo tình trạng hạn hán, khô nóng có thể gây ảnh hưởng nặng nề tới sản lượng lương thực nội địa.
Theo Cục Thống kê Philippines, lượng gạo nhập khẩu của nước này trong 5 tháng đầu năm 2023 đã tăng gần 7,7% so với cùng kỳ năm 2022. Bên cạnh nhu cầu về lượng nhập khẩu gia tăng, El Nino cũng góp phần đẩy giá gạo thế giới tăng cao khi nhiều nước bắt đầu dự trữ lương thực. Đây là một số yếu tố chính dẫn tới tăng trưởng tích cực của xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Philippines cả về lượng và kim ngạch.
Ngoài những yếu tố thị trường, hoạt động của Chính phủ và các Bộ ngành của Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác thương mại gạo với Philippines trong nhiều năm liên tục tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc giúp gạo Việt Nam duy trì vị thế hàng đầu tại thị trường truyền thống này. Thông qua trao đổi cấp cao và cấp Bộ, Việt Nam nhiều lần khẳng định thiện chí cung cấp nguồn gạo ổn định cho Philippines để góp phần đảm bảo an ninh lương thực cho quốc gia này, đặc biệt trong các giai đoạn dịch bệnh, thiên tai.
Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Thương vụ Việt Nam tại Philippines, Hiệp hội Lương thực Việt Nam và các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu gạo cũng đã phối hợp thường xuyên và có hiệu quả trong thời gian qua với nhiều công tác tháo gỡ khó khăn được triển khai thành công và nhiều hoạt động giao thương, xúc tiến thương mại được tổ chức.
Trong phần còn lại của năm 2023 và sang năm 2024, dự kiến nhu cầu tiêu thụ và nhập khẩu gạo của Philippines sẽ tiếp tục gia tăng. Để tận dụng cơ hội tăng cường xuất khẩu sang thị trường này, các doanh nghiệp cần tiếp tục bám sát diễn biến thị trường và chính sách của Philippines liên quan tới thương mại gạo, đồng thời tích cực phối hợp với các cơ quan Chính phủ, Bộ, ngành, hiệp hội liên quan để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong hoạt động giao thương và tham gia các hoạt động nhằm thúc đẩy xuất khẩu sang Philippines.
Được biết, trong 6 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu gạo ước đạt 2,3 tỷ USD, đứng thứ 3 về giá trị xuất khẩu trong nhóm hàng nông sản, tăng 22,2% về lượng và tăng 34,7% về giá trị.
Giá lúa gạo hôm nay ngày 3/7/2023 tại thị trường trong nước xu hướng ổn định và đi ngang. Trên thị trường xuất khẩu, giá gạo tiếp tục ở mức cao, 508 USD/tấn đối với gạo 5% tấm; gạo 25% tấm ở mức 488 USD/tấn và gạo Jasmine ổn định 578 USD/tấn.
Theo các nhà xuất khẩu gạo Việt Nam, hiện thị trường xuất khẩu thuận lợi khi nhu cầu nhập khẩu ở nhiều quốc gia, không chỉ Philipines có xu hướng tăng. Theo Công ty Cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Trung An, từ đầu năm đến nay, Trung An liên tiếp trúng các hợp đồng xuất khẩu gạo sang Hàn Quốc. Sau khi trúng thầu 20.000 tấn gạo loại 100% tấm, tháng 4/2023 Trung An trúng thầu lô 11.347 tấn. Đặc biệt, ngày 22/6 vừa qua, Trung An đã trúng thầu thêm 16.667 tấn gạo xuất khẩu sang Hàn Quốc với giá lên tới 674 USD/tấn.
Việc các nhà xuất khẩu như Trung An trúng các gói thầu với giá cao đã và đang, đẩy giá trong nước tăng trong bối cảnh nguồn cung hạn chế. Được biết hiện các nhà xuất khẩu đang tích cực thu mua lúa để đáp ứng các hợp đồng xuất khẩu.