Miền Tây Nam Bộ là thủ phủ trái cây của Việt Nam khi nơi đây tồn tại hằng hà sa các loại trái cây cả quen thuộc lẫn độc đáo, thậm chí có những loại trái cây mà nhiều người còn chưa hề nghe nói tới chứ đừng nói đến việc được thưởng thức.
Trái cám cũng là một loại quả nổi tiếng ở miền Tây sông nước, hầu hết người dân địa phương đều biết tới nó. Điều làm nên sự độc đáo của loại quả này nằm ở sự hiếm có của nó, cũng như ít ai biết được rằng liệu nó có thể ăn được hay không.
Trái cám có tên khoa học là Parinari Annamensis (Hance) J.E. Vidal, thuộc họ Cám (Chrysobalanaceae). Đây là một loại cây nhiệt đới được trồng khá phổ biến tại Ấn Độ và một số quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Cây cám là loại cây thân gỗ có chiều cao trung bình từ 10-20m, thường mọc tại những cánh rừng có độ cao khoảng 800m so với mực nước biển. Chúng ưa thích khí hậu nóng ẩm và môi trường đất có nhiều cát hoặc đá ẩm.
Cây cám thường ra hoa vào tháng 3, tháng 4 âm lịch, hoa có màu trắng vàng đẹp mắt, ở trên ngọn hoa xếp thành hình chùy kép, bên ngoài có phủ một lớp lông ngắn khá dày đặc. Trái cám nở rộ từ sau tháng 10 âm lịch trở đi, có dạng hình cầu, vỏ ngoài dày và sần sùi, có nhiều vảy xám xung quanh, đường kính khoảng 4-5cm.
Trái cám có cùi khá dày, khi cắt bỏ lớp cùi đó đi thì sẽ gặp phần trái bên trong có dạng vảy cá được xếp thành từng lớp có thể bóc tách ra vô cùng độc đáo. Khi còn non thì phần vảy cá của trái có màu xanh xám, còn khi chín hoàn toàn sẽ có màu trắng ngà.
Trái cám được đánh giá là có vị ngọt, khi ăn trông hơi giống với quả sắn, bên trong có chứa hạt. Loại quả này được bà con miền Tây sử dụng để ăn trực tiếp hoặc ngâm rượu, làm nước uống thanh nhiệt hàng ngày,... Trái cám khi chín có vỏ ngoài sần sùi và có màu vàng nâu.
Thậm chí trái cám khi còn non sẽ được xắt nhỏ, đem phơi khô rồi mang ra sử dụng để làm dược liệu, giúp trị tiêu chảy, kích thích tiêu hóa tốt hơn. Hạt của loại quả này chứa nhiều tinh dầu, có thể chiết xuất ra để làm xà phòng, hóa mỹ phẩm các loại,...
Theo như y học nghiên cứu, trái cám chứa rất nhiều vitamin A, vitamin C, vitamin nhóm B,... và các khoáng chất thiết yếu như canxi, photpho, sắt,.. rất tốt đối với sức khỏe. Tất cả những điều kể trên khiến cho loại trái này hiện đang được bán với mức giá 100.000 đồng/kg, cao hơn nhiều lần so với các loại trái cây thông thường.
Còn theo y học cổ truyền thì trái cám có khả năng điều trị các bệnh về tiêu hóa, hỗ trợ ổn định đường huyết, giảm nguy cơ tiểu đường, tốt cho huyết áp và hệ tim mạch. Do đó đây là loại trái cây hiếm có nhưng khá bổ dưỡng, có thể sử dụng để nâng cao sức khỏe.