Được phát hiện từ năm 2005 bởi một người dân địa phương, ngay lập tức động Thiên Đường được Hiệp hội nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh quốc, dưới sự chủ trì của Tiến sĩ Howawd Limbert để mắt và tổ chức các hoạt động khám phá.
Với chiều dài 31,4km, nơi đây được công nhận là hang động dài nhất châu Á. Cái tên Thiên Đường cũng được bắt nguồn từ đó, bởi trong lòng động là hệ thống thạch nhũ đá nhiều hình thù, tựa như có bàn tay của các vị thần sắp đặt.
Đến động Thiên Đường vào những ngày hè nắng chói, đi xe điện khoảng 1,6km, rồi đi bộ thêm 522 bậc thang đá, cửa động đã hiện ra. Nếu nhìn từ bên ngoài, cửa động nhỏ, hẹp dẫn lối xuống dưới tựa như đưa bước chân chúng ta vào lòng đất để khám phá những bí mật kì thú của tự nhiên. Và cảm giác đầu tiên của bất kỳ ai chính là sự choáng ngợp.
Thời tiết bên ngoài cái nắng có thể lên đến 36-38 độ C, thì nhiệt độ trong động luôn chênh lệch đến 16 độ. Cảm giác bước vào động tựa như bước đến một thế giới hoàn toàn khác, xa lánh bụi trần. Và, vượt qua cảm giác ban đầu ấy, trước mắt mỗi người hiện ra một thế giới lung linh huyền ảo với những ánh đèn đầy màu sắc phản chiếu lên những thạch nhũ đủ hình thù khác nhau.
Chỉ cần nghe cái tên động Thiên Đường thôi, ai ai cũng có những hình dung nhất định về thạch nhũ nơi đây. Nếu ai đã từng ghé Vịnh Hạ Long, Tam Cốc - Bích Động, Tràng An hay thậm chí là động nước Phong Nha thì khi đặt chân vào động Thiên Đường thì e rằng những kí ức cũ hoàn toàn bị xóa sổ.
Nếu chỉ dùng từ đẹp, có lẽ khó để miêu tả hết được sự huyền hoặc của những kiệt tác nơi đây. Đó là thế giới của những kì quan bằng đá, qua hàng triệu năm biến thiên tạo thành. Động Thiên Đường cũng có thể coi như nơi dừng chân ngơi nghỉ của các vị thần mỗi khi họ ghé chân đến dương gian. Sự tách biệt với thế giới bên ngoài mang đến sự huyền bí.
Nhưng, kì thú hơn, động Thiên Đường dù là một quần thể khép kín nhưng vẫn mang theo ánh nắng vàng rực rỡ, khí trời thiên nhiên thông qua những khe nứt nhỏ, hoặc khu giếng trời. Cảm giác nhẹ nhàng,thanh tịnh bao phủ.
Không cần đặt tên cho các khối thạch nhũ, du khách cũng có thể dễ dàng hình dung nên những khu ruộng bậc thang trùng điệp, những ngôi nhà rông với mái uốn cong, cao vút, những chú thỏ ngọc với đôi tai vểnh, tháp hoa… Mỗi khối thạch nhũ, hoặc đứng độc lập nhau, hoặc gắn liền trong một quần thể nhưng đều biểu lộ sự kì vĩ và bàn tay tài tình của tạo hóa.
Nhiều khối thạch nhũ, theo mạch nước từ trên trần động nhỏ xuống vẫn đang đổi thay từng ngày.
Ở đoạn đường đã được lắp đặt hệ thống cầu thang gỗ, du khách có thể thoải mái vừa chậm rãi đếm nhịp bước chân vừa say mê ghi lại cho mình những hình ảnh tuyệt tác của thiên nhiên. Với những ai ưa mạo hiểm, thích tìm tòi hay muốn thử cảm giác được đặt chân đến khu vực giếng trời, hành trình với những km tiếp theo còn lý thú hơn rất nhiều. Đó sẽ là những bước chân mát lạnh đặt trên đá như để thử thách cảm giác ưa phiêu lưu mạo hiểm...