Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai Nguyễn Kim Đoán tính toán, trong đợt nuôi thua lỗ này, tổng đàn heo cả nước có gần 30 triệu con. Nếu mỗi con heo nông dân nuôi lỗ thấp nhất là 500.000 đồng thì người nuôi cả nước lỗ gần 15.000 tỉ đồng. Riêng Đồng Nai có hơn 2 triệu con heo, người nuôi lỗ khoảng 1.000 tỉ đồng.
Ông Vòng Mằn Pắn (xã Bình Sơn, Long Thành, Đồng Nai) và đàn heo “tồn kho” chưa có thương lái thu mua.
“Lỗ sặt máu!”
Vừa gặp, anh Nguyễn Tấn Hậu - Giám đốc Công ty TNHH Chăn nuôi Tám Do (Long Thành, Đồng Nai) đã “trình làng” bộ mặt thểu não. “Thời điểm này nuôi heo cực kỳ khó khăn, giá rớt thảm hại, thua lỗ muốn sặt máu”, anh rầu rĩ.
Trước đây mỗi tháng anh Hậu xuất trại 2.000 con heo giống, mà hiện nay chỉ đạt một nửa. Không chỉ giàm số lượng giống xuất trại, anh còn bị giảm cả giá heo giống. “Nông dân nuôi heo thua lỗ không muốn tái đàn hoặc tái đàn chừng mực nên hạn chế mua giống. Để kích cầu, tôi phải hạ giá thành heo giống. Hiện giá bằng khoảng 50% trước đây. Nếu trước đây một con heo giống 20kg giá bán là 2 triệu đồng thì hiện chỉ còn 1 triệu đồng mà thôi”, anh cho biết.
Trong cơn thua lỗ giá heo, không chỉ có người nuôi mà cả những trại giống cũng khốn đốn.
Heo giống dư thừa, buộc lòng trang trại phải tăng cường nuôi heo thịt. Vậy là cái dở này kéo theocái dở khác. Hàng ngàn con heo nuôi tới lúc xuất chuồng bán chẳng ai mua. Nhờ tự sản xuất được con giống nên giá thành của mỗi con heo khoảng 36.000 đồng/kg. Nhưngtheo anh Hậu với giá bán hiện nay thì công ty vẫn lỗ khoảng 500.000đồng/con heo. “Nuôi kiểu trọn gói như tôi mà còn lỗ vậy nên các nơi khác lỗ còn đậm hơn, tính ra lỗ phải từ 1 triệu đồng mỗi con trở lên”, anh nói.
Trong khi đó, vừa mới bán 30 con heo, loại khoảng 1,1 tạ/con với giá 32.000 đồng/kg, nhưng ông Bùi Văn Giáng (ấp Nguyễn Huệ, xã Quang Trung) cười như mếu. Với giá bán này, cứ mỗi con heo bán ra ông chịu lỗ khoảng 1,5 triệu đồng.
Với ông Giáng, bán được heo vào thời điểm này là điều đáng mừng. “Giờ heo đến tuổi xuất bán mà không ai mua thì càng nuôi sẽ càng lỗ. Trong khi gần 1 tháng nay, các thương lái chỉ đến trả giá rồi bỏ đi mà không mua. Để bán được 30 con heo vừa rồi, tôi cũng đã phải gọi đến 6 - 7 lái mới bán được”, ông cho biết.
Hiện nay, nhiều hộ nông dân chỉ dám tái đàn cầm chừng với 1 -2 chục con heo trong chuồng.
Ông Nguyễn Thanh Đoán - chủ một trang trại nuôi heo ở xã Láng Lớn (huyện Châu Đức, Bà Rịa – Vũng Tàu) cũng vừa xả hết đàn heo trong trại. Tính ra, ông lỗ mất gần 300 triệu đồng. “Giữ heo lại nuôi chúng tôi rất hồi hộp vì không biết giá cả thị trường sẽ tăng giảm thế nào. Tuần qua, khi giá heo tăng lên 33.000 đồng/kg, tôi bán hết, tính ra lỗ khoảng 272 triệu đồng. Tuy biết lỗ nhưng vẫn phải bán vì heo trong chuồng đã đến lứa, nếu để nuôi thêm vượt trọng lượng, thương lái không mua thì còn lỗ nặng hơn”.
Theo ông Đoán, giá heo giảm “thê thảm” như hiện nay do người chăn nuôi đua nhau tăng đàn trong khi chưa chủ động được đầu ra. Cụ thể, khoảng 2 năm trở lại đây giá heo ổn định ở mức cao, có thời điểm giá heo lên cao ngất ngưởng đạt 55.000 đồng/kg khiến người chăn nuôi ồ ạt tăng đàn. Trong khi đó, đầu ra chủ yếu của heo Việt Nam vẫn là thị trường Trung Quốc (tiêu thụ khoảng 40% sản lượng heo trong nước) nên khi thị trường này đóng cửa không nhập heo như hiện nay thì giá heo liên tục sụt giảm.
Có thể thấy, tình trạng tăng nóng đàn heo hiện không chỉ từ người chăn nuôi nhỏ lẻ mà còn xuất phát từ các doanh nghiệp, tập đoàn chăn nuôi lớn. ÔngĐoán nhận định, đây mới là nguồn tăng đáng kể nhất dẫn đến tình trạng cung vượt cầu như hiện nay.
“Nếu nông hộ nhỏ lẻ tăng đàn thì số lượng tăng không nhiều. Theo như tôi biết, rất nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn cũng đã đổ vốn vào chăn nuôi. Nhiều doanh nghiệp trước đây chỉ đơn thuần sản xuất cám chăn nuôi, thời gian qua cũng đi… nuôi heo. Với tiềm lực tài chính mạnh, các doanh nghiệp, tập đoàn lớn khi tăng đàn là tăng với số lượng hàng trăm ngàn con”, ông Đoán cho biết.
Danh nghiệp cũng ngấm đòn…
So với mọi năm, tình hình chăn nuôi heo thời điểm này rất ảm đạm. Nhiều trang trại, hộ chăn nuôi đã giải phóng đàn heo tồn đọng từ trước Tết cũng chỉ tái đàn “nhỏ giọt”. Theo anh Hậu, chưa khi nào tình hình cung ứng heo giống ra thị trường của công ty lại bết bát như lúc này. “Người nuôi heo lỗ vốn quá nhiều, lại chưa biết tình hình thị trường sắp tới ra sao nên không dám tái đàn mạnh khiến việc sản xuất giống của công ty đình trệ”, anh Hậu cho biết.
Chị Nguyễn Thị Thủy.
Trung bình mỗi lứa heo, chị Nguyễn Thị Thủy – hộ nuôi heo tại xã Suối Rao (huyện Châu Đức, Bà Rịa – Vũng Tàu) nuôi khoảng 70 con heo thịt. Vụ thua lỗ vừa qua, khiến chị “ngấm đòn” nên giờ chị chỉ tái đàn 25 con heo. Chị Thủy cho biết, vừa rồi chị đã cho xuất bán hết đàn heo 60 con trong chuồng, trọng lượng từ 1-1,1 tạ/con, sau khi trừ chi phí, chị lỗ nặng với hơn 1 triệu đồng/con heo.
Đợt heo thua lỗ này, Bà Rịa – Vũng Tàu có hơn 8.500 hộ và trang trại chăn nuôi heo với hơn 367.000 con. Nói về tình hình chăn nuôi heo trong thời gian qua, ông Giao Văn Sỹ - Trưởng phòng chăn nuôi - Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết, sau Tết Nguyên đán, giá heo hơi tuy có tăng nhưng vẫn ở mức thấp. Vì vậy, các chủ trang trại, hộ nuôi heo chỉ cố gắng duy trì tổng đàn hiện có, tập trung vào khâu chăm sóc để nâng chất lượng đàn heo. Những hộ đã giải phóng đàn heo cũng chỉ nuôi cầm chừng với số lượng ít chờ tình hình giá cả.
Theo ông Sỹ, tới đây, ngành chăn nuôi tỉnh sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến khích các hộ nuôi heo nhỏ lẻ chuyển dịch tái cơ cấu chăn nuôi sang tập trung. Đồng thời, khuyến khích, vận động các cơ sở chăn nuôi tham gia chuỗi liên kết theo mô hình chuỗi thực phẩm an toàn, có hợp đồng bao tiêu sản phẩm để ổn định đầu ra.
Trong khi đó, tại Đồng Nai, sau đợt khủng hoảng giá heo này, nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không còn vốn duy trì đã “treo” chuồng. Các trại nuôi heo số lượng lớn đang tính toán đến việc giảm đàn, tránh lỗ. Theo ông Đoán, trong tình hình tranh tối, tranh sáng này, người nuôi heo nên lùi một bước để hoạch định lại phương thức sản xuất. Giảm số lượng, nâng chất lượng đàn heo, xây dựng chuỗi sản xuất… là việc cần làm ngay để tránh cảnh chăn nuôi heo tiếp tục thua lỗ.