Mã thầy có tên khoa học là Heleocharis plantaginea R.Br, trong dân gian gọi là củ năng, bột tề, hay củ "ăn chơi". Cây Mã thầy có củ to mọc dưới nước, được người dân trồng nhiều ở những vùng núi cao, khí hậu lạnh gần biên giới Việt Nam và Trung Quốc.
Dưới đây là những điều bạn cần biết về củ mã thầy để tránh gây độc hại sức khỏe khi sử dụng.
Cây mã thầy không có lá, thân tròn dài, gần như chia đốt, ngoài mặt có khía dọc, phía trong có nhiều vách ngang. Lá được thay thế bởi những bẹ hình trụ. Cụm hoa chỉ gồm có một bông nhỏ màu vàng nâu ở ngọn. Củ Mã thầy to bằng củ hành, ngoài có lớp vỏ màu nâu đen. Trên mạng xã hội có nhiều chia sẻ với những ý kiến khác nhau về công dụng của cây mã thầy.
Đông y cho rằng, củ mã thầy có vị ngọt, tính hàn, có công năng ích khí, an trung, khai vị, tiết thực, được sử dụng để trị nhiều bệnh do nhiệt, vàng da hay tỳ vị hư hàn…
Đây là một loại thực phẩm bổ dưỡng có khả năng hỗ trợ trị liệu đối với các bệnh tim mạch, đái tháo đường, giảm nguy cơ sỏi thận, phục hồi nhanh sức khỏe đường ruột bởi chất xơ và tinh bột củ năng thuộc loại tiêu hóa chậm.
Lưu ý khi ăn củ mã thầy để tránh gây độc hại sức khỏe
- Củ mã thầy mát bổ và tác dụng cầm máu. Tuy vậy củ mã thầy mọc dưới đất bùn... nên dễ bị nhiễm ấu trùng sán lá. Người sử dụng không nên ăn sống vì dễ bị sán lá tấn công.
- Vì có tính lạnh nên mã thầy không thích hợp với những người có thể chất hoặc bệnh lý thuộc thể hư hàn, biểu hiện bằng các triệu chứng như sợ lạnh, tay chân lạnh, hay đau bụng khi ăn đồ sống lạnh, đại tiện lỏng hoặc nát, dễ bị cảm lạnh, ăn kém tiêu...