Hải sản Quảng Ninh vốn nổi tiếng vì độ thơm ngon, hương vị biển đậm đà. Trong đó có nhiều nhiều loại nghe tên vô cùng lạ, nhiều người chưa từng có cơ hội được thưởng thức, một trong số đó phải kể đến con hà gai.
Theo Tri thức & Cuộc sống, hà gai là một loài nhuyễn thể có họ hàng với cua và tôm hùm, không phải là động vật thân mềm như con hàu.
Loài hải sản độc lạ này xuất hiện ở các vùng biển sâu ở Bái Tử Long, Cô Tô, đảo Thanh Vân... (Quảng Ninh). Vì chúng có đầy gai và sống ở vùng biển sâu nên phải những ngư dân có kinh nghiệm mới biết chỗ nào có hà gai để khai thác.
Chia sẻ với Tiền Phong, anh Dũng (ngư dân lặn biển trên vịnh Hạ Long) cho biết: "Chỉ những ngư dân chuyên lặn biển mới biết đến con này. Loại hà mình thường ăn là những con hà nhỏ bằng ngón tay bám vào bờ đá gần bờ. Loại hà gai này nằm sâu dưới nước, cũng bám vào đá nhưng thân mọc đầy gai nhọn và to gấp nhiều lần con hà kia".
Cũng theo anh Dũng, loại hà gai này rất ít người được nhìn thấy chứ chưa nói đến việc biết tác dụng của nó. Nó được các thợ lặn biển chuyên nghiệp xem là "thần dược" nếu dùng đúng cách. Đàn ông ăn vào sẽ bổ thận, tráng dương, phụ nữ ăn vào sẽ đẹp da, dài tóc. Nhưng không biết mà ăn nhiều (quá 10 con) sẽ gây choáng hay còn gọi là say đạm.
Ảnh: Báo Tiền Phong
Để khai thác được hà gai không phải chuyện dễ làm. Phải chọn đúng con nước, đúng địa điểm và phải đúng mùa.
Mùa hà gai kéo dài khoảng 1 tháng, là thời điểm giao mùa giữa mùa hè và mùa thu, hà gai sẽ béo và giàu chất dinh dưỡng nhất. Chọn đúng con nước xuống ròng mới lặn bắt hà gai vì nó nằm sâu dưới đáy vịnh và thân đầy gai bám chắc vào đá rất khó khai thác.
Thời gian khai thác chỉ diễn ra khoảng 1 tiếng lúc thủy triều xuống ròng, và có một nguyên tắc bất thành văn của ngư dân lặn biển là chỉ bắt đúng mỗi người một rổ (khoảng 10kg) không được khai thác nhiều hơn.
Anh Dũng cho biết thêm: "Khi lặn xuống biển, chiếc rìu là công cụ hữu hiệu khi cạy con hà ra khỏi đá. Không những thế, màu đỏ thẫm của chiếc rìu sắt gỉ sét sẽ là màu chủ đạo để mình khai thác hà gai. Chỉ những con tương xứng với màu của chiếc rìu là ăn được vì trong quá trình sinh trưởng nó sẽ có màu theo từng giai đoạn. Độc nhất là màu đen, nhạt nhất là màu trắng và ngon nhất là màu đỏ thẫm".
Sau khi bắt được, các nhà hàng, quán ăn ở Quảng Ninh hay khách sành ăn đặt mua với giá 50.000-70.000 đồng/kg tùy thời điểm. Còn ruột hà gai có giá khoảng 250.000 đồng/kg.
Hà Gai được chế biến.
Đặc biệt khi bán sẽ không được bán quá 10kg cho 1 người mua vì theo các ngư dân trong hà gai có độc tố, nếu ăn nhiều sẽ gây nguy hiểm đến sức khỏe. Mỗi khi bán loại hải sản này, người bán đều phải nhắc đi nhắc lại việc không ăn quá 10 con một lần.
Từ hà gai có thể làm thành nhiều món ngon: hà gai hấp sả chấm muối tiêu chanh, hà gai xào măng trúc hoặc mướp, cháo hà gai ăn kèm lá tía tô. Ngoài ra, hà gai còn có thể được chế biến thành các món như hà gai nướng mỡ hành, ngon không thua kém các sơn hào hải vị khác.