dd/mm/yyyy

Kỹ thuật trồng su su cho nhiều ngọn và sai quả

Su su vừa có thể trồng để lấy ngọn, vừa lấy quả nên là loại rau quả được người dân ưa chuộng và được trồng dưới nhiều hình thức như trồng công nghiệp hoặc trồng su su trong thùng xốp tại nhà. Nếu có kỹ thuật trồng su su đúng cách sẽ cho năng suất cao.

Cây su su là loại cây thích hợp khí hợp ôn đới, ưa lạnh, hoa đơn tính, thụ phấn đậu quả nhờ ong bướm, nếu kỹ thuật trồng không đúng, lại trái vụ, năng suất sẽ không cao.

Thời vụ trồng su su lấy quả

Trồng su su đúng cách sẽ cho năng suất cao, nhiều ngọn, sai quả.
Trồng su su đúng cách sẽ cho năng suất cao, nhiều ngọn, sai quả (nguồn ảnh: NNVN).

Tốt nhất là trồng su su vào tháng 9 âm lịch để cho thu hoạch quả từ tháng 12 đến đầu tháng 3 năm sau. Nếu trồng sớm quá (tháng 8) hoặc trồng muộn quá (tháng 10, 11) thời tiết bất lợi cho su su ra hoa, năng suất quả sẽ không cao. Riêng vùng núi cao có khí hậu mát như Sa Pa, Tam Đảo, Lạng Sơn, Hòa Bình v.v. su su ra quả vào mùa Hè, còn đến mùa Đông (tháng 10 trở đi) do rét nên su su tàn lụi.

Làm đất, bón lót và chăm sóc

Đào hố rộng 80-100cm, sâu 40-50cm, đổ nhiều mùn rác, phân bón vào hố và để chừng một tuần mới đặt quả giống xuống. Các hố được đào thẳng hàng, cách nhau 2,5-3,0m. Mỗi hố bón 10-15 kg phân chuồng và 1 kg supe lân, 1 kg kali sunfat (không kể đổ thêm các chất mùn bã).

Trồng mỗi hốc 3-4 quả, cách nhau 30-40cm, sau đó lấp đất phủ kín quả, chỉ để hở mầm. Một ha phải trồng từ 250-360 kg quả giống để đảm bảo mật độ 1.000-1.500 cây/ha.

Những chất đất thích hợp với trồng bầu, bí, mướp cũng sẽ thích hợp với su su. Trồng su su bằng quả giống đã có mầm, phải chọn quả to, nây đều, gai cứng, mầm mập khỏe mới nhú.
Những chất đất thích hợp với trồng bầu, bí, mướp cũng sẽ thích hợp với su su. Trồng su su bằng quả giống đã có mầm, phải chọn quả to, nây đều, gai cứng, mầm mập khỏe mới nhú.

Công việc chăm sóc su su rất đơn giản, gồm các thao tác sau: Che nắng cho quả giống lúc mới trồng; kiểm tra độ lớn của mầm. Khi cây đã mọc đều phải làm giàn theo kiểu giàn mướp, cao 1,8-2m. Khi su su mọc dài 1-1,5m thì cắm dóc cho cây leo lên giàn.

Bố trí, san dây cho đều, tuyệt đối không được đánh cành, bấm ngọn của su su như đối với bầu bí. Khi nương dây lên giàn cũng là lúc vét đất xung quanh phủ lên gốc cây su su.

Bón phân thúc cho su su vào hai giai đoạn: Khi cây vừa lên giàn, dùng phân tưới nước quanh gốc để rễ ăn rộng, có thể rải một lượt bùn sông, bùn cống rãnh lên mặt luống.

 Khi su su được thu hoạch, lại thúc bằng phân nước hoặc phân đạm có hòa lẫn kali, làm cho quả sáng mã và chắc, chống rụng quả.

Phòng trừ sâu bệnh

Cây su su ít bị sâu bệnh gây hại, nên biện pháp chính khuyên dùng là phòng hơn chữa. Với một số bệnh chính (như: sâu khoang, dế cắn phá ở giai đoạn cây non, bệnh sương mai, phấn trắng, nhện hại, rệp hại), cần chọn đất thoát nước tốt, luân canh với cây trồng nước hoặc cây trồng khác họ để hạn chế bệnh hại; chọn giống khoẻ, sạch bệnh. Vệ sinh đồng ruộng trước và sau mỗi vụ gieo trồng, dùng rắc vôi bột đều khắp ruộng trước khi đem cây ra ruộng khoảng 1 tuần.

Chú ý khi cây su su lên cao 0,5m thường bị rệp muội làm quăn ngọn nên cần được phát hiện sớm, dùng các loại thuốc từ chế phẩm hữu cơ ít độc hại để diệt trừ, nếu không su su sẽ chùn ngọn lại và phân nhánh sớm, sau này quả sẽ không nhiều. Ong chích cũng làm hỏng quả, làm giảm năng suất tới 60%. Giàn nên làm thấp, có thể phải dùng chế phẩm xua đuổi côn trùng để phun.

Chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh là khâu quan trọng trong kỹ thuật trồng cây su su.

Thu hoạch su su

Su su vừa tới lứa thì thu hoạch ngay, cách 5-7 ngày lại thu được một lần. Thu khi quả vừa căng, trông láng vỏ là vừa. Năng suất trung bình 30-50 tấn/ha (1-1,7 tấn/sào).

Để giống su su

Hiện nay nước ta có hai vùng để giống su su là: Vùng đồng bằng trồng su su vụ Đông - Xuân lấy quả giống vào tháng 5, đem về giâm trong hỗn hợp đất, phân (7 đất 1 phân mục) ở trong những sọt hay thùng gỗ đặt ở nơi thoáng mát, mỗi sọt hay hộp gỗ chỉ giâm 5-6 quả. Cứ để như vậy cho đến tháng 8, tháng 9 thì đem trồng.

Nên chọn những trái su su to,mầm khỏe đã ra rễ để làm giống.
Nên chọn những trái su su to,mầm khỏe đã ra rễ để làm giống.

Cũng có thể cho su su tàn đi, giữ giống bằng cách cắt dây, chỉ để lại 2m phần sát gốc rồi khoanh vòng thúng quanh gốc, lấp kín đất lên, còn giàn thì để cho mướp leo, lợi dụng bóng mát của lưới che gốc cho su su. Cho đến tháng 7, tháng 8 mới bới nhẹ gốc ra, tiếp tục chăm sóc để cho su su tái sinh trong vụ mới.

Sang Xuân, vào quãng tháng 3 khi tiết trời đã ấm, su su sẽ nảy mầm và tái sinh. Xới đất và bón phân thúc rồi đưa dây lên giàn. Tháng 6 sẽ cho quả và thu hoạch cho tới tháng 8, đến tháng 10 thì su su đã già, có thể dùng làm quả giống mới cho các vùng đồng bằng không giữ được giống.

Su su có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng.
Su su có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng (nguồn ảnh: VietQ).

Kỹ thuật trồng su su lấy ngọn

Tương tự như đối với trồng su su lấy quả, song cần thêm một số kỹ thuật chăm sóc khác. Sau khi trồng khoảng 4-5 tháng là cây có thể cho thu hoạch ngọn. Vùng đồi núi thường cho thu ngọn từ tháng 4 đến tháng 11, sang tháng 10-12 tận thu quả làm thương phẩm và để giống.

Cùng với quá trình lấy ngọn cần kết hợp cắt tỉa bỏ đi những nhánh lá già, lá bệnh và những nhánh vô hiệu (nhánh nhỏ, nhánh bị sâu bệnh, nhánh mọc khuất dưới tán lá khác không có khả năng tiếp xúc với ánh sáng).

Chú ý khi cắt, tỉa cần dùng dao sắc; cắt từng ngọn, vị trí cắt cách nách lá 1-1,5 cm.

Huyền Phương (tổng hợp)