Thanh Hóa: Đình cổ, điểm đến mang dấu ấn Chăm 600 năm tuổi xuống cấp trầm trọng

Ông Hoàng Viết Quý (một người dân trong thôn) cho biết: "Theo như các cụ xưa kể lại, ngôi đình này được xây dựng cách đây khoảng 600 năm, từ thời nhà Hồ. Đình Thượng Phú là công trình thuộc vùng đất Đại Lại (Ly Cung nhà Hồ) xưa, do những nghệ nhân người Chăm xây dựng. Đây được xem là một trong số ít di tích đình làng mang đậm dấu ấn văn hóa Chăm độc đáo.

Về cơ bản, ngôi đình vẫn giữ được những nét kiến trúc ban đầu, với điêu khắc tứ linh (long, ly, quy, phượng). Cùng với đó là hình ảnh phản ánh sinh hoạt văn hóa dân gian (chọi gà, bắt cá dưới ao, muông thú quần thảo, bắt hổ, bắt lợn...) được chạm khắc vô cùng kỳ công, tinh xảo trên các thanh xà, kèo...

Nhưng hiện tại, qua thời gian dài đình Thượng Phú đang bị hư hỏng nặng, ông Trần Văn Nam, người có 21 năm làm nhiệm vụ trông coi ngôi đền không khỏi xót xa cho biết: "Tôi trông coi khu di tích này đã lâu, chứng kiến sự xuống cấp trầm trọng nhưng lại không thể làm gì được. Hiện hệ thống cột kèo của đình đã bị mối mọt tấn công gây biến dạng.

Bên cạnh đó, nền đình sụt lún, các cột gỗ đều mục rỗng bên trong đỡ khiến mái đình có hiện tượng nghiêng về phía trước. Sự xô nghiêng mái đình khiến tường bị nứt toác, ngói rơi vỡ, thủng dột… Trước tình trạng xuống cấp của đình Thượng Phú, chúng tôi đã nhiều lần phản ánh, làm đơn đề nghị với các cấp có thẩm quyền có phương án để trùng tu".

Ông Lê Văn Thanh - Bí thư thôn Kim Sơn, xã Hà Đông, huyện hà Trung (tỉnh Thanh Hoá) cho biết: "Đình Thượng Phú là nơi sinh hoạt cộng đồng, tổ chức các cuộc họp và lễ hội lớn của địa phương. Trước đây, có giai đoạn đình còn được dùng làm bệnh viện, trường học. Hiện nay đình đang bị xuống cấp theo thời gian, người dân mong muốn các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hoá quan tâm trùng tu, tôn tạo lại đình Thượng Phú".

Trao đổi với với phóng viên, ông Phạm Thế Chinh - Chủ tịch UBND xã Hà Đông, huyện hà Trung (tỉnh Thanh Hoá) cho biết: "Địa phương còn rất nhiều khó khăn, mà việc tu sửa đình Thượng Phú cần phải có chuyên môn và kinh phí rất lớn, vượt qua khả năng của xã. Theo dự toán, việc trùng tu đình cần nguồn kinh phí khoảng trên 3 tỷ. Năm 2015, tỉnh Thanh Hoá quyết định hỗ trợ kinh phí 300 triệu đồng cho việc trùng tu, chống xuống cấp từ ngân sách tỉnh, tuy nhiên nếu thực hiện trùng tu thì phải tốn hơn số tiền đó rất nhiều nên địa phương chưa thể thực hiện".

Ông Trần Văn Nam cho biết thêm: "Số ngói này được người dân trong thôn mua về từ năm ngoái để sửa lại phần mái đình bị dột. Tuy nhiên, đình Thượng Phú là di tích lịch văn hoá cấp tỉnh, vì chưa được sự đồng ý của các cấp có thẩm quyền của tỉnh Thanh Hoá nên việc sửa chữa vẫn chưa thể được tiến hành.

Nhìn di tích đang bị xuống cấp theo thời gian người dân thôn Kim Sơn, xã Hà Đông, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa mong muốn các cấp có thẩm quyền hỗ trợ sửa chữa, trùng tu để "cứu" lấy ngôi đình cổ này, để người dân nơi đây yên tâm sinh hoạt".