Thời gian gần đây, trên mạng xã hội Facebook liên tục xuất hiện hình ảnh người điều khiển xe cơ giới là ô tô đã dừng xe, trải thảm rồi thản nhiên ăn uống cùng bạn bè, người thân trên đường cao tốc. Những hành động này ngay lập tức vấp phải sự phản ứng quyết liệt của dư luận xã hội.
Vụ việc gần đây nhất xảy ra vào tối 15/2, tại Km233 + 400 lối ra IC17 trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Nhóm thanh niên gồm 4 người đã dừng ô tô BKS 88A- 079.14 tại làn dừng khẩn cấp, trải bạt trước đầu xe và cùng nhau ăn uống.
Cùng ngày, một đoạn clip khác được quay bằng điện thoại từ người ngồi trong xe khách chạy qua cho thấy 5 người ngồi túm tụm ăn bên cạnh đuôi xe ô tô con màu trắng ở trong phạm vi khu vực phân cách chiều đường bằng vạch sơn kẻ chéo, cấm xe chạy vào hoặc dừng, đỗ tại đây.
Hình ảnh trong clip được cho là xảy ra trên đoạn đường 2 làn xe, có dải phân cách mềm bằng vạch sơn ở giữa từ địa phận Yên Bái đến Lào Cai thuộc cao tốc Nội Bài - Lào Cai.
Theo lãnh đạo Đội tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 1 (C08, Bộ Công an), 2 trường hợp vi phạm nói trên đã được đơn vị gửi thông báo đến chủ phương tiện để xử lý theo quy định.
Trước đó, một tài khoản cá nhân trên mạng xã hội Facebook tên H.V. đã livestream hình ảnh gia đình mình gồm 4 người đang vô tư ăn uống cũng trên làn dừng xe khẩn cấp cao tốc Nội Bài - Lào Cai.
Đối với trường hợp này, cơ quan chức năng xác định người vi phạm là anh H.C.V. (trú tại TP Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa) điều khiển xe ô tô mang BKS 36A-090.48. Anh V. đã không tuân thủ các quy định về đỗ xe trên đường cao tốc, được quy định tại Nghị định số 46/2016/NĐ-CP. Theo đó, tài xế này bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe 2 tháng, xử phạt 5,5 triệu đồng.
Cần phạt tiền người tham gia “mở tiệc”
Trao đổi với PV Dân trí, luật sư Trần Xuân Tiền - Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội (Đoàn luật sư TP Hà Nội) nhìn nhận, việc liên tiếp xuất hiện các vụ việc tài xế dừng đỗ xe trên cao tốc để… “mở tiệc” cùng người thân thể hiện ý thức coi thường pháp luật, coi thường tính mạng của bản thân, gia đình và người tham gia giao thông.
“Đường cao tốc là đường cho phép các phương tiện giao thông lưu thông với tốc độ cao nên ẩn chứa nhiều rủi ro mà các tài xế khó có thể lường trước được nếu không tuân thủ luật giao thông. Thế nhưng có nhiều người không ý thức được nguy hiểm này” - ông Tiền nói.
Theo luật sư Tiền, mức phạt tiền 5 - 6 triệu đồng, phạt bổ sung tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 - 3 tháng đối với trường hợp không tuân thủ các quy định về đỗ xe trên đường cao tốc được quy định tại Nghị định số 46/2016/NĐ-CP là chưa đủ sức răn đe. Chính vì vậy, hiện tượng tương tự vẫn tiếp tục xảy ra trong thời gian vừa qua.
“Để ngăn chặn kịp thời hiện tượng này, các cơ quan có thẩm quyền cần tăng cường tuần tra trên các tuyến đường cao tốc, lắp đặt camera trên toàn tuyến để phát hiện và ngăn chặn kịp thời hành vi vi phạm. Thậm chí, bổ sung thêm chế tài tạm giữ phương tiện vi phạm không cho tham gia lưu thông trên cao tốc” - luật sư Tiền nêu quan điểm.
Luật sư Tiền cho rằng cần phạt tiền người thân, bạn bè cùng tham gia “mở tiệc” với tài xế theo khoản 3, điều 9 Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định xử phạt người đi bộ vi phạm quy tắc giao thông đường bộ, vì họ cũng là “đồng phạm”, đã hưởng ứng hoặc không khuyên ngăn hành vi vi phạm giao thông.
Trong khi đó, luật sư Phạm Văn Phất - Văn phòng luật sư An Phát Phạm (Đoàn luật sư Quảng Ninh) có ý kiến cho rằng, cơ quan chức năng cần xem xét hiện tượng “mở tiệc” có xảy ra trên tất cả các tuyến đường cao tốc hay chỉ riêng tuyến Nội Bài - Lào Cai để đánh giá thực trạng.
“Nếu chỉ xảy ra trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai thì theo tôi việc sửa luật, sửa chế tài là không cần thiết. Các cơ quan chức năng chỉ cần tập trung giải pháp để xử lý vấn đề của riêng tuyến cao tốc này” - luật sư Phất nói.
Theo luật sư Phất, nếu việc gắn camera kết hợp cắm biển cảnh báo tại các “điểm đen” trên đường cao tốc có thể nâng cao nhận thức của tài xế, hạn chế vi phạm giao thông thì cơ quan chức năng nên tiến hành.
“Sau khi thực hiện các giải pháp nêu trên mà tình trạng “mở tiệc” trên cao tốc vẫn tái diễn thì các nhà làm luật mới bàn đến chuyện thay đổi, bổ sung chế tài xử phạt. Tuy nhiên, việc tăng gấp 10 lần mức phạt tiền liệu có xử lý dứt điểm tình trạng này nếu tài xế không nhận thức được hành vi của họ đang mang lại nguy hiểm cho bản thân, gia đình và những người tham gia giao thông khác” - luật sư Phất băn khoăn.
436 trường hợp không tuân thủ các quy định về đỗ xe trên đường cao tốc
Theo lãnh đạo Ban Quản lý cao tốc Nội Bài - Lào Cai, trong năm 2018, qua nhân viên tuần đường, đơn vị này đã phát hiện hơn 1.300 trường hợp vi phạm giao thông trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai chuyển cho Cục Cảnh sát giao thông xử lý. Trong đó có 436 trường hợp chủ phương tiện không tuân thủ các quy định về đỗ xe trên đường cao tốc.
Đồng thời, hệ thống camera giám sát cũng đã được lắp đặt nhưng chủ yếu tại vị trí các trạm thu phí. Ban Quản lý cao tốc thừa nhận rất khó để lặp đặt camera bao quát toàn bộ tuyến đường, 100% không còn “điểm mù”.
Được biết, đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai có chiều dài 265 km, được bố trí 5 trạm dừng nghỉ với khoảng cách giữa các trạm là 50km.