Chợ được hình thành từ năm 1988, do những người dân địa phương và tư thương đến mua bò chọn nơi đây là điểm tập kết bò từ các làng bản xa xôi. Từ chỗ chỉ là điểm tụ tập của một nhóm người, trải qua thời gian đã trở thành chợ phiên vùng cao đặc sắc của tỉnh Bắc Kạn.
Chợ Nghiên Loan ngày nay, không chỉ là nơi giao dịch hàng hóa của người dân địa phương, mà còn thu hút được đông đảo bà con nhân dân của huyện Pác Nặm, Ba Bể (tỉnh Bắc Kạn) và những vùng giáp danh của tỉnh Tuyên Quang (huyện Chiêm Hóa và Na Hang), Cao Bằng (huyện Bảo Lạc, Bảo Lâm và Nguyên Bình) đến để giao dịch trâu, bò, ngựa,…
Ngoài ra, phiên chợ này cũng thu hút được đông đảo giới tư thương từ Thái Nguyên, Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh và nhiều tỉnh, thành khác đến để mua trâu bò mang về miền xuôi bán thịt.