Đây là một trong những nội dung khuyến khích duy trì vững chắc mức sinh thay thế, trong Thông tư hướng dẫn địa phương ban hành chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số, của Bộ Y tế. Thông tư của Bộ Y tế chính thức có hiệu lực từ ngày 10/3. Theo đó, các địa phương sẽ căn cứ vào thực tiễn, lựa chọn hỗ trợ tiền hoặc hiện vật với những phụ nữ ở vùng mức sinh thấp nếu sinh đủ 2 con trước 35 tuổi. Thông tư không nêu rõ mức tiền thưởng.
Ông Mai Trung Sơn, Phó vụ trưởng Vụ Quy mô dân số - Kế hoạch hóa gia đình, Bộ Y tế, nhận định xu hướng kết hôn muộn, không muốn đẻ, đẻ ít, đẻ thưa ngày càng cao. 21 tỉnh, thành phố đang có mức sinh dưới 2 con, chiếm 39% quy mô dân số, đa phần là nơi có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển như Đông Nam bộ, đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, 5 thành phố trực thuộc trung ương, đặc biệt TP HCM ở nhóm thấp nhất cả nước với mức sinh 1,3 con.
Các tỉnh, thành có mức sinh thấp, bao gồm: TP HCM, Đồng Tháp, Hậu Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Khánh Hòa, Long An, Bạc Liêu, Tây Ninh, Sóc Trăng, Cà Mau, Đồng Nai, Bình Thuận, Tiền Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, An Giang, Bến Tre, Đà Nẵng, Quảng Ngãi và Kiên Giang.
Em bé chào đời dịp giao thừa, ngày 1/1/2021 tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Ảnh: Thanh Huế.
Nhiều giải pháp được đề ra để duy trì mức sinh thay thế. Tổng cục Dân số đề xuất bãi bỏ các quy định liên quan đến mục tiêu giảm sinh, sửa đổi, bổ sung các chính sách hỗ trợ, khuyến khích các cặp vợ chồng sinh đủ hai con; chú trọng các đối tượng ưu tiên, người lao động khu công nghiệp, khu kinh tế để khuyến khích sinh đủ hai con tại địa phương.
Chi cục Dân số Kế hoạch hóa TP HCM đề xuất miễn giảm viện phí, tăng thời gian nghỉ thai sản bố và mẹ, hỗ trợ vay, mua nhà với vợ chồng sinh hai con.
Hai năm gần đây, Chính phủ đã thay đổi chính sách "khuyến khích sinh một hoặc hai con" sang "sinh đủ hai con". Thủ tướng đã phê duyệt "Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030", trong đó khuyến khích nam nữ kết hôn trước 30 tuổi, sinh đủ 2 con là lý tưởng nhất.
Tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh cao, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã sinh đủ 2 con và tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn (triệt sản, đặt dụng cụ tử cung, cấy thuốc tránh thai), cũng được hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, cặp vợ chồng sinh hai con một bề cam kết không sinh thêm con cũng được tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh; hỗ trợ sữa học đường...