Bài viết trên website Bệnh viện Đa khoa Medlatec có sự tham vấn y khoa của BSCKI. Dương Ngọc Vân cho biết, kinh giới (tên khoa học là Elsholtzia cristata), nguồn gốc ở châu Á, hay mọc ở khu vực nhiều nắng, thân dạng hình vuông, mọc thẳng, chiều cao khoảng 30 - 50cm.
Hoa của loài cây này mọc thành cụm ở đầu cành, kích thước nhỏ, màu tím nhạt. Toàn thân kinh giới đều có mùi thơm, vị hơi cay vì nhiều tinh dầu.
Rau kinh giới có tác dụng gì với sức khoẻ?
Không chỉ là rau ăn mà rau kinh giới còn nhiều tác dụng đối với sức khoẻ:
Chữa cảm cúm
Cây kinh giới chứa hợp chất carvacrol và thymol có thể tiêu diệt tác nhân gây nên bệnh cúm. Cũng vì điều này mà loại cây này thường được dùng để hỗ trợ điều trị các triệu chứng cúm như cảm lạnh, sốt, đau nhức cơ thể. Nếu phát hiện triệu chứng cảm cúm có thể nấu cháo trắng và kinh giới, thêm chút hành lá rồi ăn lúc nóng sẽ cảm thấy dễ chịu hơn.
Không những thế, kinh giới còn giúp thông họng và mũi do dị ứng hoặc cảm cúm. Trong trường hợp này, có thể dùng tinh dầu kinh giới nhỏ vào bát nước nóng rồi hít hơi nước bốc lên để xông mũi.
Tốt cho tim mạch
Kali trong kinh giới tác dụng kiểm soát nhịp tim và huyết áp. Bên cạnh đó, chất chống oxy hóa từ kinh giới còn phòng ngừa yếu tố gây ra bệnh tim là stress oxy hóa.
Rau kinh giới có nhiều tác dụng với sức khoẻ.
Hỗ trợ tiêu diệt ký sinh trùng gây hại cho đường ruột
Carvacrol và Thymol trong cây kinh giới có thể tiêu diệt các loại ký sinh trùng gây hại cho đường ruột như sán, giun để bảo vệ hệ tiêu hóa, giúp làm dịu triệu chứng khó tiêu và đau do rối loạn dạ dày. Đối với phụ nữ, loại rau gia vị này còn giúp xoa dịu cơn đau bụng trong kỳ kinh.
Cải thiện giấc ngủ
Flavonoid trong kinh giới có thể kháng viêm, an thần nên giảm stress, căng thẳng hiệu quả và cải thiện chứng đau nửa đầu, mang lại giấc ngủ chất lượng hơn.
Phòng ngừa lão hóa
Rosmarinic là chất trong rau kinh giới có tác dụng chống oxy hóa tương đối mạnh mẽ, nhờ đó mà nó đẩy lùi và phòng ngừa các dấu hiệu lão hóa, mang lại sức sống cho làn da.
Kháng khuẩn
Tinh dầu trong kinh giới tác dụng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn Escherichia coli và Pseudomonas aeruginosa - tác nhân gây nhiễm trùng. Bên cạnh đó, lá kinh giới còn có thể chống lại 23 loại vi khuẩn khác nhau. Do đó, ăn rau kinh giới vừa giúp cơ thể tăng đề kháng vừa ngăn ngừa nguy cơ xâm nhập của vi khuẩn.
Điều trị mụn nhọt
Đối với việc hỗ trợ điều trị mụn nhọt, kinh giới tác dụng rất tốt nếu được dùng ngay thời điểm chúng mới khởi phát. Cách trị mụn nhọt đơn giản là dùng rau kinh giới tươi được nghiền nát vắt lấy nước thoa trực tiếp lên nốt mụn sau đó đợi cho khô thì rửa sạch.
Giảm viêm
Khi cơ thể bị tổn thương hay mắc bệnh lý nào đó có thể xuất hiện phản ứng miễn dịch bình thường là tình trạng viêm nhiễm. Điều đáng nói là viêm mãn tính dễ tác động tới sự tiến triển của một số bệnh như: tim, bệnh tự miễn, tiểu đường. Kinh giới giàu chất chống oxy hóa nên sẽ giảm được tình trạng viêm và trung hòa gốc tự do.
Các bài thuốc chữa bệnh từ cây kinh giới
Không chỉ là loại rau gia vị tốt cho sức khoẻ mà kinh giới còn có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh rất tốt. Bài viết của BSCK2. Huỳnh Tấn Vũ - Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM trên Báo Sức khoẻ & Đời sống đã chỉ ra những bài thuốc chữa bệnh từ cây kinh giới như sau:
- Chữa cảm nóng, ngã ngất: Một nắm kinh giới tươi khoảng 50gr, giã nhỏ, thêm vài miếng gừng tươi, vắt lấy nước cho uống. Bã còn lại dùng để đánh dọc sống lưng.
Hoặc có thể dùng kinh giới khô 20g, sao hơi vàng, thêm 200ml nước sắc còn 100ml uống lúc còn nóng. Đắp chăn cho ra mồ hôi.
- Phụ nữ băng huyết, trẻ con người lớn bị máu cam: Kinh giới tuệ sao đen 15g, nước 200ml. Sắc còn 100ml cho uống làm 2-3 lần.
- Thuốc cảm: Hoa kinh giới, tía tô, hương như, ngải cứu, hoắc hương, các vị bằng nhau. Dùng nước sắc nhiều lần, hợp các nước sắc lại, cô đặc thành cao viên bằng hạt ngô. Khi bị cảm uống 7-8 viên thuốc này. Dùng nước lá tre để chiêu thuốc. Trẻ em dùng 2-4 viên. Viên thuốc này có thể dùng chữa lỵ (dùng nước sắc cây mơ lông chiêu thuốc).
- Chữa cảm cúm: Kinh giới tán (kinh giới tuệ sao vàng tán nhỏ). Khi bị cảm dùng 6-8g bột này.
- Hạ sốt: 12g cành và lá kinh giới, 25g sắn dây, sắc lấy nước uống.
- Đau mình, đầu ê ẩm không ra mồ hôi: 20g rau kinh giới sắc lấy nước uống, uống nóng, ngày dùng 3 lần.
-Trị rôm sảy trẻ sơ sinh: Cây kinh giới tươi nấu nước uống, tắm hàng ngày để phòng chống mẩn ngứa, rôm sảy, mụn nhọt.
- Chữa mụn nhọt sưng vú: Kinh giới 12g, mã đề, kim ngân hoa, bồ công anh, thổ phục linh, ké đầu ngựa, cam thảo nam… mỗi thứ 10g đem thái nhỏ, sắc cùng 400ml nước đến khi còn 100ml. Uống 2 lần/ngày.
- Chữa mất tiếng, ho: Kinh giới, tang diệp, địa cốt bì, tang bạch bì mỗi thứ 12g kết hớp bán hạ chế, tử tô mỗi thứ 8g và trần bì 4g đem sắc uống 1 lần/ngày.
- Cầm máu, khử ứ: Kinh giới nghiền nhỏ, mỗi lần dùng 8g uống với nước ngày 2-3 lần cho chứng chảy máu cam, thổ huyết và tiểu ra máu.
- Trĩ: Kinh giới tuệ, ngũ bội tử, hoàng bá mỗi vị 12g kết hợp 4g phèn phi. Đem hỗn hợp sắc lấy 300ml nước, ngâm hậu môn mỗi ngày.
- Phòng bệnh sởi: Kinh giới tuệ, thanh hoa, vỏ bưởi mỗi vị 20g, đặt lên hòn than đỏ hồng, rồi dùng khói xông người khoảng 15 phút.
- Viêm mũi dị ứng: Hoa kinh giới 8g, bạc hà 8g, hoa húng quế 8g, cây cứt lợn 12g, lá cối xay 12g, sắc lấy nước uống 2 lần/ngày.
- Trị các chứng ở đầu, ở mắt do phong khí gây đau đầu, chóng mặt: Hoa kinh giới tán bột, uống 12g/lần cùng rượu.
- Làm đẹp da: Kinh giới chứa hàm lượng tinh dầu cao, có vị cay, tính ấm. Do đó tốt cho điều trị các bệnh về da như mẩn ngứa, dị ứng, kích thích tiết mồ hôi và làm khô, thoáng lỗ chân lông.
Công thức xông mặt: Kinh giới, ngải cứu, tía tô mỗi thứ 100g, đem rửa sạch, đun sôi cùng 500ml nước sạch, đổ vào chậu nhỏ, thêm ít muối và ½ quả chanh vắt nước bỏ vào. Xông mặt 20-30 phút trước khi đi ngủ hoặc sau khi vừa ngủ dậy. Làm khoảng 1 tuần sẽ cải thiện mụn trứng cá và mụn cám trên mặt.
Kinh giới là loại thảo dược rất quen thuộc với nhiều người. Cây kinh giới dễ trồng lại có tác dụng hỗ trợ chữa bệnh. Đừng bỏ qua những tác dụng tuyệt vời của cây kinh giới với sức khoẻ nhé.