Cho lợn hương ăn thảo dược
Từng đi thăm quan nhiều trang trại chăn nuôi ở miền Bắc, nhưng quả thật tôi chưa thấy nơi nào độc đáo như trang trại Sen Trì: trang trại rợp bóng cây xanh, khi vừa bước vào cổng đã thấy thoang thoảng hương thơm từ các loại cây thuốc. Anh Vĩnh cho biết, trang trại rộng khoảng 5ha, nằm ở giữa cánh đồng, được quy hoạch thành từng khu trồng cây ăn quả, trồng hoa, trồng cây thuốc nam và khu chăn nuôi. Cả trang trại được bao phủ bởi màu xanh và hương thơm của hoa, tuyệt nhiên không hề có mùi hôi từ khu chăn nuôi. Anh Vĩnh bảo, đến trang trại nhiều người cứ liên tưởng đến khu du lịch sinh thái. Nhưng để có được thành quả này anh đã phải đổ rất nhiều mồ hôi và công sức xuống từng tấc đất.
Theo lời anh Vĩnh kể, sau khi tốt nghiệp ngành kĩ thuật, anh vào miền Nam lập nghiệp. Làm trưởng quản lý, công việc có lương ổn định nhưng lại không phải là niềm đam mê của anh. Trở về quê lập nghiệp, vay tiền đầu tư làm trang trại, anh không lựa chọn cách làm truyền thống mà mạnh dạn tìm hướng đi mới khác biệt.
Anh Vĩnh chia sẻ: “Suy nghĩ đầu tiên nảy ra khi tôi có ý định chăn nuôi là gia đình mình sẽ có thịt sạch ăn hàng ngày. Xa hơn nữa là cung cấp cho người tiêu dùng Thủ đô và trên cả nước có nguồn thực phẩm sạch luôn tươi ngon, đảm bảo sức khỏe. Khi tìm hiểu trên báo chí về rất nhiều mô hình chăn nuôi thì tôi quyết định chọn giống đặc sản lợn hương. Đây là giống lợn khác với lợn rừng nhưng cách chăn thả và chất lượng thịt cũng tương tự”.
Nghĩ là bắt tay làm, năm 2012, anh Vĩnh lặn lội lên vùng Cao Bằng mua được 12 con lợn hương giống. Đây là giống lợn bản địa có nguồn gốc từ huyện Bát Xát (Lào Cai), thân ngắn tròn, chân thon, da dày, thịt chắc, đặc biệt lớp mỡ có hương thơm nên được gọi là lợn hương. Là giống tự nhiên hoang dã rất dễ nuôi, không kén thức ăn, sức đề kháng cao nên ít dịch bệnh. Khi đã chọn được con giống ưng ý, anh lại mày mò tìm ra cách chăn nuôi mới: dùng thảo dược.
Nói về bí quyết này, anh Vĩnh chia sẻ: “Thức ăn cho lợn được tôi chế biến từ các cây thảo dược như kim ngân, thổ phục linh phối trộn với cám gạo, ngô, rau xanh. Bởi vậy, chất lượng thịt cao, màu thịt đỏ, ngọt, mùi thơm tự nhiên, đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng. Nếu cho ăn thức ăn công nghiệp, chỉ 3-4 tháng lợn sẽ xuất chuồng thì cho lợn ăn thảo dược, đàn lợn sẽ mất gấp đôi thời gian mới được xuất chuồng.
Tuy nhiên, lợn hương càng nuôi lâu, lớp mỡ càng chắc, càng thơm ngon hơn”. Nghe thì rất đơn giản nhưng để lợn đạt từ 30-35kg khi xuất chuồng, anh Vĩnh cũng mất thời gian dài thử nghiệm và tuân thủ quy trình cho lợn ăn rất nghiêm ngặt. Khi lợn bắt đầu cai sữa mẹ, anh Vĩnh cho lợn con ăn cám sữa 10 ngày để làm quen dần. Từ ngày thứ 11 trở đi cho tới 45 ngày, thức ăn của lợn chủ yếu là gạo tấm ninh nhừ trộn với bột đậu tương rang.
Khi lợn đến tháng thứ 4, khẩu phần ăn chủ đạo là gạo tấm ninh, bột ngô và cám mỳ. Lúc này anh Vĩnh bắt đầu bổ sung các loại thảo dược cho lợn ăn để hỗ trợ phòng bệnh và thay thế việc dùng thuốc kháng sinh.
Anh Vĩnh cho hay: Từ giai đoạn lợn được 10 ngày trở đi, trang trại Sen Trì tuyệt đối không sử dụng cám công nghiệp và hạn chế đến mức tối đa việc phải sử dụng thuốc kháng sinh. Nguyên liệu làm thức ăn cho đàn lợn đều tận dụng được từ trang trại. Tôi trồng cỏ VA06, thân cây chuối, bèo tây tăng chất xanh, vitamin cho lợn khỏe mạnh. Nhóm cây thảo dược được quy hoạch thành một khu riêng vừa là nguồn thức ăn thô xanh vừa là thuốc trị bệnh và nâng sức đề kháng cho đàn lợn.
Nhờ cách làm mới, toàn bộ đàn lợn hương trong trang trại đều sinh trưởng, phát triển tốt, lợn khỏe mạnh, chất lượng thịt cao, không tồn dư chất kháng sinh. Với quy mô chuồng trại rộng hơn 5.000 m2, anh Vĩnh chăn thả hơn 300 con lợn hương. Mỗi năm, anh thu lãi trên 300 triệu đồng.
Rộng đường vào siêu thị
Sau 2 năm chăn nuôi ổn định, số đàn tăng lên, anh Vĩnh bỏ thêm vốn đầu tư mở rộng chuồng trại đúng tiêu chuẩn. Theo anh, nuôi lợn hương cũng không mất nhiều chi phí đầu tư làm chuồng lạnh, bởi đặc tính của chúng là hoang dã. Cần quan tâm nhất là hệ thống xử lí chất thải biogas khép kín, xử lý mùi hôi, và phải có khu xử lí thức ăn riêng biệt. Đặc biệt, luôn tuân thủ nghiêm ngặt việc tiêm các loại vaccine phòng bệnh như dịch tả, tai xanh, đóng dấu, ecoli. Từ chăn nuôi đến quá trình giết mổ trang trại đều phải đảm bảo VSATTP. Đến cuối năm 2014, trang trại được chứng nhận VietGap, và giấy chứng nhận. Đây là cơ sở chăn nuôi an toàn dịch bệnh, tiền đề quan trọng để anh Vĩnh có thể xuất khẩu lợn sang các nước có tiêu chuẩn khắt khe về vệ sinh ATTP.
Khi nhận được đầy đủ chứng nhận an toàn cho trang trại, anh Vĩnh liên hệ với Trung tâm xúc tiến thương mại Nông nghiệp Hà Nội để nhờ giúp đỡ đưa sản phẩm đi tiêu thụ rộng rãi. Anh tâm sự: “Với kiến thức tìm hiểu được, lúc nào tôi cũng suy nghĩ tìm cách để được nhân rộng sản phẩm. Tôi tìm gặp các cán bộ ngành chăn nuôi, thú y, giám đốc các siêu thị, chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch, dẫn họ tận mắt tham quan trang trại, chấp nhận mọi kiểm tra đánh giá, lấy mẫu thử nghiệm sản phẩm. Khi được nhìn, ăn và cảm nhận về sản phẩm tại không gian trang trại, họ thực sự hài lòng về sản phẩm của tôi”.
Sản phẩm thịt lợn hương đã được tiêu thụ rộng rãi trên hệ thống siêu thị Fivimart, chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch Mr Sạch, BigGreen và được nhiều người tiêu dùng biết đến. Mỗi tháng, trang trại cung cấp ra thị trường khoảng 1-1,2 tấn thịt hơi, giá bán trung bình 130.000 đồng/kg.