Đàn cá vua khổng lồ trên biển Cát Bà
“Trước giờ, bè nào trên biển Cát Bà cũng nuôi ít nhất 1-2 con cá song vang để “trấn” bè, nhưng giờ không còn mấy nữa, nhiều nhất chỉ còn tôi nuôi” – ông Bùi Văn Luyện, chủ một trong những cơ sở nuôi trồng thuỷ sản lớn nhất trên biển Cát Bà (huyện Cát Hải, Hải Phòng), mở đầu câu chuyện khi được hỏi về những con cá song vang khổng lồ trên bè của ông.
Theo ông Luyện, các bè thường chỉ nuôi một hai con để “trấn” bè chứ không mấy khi nuôi để kinh doanh. Bởi để nuôi loại cá này mất rất nhiều thời gian và công sức.
Việc ông sở hữu cả đàn cá hơn 200 con này cũng là cái “duyên”. Thực hiện chủ trương của TP Hải Phòng về cắt giảm lồng bè, nhiều hộ nuôi trồng thuỷ sản phải bán hết cá để “lên bờ”. Những con cá song bé từ 3-7kg còn dễ bán chứ những con cá khổng lồ này thì khó có người mua. Ông Luyện đành đứng ra mua hết để hỗ trợ các hộ nuôi trồng phải tháo dỡ. “Đó là vì sao tôi có đến hơn 200 con cá song vang” – ông Luyện vừa cười vừa nói.
Ông Luyện cho biết, cá song vang hay còn được gọi là cá song hoàng đế hoặc là cá song vua, là loài cá khổng lồ nhất trong tất cả các loài cá song. Tính từ khi mua cá song vang đánh bắt ngoài tự nhiên có trọng lượng 1 - 3 kg/con, tùy vào chế độ chăm sóc cũng như thích ứng môi trường nuôi, phải từ 8 - 10 năm, cá có thể đạt trọng lượng lên tới 40 kg đến hơn 100 kg.
Nuôi cá song vang rất tốn công. Ông Luyện nói thức ăn cho cá phải luôn tươi, cá nục từ 200-300g/con là thức ăn giống cá hoàng đế này thích ăn nhất. Mỗi ngày cá song vang cũng phải được ăn đến ba, bốn bữa. Nếu không "trường vốn" thì không thể nuôi được loại cá này.
Cùng với đó, môi trường để nuôi được cá song vang cũng rất cầu kỳ. Phải là khu vực nước sâu, có dòng chảy mạnh để nước chảy ra vào liên tục, luôn mới.
Mùa hè còn đỡ, đến mùa đông cá song vang rất kém ăn, còn phải bổ sung thêm các chất dinh dưỡng , khoáng chất, để cá có sức đề kháng bệnh dịch. Phức tạp hơn là khi cá bị bệnh, người nuôi phải kéo lên, “tắm” cá bằng nước ngọt. “Cá bé kéo lên để tắm đã khó, cá to như cá song vang càng vất vả” – ông Luyện nói.
Món ăn thượng hạng dành cho “người giàu”
Nói cá song vang là loài cá dành cho “người giàu” cũng không quá khi giá trị của cá song vang lên tới từ 1-2 triệu đồng/kg. Để mua được một con cá trên 20kg thì tính ra người mua cũng phải bỏ ra một số tiền không hề nhỏ.
“Năm 2015, tôi từng bán con cá song vang lớn nhất trong bè của mình với trọng lượng lên tới 110 kg, giá 2 triệu đồng/kg. Người mua là một đại gia ở tỉnh Quảng Ninh, mua làm tiệc sinh nhật đãi hơn 200 khách” – ông Luyện nói.
Giá cá song vang ở thời điểm 5-10 năm trước, bán với giá 2 triệu đồng/kg là chuyện bình thường. Đến thời điểm dịch bệnh COVID-19, đầu ra bị “tắc”, giá cá giảm chỉ còn 500 nghìn đồng/kg. Hiện tại, giá mới tăng dần trở lại, lên 1 triệu đồng/kg, vẫn cao gấp hơn 3 lần so với các loại cá song nuôi khác.
Với giá 1 triệu đồng/kg như hiện nay, tính ra, đàn cá hơn 200 con của ông Luyện phải có giá trị lên đến gần chục tỉ đồng.
Ông Luyện nói, vì giá cao, thực khách trong nước không biết nhiều đến loại cá này, thường xuất sang nước ngoài là dễ bán nhất.
Theo ông Luyện, so với các loại cá khác, thịt cá song vang dai, quánh, thơm ngon hơn hẳn. Đó là lý do vì sao cá song vang lại có giá đắt như vậy.
Độc đáo và ngon nhất là bộ da cá. Với những con cá cỡ 40 - 50 kg trở lên, lớp da có độ dày lên tới 5 - 7 cm, ăn không có cảm giác quá béo mà lại rất thơm. Bên cạnh đó, bộ lòng cá, nhất là phần dạ dày, cũng rất ngon.
“Với các bữa tiệc, chỉ cần một con cá song vang cũng đủ để chế biến nhiều món. Nếu chỉ dùng món cá, trung bình mỗi thực khách 0,4 - 0,5 kg, thì con cá song vang đủ ăn cho hơn 100 người”, ông Luyện nói.