Đồng bào các dân tộc thi đua phát triển kinh tế

Giữa vùng biên viễn phía Tây tỉnh Sơn La, xã Yên Sơn đang khoác lên mình một diện mạo mới. Những con đường bê tông nối dài về các bản vùng sâu; những vườn mận, vườn nhãn trĩu quả; những ngôi nhà khang trang mọc lên giữa lưng chừng núi.

Tất cả là minh chứng cho sự thay đổi mạnh mẽ của một vùng đất biên giới, nơi đồng bào Thái, Mông, Kinh, Xinh Mun cùng nhau đoàn kết, chung sức xây dựng nông thôn mới, vươn lên thoát nghèo bền vững.

Cuối năm 2024, xã Yên Sơn được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, kết quả của nhiều năm nỗ lực phấn đấu. Tuy nhiên, ngay sau đó, thực hiện chủ trương sáp nhập hành chính, xã Yên Sơn được hợp nhất với xã Chiềng On (huyện Yên Châu cũ). Sau sáp nhập, quy mô dân số và diện tích của xã tăng gấp đôi, với hơn 12.000 nhân khẩu, 22 bản trên diện tích 116km².

Cùng với những cơ hội mở rộng không gian phát triển, Yên Sơn cũng đối mặt với không ít khó khăn như cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, nhiều bản vùng cao còn khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao. Số tiêu chí nông thôn mới của xã giảm xuống còn 9 tiêu chí đạt chuẩn.

Ông Lò Thế Thi, Chủ tịch UBND xã Yên Sơn, cho biết: “Sau sáp nhập, xã đã rà soát, đánh giá lại toàn bộ các tiêu chí. Chúng tôi xác định phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho nhân dân là nhiệm vụ trọng tâm. Khi người dân có thu nhập ổn định thì việc hoàn thiện các tiêu chí khác mới thực sự bền vững”.

Trên cơ sở đó, xã đã kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới, phân công cụ thể cho từng thành viên. Đẩy mạnh tuyên truyền, huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, hướng đến mục tiêu giữ vững và nâng cao các tiêu chí nông thôn mới.

Với đặc thù là xã miền núi, Yên Sơn xác định nông nghiệp là nền tảng, chăn nuôi là thế mạnh để phát triển kinh tế. Địa phương đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng từng vùng.

Đến nay, toàn xã có 5 hợp tác xã nông nghiệp hoạt động hiệu quả, duy trì sản xuất trên 2.100 ha cây trồng, trong đó hơn 700 ha cây ăn quả, sản lượng đạt trên 5.000 tấn/năm. Ngoài ra, xã còn có 100.000 con gia súc, gia cầm; 900 đàn ong, 26 ha thủy sản. Giá trị bình quân trên mỗi ha đất canh tác đạt 22 triệu đồng/năm.

Nhờ sự chuyển hướng mạnh mẽ này, nhiều mô hình sản xuất hàng hóa quy mô lớn đã hình thành, tiêu biểu như mô hình trồng mận hậu, nhãn, dứa ở bản Kim Sơn 1, 2 và bản Đán; trồng rau trái vụ, dâu tây ở bản Chiềng Hưng; phát triển cây na, mía, chè, đại gia súc ở bản Bó Phương, Phương Quỳnh...

Tại bản Kim Sơn I, một trong những điểm sáng của Yên Sơn, diện mạo nông thôn mới hiện rõ trong từng nếp nhà, con đường. Trưởng bản Lê Đại Phong nhớ lại: “Từ năm 2014, thực hiện chủ trương chuyển đổi cây trồng trên đất dốc, chúng tôi vận động bà con mạnh dạn bỏ cây ngắn ngày, chuyển sang trồng cây ăn quả. Đến nay, Kim Sơn I có 91 ha cây ăn quả, 58 ha chè, cà phê. Nhiều hộ thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.”

Nhờ chuyển đổi sản xuất hợp lý, Kim Sơn I giảm tỷ lệ hộ nghèo còn 28%, thu nhập bình quân đạt 23 triệu đồng/người/năm. Bà con còn tự nguyện đóng góp hàng trăm triệu đồng, hàng nghìn ngày công làm đường, lắp hệ thống chiếu sáng công cộng hơn 2km, góp phần thay đổi diện mạo bản làng.

Đầu tư hạ tầng nông thôn

Song song với phát triển kinh tế, xã Yên Sơn tập trung nguồn lực đầu tư hạ tầng cơ sở, tạo nền tảng cho phát triển lâu dài. Giai đoạn 2020–2025, xã đã xây dựng 9,9km đường giao thông liên bản, 10 nhà văn hóa bản và 1 nhà văn hóa xã, với tổng kinh phí hơn 54,6 tỷ đồng.

Trong đó, nhân dân đóng góp hơn 5 tỷ đồng cùng hàng nghìn ngày công lao động. Đến nay, 100% bản có nhà văn hóa, 80% đường giao thông đã được cứng hóa, nhiều tuyến đường nội bản được chiếu sáng bằng hệ thống đèn năng lượng mặt trời do chính người dân tự nguyện lắp đặt.

Ông Đỗ Văn Thiết, Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Yên Sơn, chia sẻ: “Từ nay đến cuối năm, xã sẽ sử dụng hơn 1,3 tỷ đồng từ Chương trình mục tiêu quốc gia 1719 để nâng cấp 3 tuyến đường nông thôn tại bản Nà Cài, Đin Chí và Khuông. Chúng tôi phấn đấu hoàn thiện tiêu chí giao thông vào năm 2027”.

Không chỉ giao thông, hệ thống trường học, trạm y tế, công trình nước sạch, điện lưới cũng được đầu tư nâng cấp, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc. Hiện nay, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã giảm còn 35%, thu nhập bình quân đạt 21,7 triệu đồng/người/năm.

Dù còn nhiều khó khăn, Yên Sơn đang từng bước khẳng định quyết tâm xây dựng nông thôn mới bền vững. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025–2030 đề ra mục tiêu mỗi năm hoàn thành từ 1–3 tiêu chí nông thôn mới, hướng tới đạt chuẩn nâng cao trong những năm tới.

Theo ông Lò Thế Thi, muốn thành công, phải đặt người dân vào vị trí trung tâm: “Nông thôn mới chỉ thực sự có ý nghĩa khi người dân được hưởng lợi, được làm chủ quá trình phát triển. Chúng tôi coi việc nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống văn hóa, giáo dục, y tế là thước đo quan trọng nhất”.

Xã tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, khuyến khích các bản vùng cao phát triển chăn nuôi đại gia súc, trồng cây dược liệu, cây ăn quả theo hướng hàng hóa; đồng thời hỗ trợ khởi nghiệp, xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP.

Từ một xã vùng sâu, vùng xa, Yên Sơn đã từng bước vươn lên, trở thành điểm sáng trong phong trào xây dựng nông thôn mới của tỉnh Sơn La. Những con đường bê tông nối dài, những vườn quả trĩu cành, những nụ cười rạng rỡ của đồng bào các dân tộc chính là minh chứng rõ nhất cho hiệu quả chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Yên Sơn hôm nay không chỉ là vùng đất biên giới yên bình, mà còn là biểu tượng của ý chí, khát vọng vươn lên và tinh thần đoàn kết của đồng bào dân tộc thiểu số Sơn La. Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự chung tay của nhân dân, tin rằng, Yên Sơn sẽ tiếp tục tỏa sáng trên hành trình xây dựng nông thôn mới bền vững, giàu đẹp và văn minh nơi vùng biên Tây Bắc.