Cụ thể hóa chính sách đồng hành cùng dân tộc thiểu số

Sơn La, đang có bước chuyển mình mạnh mẽ trong công cuộc giảm nghèo, phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Từ chủ trương đúng đắn, đến sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, đặc biệt là tinh thần tự lực, tự cường của đồng bào các dân tộc. Sơn La đang từng bước thu hẹp khoảng cách giữa miền núi và miền xuôi, tạo dựng cuộc sống ấm no, bền vững.

Để giúp đồng bào dân tộc thiểu số ổn định cuộc sống, vươn lên làm giàu, tỉnh Sơn La đã triển khai hàng loạt chương trình, dự án mang tính chiến lược. Nhiều chính sách ưu tiên của Đảng, Nhà nước được cụ thể hóa bằng các dự án hỗ trợ trực tiếp cho vùng dân tộc thiểu số như: Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Chương trình 1719 về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Dự án 8 về bình đẳng giới và nâng cao vị thế phụ nữ vùng dân tộc thiểu số...

Nhờ đó, hệ thống cơ sở hạ tầng vùng sâu, vùng xa, biên giới được đầu tư đáng kể; nhiều tuyến đường liên xã, liên bản được mở rộng, kiên cố hóa; điện, nước sinh hoạt, trường học, trạm y tế được đầu tư đồng bộ, góp phần cải thiện đáng kể chất lượng đời sống của người dân.

Một trong những điểm sáng của Sơn La trong giảm nghèo là việc triển khai hiệu quả các mô hình hỗ trợ sinh kế cho người dân. Tại Phường Chiềng Cơi, tỉnh Sơn La mô hình chăn nuôi lợn sinh sản áp dụng biện pháp an toàn sinh học đã trở thành điển hình trong phát triển kinh tế hộ. Mô hình được triển khai từ năm 2022 tại bản Nong Lọ và bản Tam, với 25 hộ nông dân tham gia, tổng đàn ban đầu là 134 con lợn nái sinh sản. Các hộ được hỗ trợ con giống, vật tư, được tập huấn kỹ thuật chăn nuôi theo phương thức “cầm tay chỉ việc” từ Hội Nông dân tỉnh Sơn La và chính quyền địa phương.

Bà Tòng Thị Xiên, Chi hội trưởng Chi hội nông dân nghề nghiệp nuôi lợn sinh sản, chia sẻ: Trước đây, bà con nuôi lợn chủ yếu theo tập quán cũ, hiệu quả không cao. Nay được hỗ trợ kỹ thuật, áp dụng mô hình an toàn sinh học, đàn lợn sinh trưởng tốt, ít dịch bệnh. Chúng tôi không chỉ đủ ăn, đủ tiêu mà còn có tích lũy để mở rộng quy mô.”

Sau hơn 3 năm, mô hình đã nhân rộng thêm 25 hộ, nâng tổng số lên 50 hộ với hơn 2.500 con lợn. Mỗi lợn nái đẻ 2-3 lứa/năm, trung bình 8-10 con/lứa. Với giá bán bình quân 1,2 triệu đồng/con, mỗi hộ thu nhập từ 65 - 70 triệu đồng/năm sau khi trừ chi phí.

Mô hình không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn giúp người dân nâng cao kỹ năng chăn nuôi, áp dụng công nghệ an toàn, giảm dịch bệnh, bảo vệ môi trường và tạo việc làm ổn định tại địa phương.

Nhờ phát huy tiềm năng nông nghiệp, Sơn La đã chuyển mình mạnh mẽ, từ sản xuất tự cung tự cấp sang nền nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn. Toàn tỉnh hiện đã hình thành 308 chuỗi cung ứng nông sản an toàn, có 29 sản phẩm được bảo hộ sở hữu trí tuệ, 218 mã số vùng trồng và 8 mã số cơ sở đóng gói xuất khẩu cho các sản phẩm chủ lực như nhãn, xoài, mắc ca, chanh leo...

Sơn La hiện có hơn 240 sản phẩm OCOP cấp tỉnh và quốc gia, cùng 9 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với các sản phẩm đặc trưng như chè, bò sữa, cà phê, na, xoài, nhãn, mận hậu.

Hội Nông dân, cầu nối thúc đẩy phát triển bền vững

Từ ngày 01/7/2025, thực hiện mô hình chính quyền hai cấp, Hội Nông dân tỉnh Sơn La có 74 tổ chức Hội cấp xã, phường, với 2.173 chi hội và hơn 169 nghìn hội viên. Các cấp Hội đã trở thành lực lượng nòng cốt trong phong trào “nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi.

Ông Bạc Cầm Khuyên, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nông dân tỉnh Sơn La, Trưởng ban Công tác Nông dân (Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Sơn La), cho biết: Hội xác định nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục đồng hành cùng nông dân thay đổi tư duy, xây dựng mô hình liên kết ‘Nông dân – Hợp tác xã – Doanh nghiệp’. Mỗi hộ nông dân không chỉ làm nông mà phải trở thành người làm nghề nông có kế hoạch, có hợp đồng tiêu thụ và thương hiệu riêng.

Để tạo vốn cho hội viên nông dân, đặc biệt là hội viên nông dân đồng bào dân tộc thiểu số, các cấp Hội đã phát triển Quỹ Hỗ trợ nông dân với tổng nguồn vốn gần 82 tỷ đồng, cho 1.798 hộ vay thông qua 229 dự án. Bên cạnh đó, Hội phối hợp với Ngân hàng Nông nghiệp & PTNT và Ngân hàng Chính sách xã hội hỗ trợ hơn 43.822 hộ vay vốn, với tổng dư nợ trên 3.039 tỷ đồng, thúc đẩy các mô hình liên kết sản xuất hiệu quả.

Công tác đào tạo, tập huấn cũng được đẩy mạnh. Tỉnh đã tổ chức hàng nghìn lớp tập huấn khoa học kỹ thuật, chuyển giao công nghệ cho hàng nghìn lượt nông dân; đào tạo nghề cho lao động nông thôn, tư vấn và giới thiệu việc làm cho hàng nghìn lao động.

Hội Nông dân tỉnh Sơn La còn hỗ trợ hội viên tiếp cận thị trường, thông qua việc cung ứng 782 tấn phân bón trả chậm, hỗ trợ xây dựng sản phẩm OCOP, tổ chức tôn vinh sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu hằng năm, đồng thời hỗ trợ hơn 4.000 hộ sản xuất nông nghiệp tham gia sàn thương mại điện tử Postmart để quảng bá và tiêu thụ sản phẩm.

Điều dễ nhận thấy nhất ở Sơn La hôm nay là sự chuyển biến mạnh mẽ trong tư duy sản xuất của nông dân. Họ không còn canh tác manh mún mà chủ động liên kết sản xuất theo chuỗi, ứng dụng kỹ thuật, tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP.

Từ những bản làng heo hút, giờ đây, nhiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Sơn La đã “thay da đổi thịt”. Những đồi chè xanh ngát, vườn xoài trĩu quả, những trang trại bò sữa, lợn sinh sản hiện đại... là minh chứng cho sự đổi thay ấy.

Không dừng lại ở giảm nghèo, Sơn La đang hướng đến mục tiêu phát triển nông nghiệp hiện đại, xanh, bền vững. Tỉnh Sơn La xác định rõ: giảm nghèo phải gắn với phát triển sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị nông sản, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Qua đó góp phần thực hiện có hiệu quả chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Với hướng đi đúng, cùng sự chung tay của các cấp chính quyền, tổ chức Hội và nỗ lực của người dân, Sơn La đang từng bước khẳng định vị thế là trung tâm nông nghiệp hàng hóa của vùng Tây Bắc, nơi mà đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.