Măng – phần non của cây tre hoặc trúc – từ lâu đã là một nguyên liệu quen thuộc, giữ vị trí quan trọng trong văn hóa ẩm thực của người Đài Loan. Với đặc điểm khí hậu cận nhiệt đới, và nhiều đồi núi, Đài Loan (Trung Quốc) có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự phát triển đa dạng các loài tre, trong đó nhiều giống tre lấy măng được người dân khai thác, chế biến và sử dụng rộng rãi trong đời sống hằng ngày.

Măng trong văn hóa ẩm thực Đài Loan

Trong bữa ăn truyền thống của người Đài Loan, măng được xem là món ăn mang hương vị thanh đạm, tươi mát, tượng trưng cho sự đơn giản nhưng không kém phần tinh tế. Măng tươi thường xuất hiện trong nhiều món ăn từ dân dã đến cao cấp như:

Canh gà hầm măng, canh sườn măng – món ăn bổ dưỡng, đặc biệt được ưa chuộng vào mùa hè để giải nhiệt.

Măng luộc chấm sốt mayonnaise – món khai vị mộc mạc thường thấy trong các bữa cơm gia đình.

Măng xào thịt, măng nấu chay, măng kho tàu – phổ biến trong các quán ăn, nhà hàng chay Phật giáo.

Măng muối, măng lên men – được dùng làm món phụ trong bữa cơm hoặc nguyên liệu chế biến món mì, bún, lẩu.

Măng không chỉ là nguyên liệu ẩm thực mà còn gắn với hình ảnh mùa màng, nông thôn, và tinh thần tiết kiệm, cần cù trong văn hóa Đài Loan. Trong văn hóa dân gian, măng còn là biểu tượng của sự thanh cao, kiên cường, thường xuất hiện trong thi ca, tranh thủy mặc, và lễ hội làng quê.

Thị hiếu tiêu dùng măng và sản phẩm từ măng tại Đài Loan

Thị trường Đài Loan có nhu cầu ổn định và đa dạng đối với măng và các sản phẩm từ măng, nhờ các đặc điểm sau:

Thị hiếu tiêu dùng ưa chuộng vị thanh mát, ít dầu mỡ, phù hợp với đặc tính của măng. Người tiêu dùng Đài Loan đặc biệt đánh giá cao măng tươi non, có độ giòn, vị ngọt nhẹ tự nhiên.

Nhu cầu sử dụng măng quanh năm, đặc biệt tăng mạnh vào các dịp lễ truyền thống (Tết Nguyên tiêu, Tết Trung thu) và mùa hè.

Sản phẩm măng muối, măng lên men được sử dụng phổ biến trong ngành dịch vụ ăn uống (catering, bento, quán mì) vì dễ bảo quản, tiện lợi và phù hợp với khẩu vị người Đài Loan.

Người tiêu dùng quan tâm đến nguồn gốc sản phẩm và chứng nhận an toàn thực phẩm. Măng có xuất xứ từ Việt Nam được đánh giá cao nếu có quy trình sản xuất rõ ràng, đảm bảo vệ sinh, và có thể truy xuất nguồn gốc.

Ngoài tiêu dùng nội địa, nhiều doanh nghiệp Đài Loan còn tìm nguồn cung ổn định măng muối/măng lên men để chế biến xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ – nơi có cộng đồng người Hoa và nhu cầu thực phẩm Á Đông ngày càng tăng.

Quy định nhập khẩu và thuế nhập khẩu

Theo từng mã HS, măng và các sản phẩm từ măng hiện có thuế quan nhập khẩu ưu đãi MFN dành cho Việt Nam và các đối tác WTO dao động từ 5-25%. Khi nhập khẩu măng và các sản phẩm từ măng vào thị trường Đài Loan, doanh nghiệp cần lưu ý các quy định quản lý nhập khẩu như sau:

Doanh nghiệp nhập khẩu có trách nhiệm nộp đơn xin kiểm tra với Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (TFDA) trước khi thông quan hàng hóa.

Tùy theo loại hình sản phẩm và lô hàng, TFDA có thể yêu cầu kiểm tra hồ sơ, kiểm nghiệm định kỳ hoặc lấy mẫu tại cảng.(Lưu ý: Doanh nghiệp nên trực tiếp liên hệ TFDA để biết rõ yêu cầu kiểm tra áp dụng với từng loại thực phẩm cụ thể.)

Mã quản lý F01 – Kiểm tra an toàn thực phẩm: Việc nhập khẩu thực phẩm phải tuân thủ theo “Quy định về kiểm tra thực phẩm và các sản phẩm liên quan nhập khẩu” do Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (TFDA) của Cơ quan quản lý Y tế và Phúc lợi Đài Loan ban hành. Trong đó:

Mã quản lý B01 – Kiểm dịch thực vật: Măng là sản phẩm có nguồn gốc thực vật, do đó việc nhập khẩu phải tuân thủ theo “Danh mục hàng hóa thuộc diện kiểm dịch động thực vật” và các yêu cầu kiểm dịch do Cục Kiểm dịch Động Thực vật (APHIA), Cơ quan quản lý Nông nghiệp Đài Loan quy định. Trong đó:

Doanh nghiệp cần cung cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certificate) do cơ quan kiểm dịch có thẩm quyền tại nước xuất khẩu cấp.Hàng hóa có thể bị yêu cầu xử lý khử trùng hoặc kiểm tra tại cảng đến trước khi được phép nhập khẩu.

Mã quản lý MP1 – Quy định riêng với hàng có xuất xứ Trung Quốc đại lục:

Đối với sản phẩm măng có xuất xứ từ Trung Quốc đại lục, việc nhập khẩu chỉ được phép có điều kiện, và phải tuân thủ theo quy định trong “Danh mục hàng hóa được phép nhập khẩu có điều kiện từ Trung Quốc đại lục” và “Quy định quản lý hàng hóa có xuất xứ Trung Quốc đại lục”.

Nếu sản phẩm nằm trong danh mục có gắn mã “MXX”, cần phải xin Giấy phép nhập khẩu (Import Permit) do Cục Quản lý Ngoại thương – Bộ Kinh tế Đài Loan cấp trước khi thực hiện thông quan.Nếu sản phẩm không mang mã “MXX”, thì việc cấp phép được xử lý theo thủ tục thông thường.

Mã quản lý MWO – Cấm nhập khẩu từ Trung Quốc đại lục: Nếu sản phẩm măng hoặc sản phẩm từ măng nằm trong danh mục áp dụng mã MWO, thì việc nhập khẩu từ Trung Quốc đại lục hoàn toàn bị cấm.

Lưu ý là do các quy định nêu trên có thể thay đổi theo thời gian và tùy thuộc vào từng mã HS cụ thể, doanh nghiệp nên tra cứu trực tiếp thông tin mới nhất trên hệ thống tra cứu mã HS của Đài Loan hoặc Liên hệ với nhà nhập khẩu (báo quan) để được hỗ trợ cụ thể theo từng trường hợp.

Với tiềm năng thị trường ổn định, khẩu vị tiêu dùng tương đồng và nhu cầu ngày càng cao về thực phẩm lành mạnh, măng và các sản phẩm từ măng là nhóm hàng có nhiều cơ hội để phát triển tại thị trường Đài Loan. Doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể tiếp cận thị trường này thông qua việc đảm bảo chất lượng, đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm, và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về kiểm dịch và an toàn thực phẩm.

Được biết, Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu măng tre lớn trên thế giới. Sản phẩm măng tre Việt Nam, đặc biệt là măng tươi và măng khô, được ưa chuộng tại nhiều thị trường, đặc biệt là các nước châu Á. Tuy nhiên, ngành xuất khẩu măng tre vẫn đối mặt với một số thách thức như chất lượng sản phẩm, quy trình chế biến và cạnh tranh từ các quốc gia khác. Việc nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm và tìm kiếm thị trường mới là những yếu tố quan trọng để ngành này phát triển bền vững.

Việt Nam có xuất khẩu măng tre sang Đài Loan. Măng tre Việt Nam, với chất lượng và hương vị đặc trưng, được thị trường Đài Loan ưa chuộng. Việc xuất khẩu này góp phần tăng cường quan hệ thương mại giữa hai nước và mang lại nguồn thu nhập cho người nông dân Việt Nam.