Độc đáo lễ hội Sú Khon Khoài

Lễ hội Sú Khon Khoài và trình diễn nghề dệt thổ cẩm lần thứ III năm 2025 vừa được khai mạc ngày 19/4 tại Khu du lịch Bản Thẳm, xã Bản Hon, huyện Tam Đường, Lai Châu.

Tại lễ hội, du khách được tham quan, trải nghiệm những điệu múa truyền thống, thưởng thức rượu cần và các món ăn đặc sắc của đồng bào dân tộc Lự. Âm nhạc, trang phục rực rỡ và không khí sôi động của lễ hội đã để lại ấn tượng khó quên.

Điểm cốt lõi và làm nên sự khác biệt của lễ hội Sú Khon Khoài chính là nghi thức "Cúng hồn trâu". Đây là một nghi lễ đặc trưng của đồng bào dân tộc Lự, thể hiện sự tri ân sâu sắc đối với những con trâu – loài vật gắn bó mật thiết, cùng người nông dân vượt qua vất vả trên đồng ruộng để mang lại những mùa vụ bội thu.

Việc tôn vinh con trâu không chỉ phản ánh chân thực đời sống nông nghiệp lúa nước của người Lự mà còn mang giá trị nhân văn sâu sắc. Nó nhắc nhở con người về sự biết ơn đối với những sinh vật đã cùng mình chia sẻ gánh nặng cuộc sống, tạo nên sự hài hòa giữa con người và thế giới tự nhiên xung quanh. Trong bối cảnh hiện đại hóa nông nghiệp, việc duy trì và tái hiện nghi lễ này càng trở nên ý nghĩa, giúp thế hệ sau hiểu về công lao của "đầu cơ nghiệp" trong quá khứ và giá trị của sức lao động.

Điểm khác biệt thứ hai và cũng là nét đặc sắc làm nên thương hiệu của Lễ hội này là hoạt động trình diễn nghề dệt thổ cẩm của người Lự. Việc trình diễn trực tiếp các công đoạn từ dệt sợi bông, nhuộm màu tự nhiên đến kỹ thuật dệt hoa văn tinh xảo, thể hiện sự khéo léo, óc sáng tạo và thẩm mỹ của phụ nữ Lự.

Việc lồng ghép trình diễn nghề truyền thống một cách bài bản vào lễ hội không chỉ giúp du khách có cái nhìn sâu sắc hơn về quy trình tạo ra sản phẩm mà còn góp phần quảng bá, gìn giữ và khuyến khích sự phát triển của nghề dệt trong cộng đồng. Đây là một cách tiếp cận hiệu quả trong việc bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản nghề truyền thống, biến lễ hội thành một "bảo tàng sống" về nghề dệt.

Sôi động lễ hội Sú Khon Khoài của đồng bào Lự

Bên cạnh hai điểm nhấn độc đáo này, lễ hội Sú Khon Khoài vẫn giữ được những yếu tố quen thuộc, tạo nên không khí sôi động của một lễ hội vùng cao như các chương trình văn nghệ đặc sắc, các môn thể thao dân tộc (kéo co, đẩy gậy), các hoạt động trải nghiệm (giã gạo, bắt cá suối) và ẩm thực truyền thống. Sự kết hợp này đảm bảo lễ hội vừa mang tính giáo dục, bảo tồn (qua nghi lễ chính và trình diễn nghề) vừa mang tính giải trí, giao lưu cộng đồng.

Lễ hội Sú Khon Khoài và trình diễn nghề dệt thổ cẩm lần thứ III năm 2025 tại huyện Tam Đường (Lai Châu) đã thành công trong việc tạo dựng một bản sắc riêng. Nét độc đáo từ nghi lễ "Cúng hồn trâu" mang giá trị nhân văn sâu sắc, cùng với việc tôn vinh và trình diễn nghề dệt thổ cẩm một cách bài bản, đã tạo nên một sản phẩm văn hóa du lịch hấp dẫn, khác biệt so với nhiều lễ hội truyền thống khác trong vùng.