Nông Thôn Tây Bắc: Cây ăn quả, giúp đồng bào dân tộc Sơn La vươn lên ổn định cuộc sống, nhiều hộ thành giàu có

+ aA -
Văn Ngọc

23/10/2025 16:40 GMT +7

Từ chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc, tỉnh Sơn La đã tạo nên bước đột phá trong phát triển kinh tế nông thôn, giúp đồng bào các dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo, làm giàu bền vững.

Clip: Cây ăn quả, giúp đồng bào dân tộc Sơn La vươn ổn định cuộc sống

Sơn La triển khai chủ trương phát triển cây ăn quả

Từng là vùng đất khó của Tây Bắc, Sơn La đã mạnh dạn chọn cây ăn quả làm hướng đi chiến lược trong phát triển nông nghiệp. Bước ngoặt lớn mở ra từ Kết luận số 121-TB/TU ngày 30/11/2015 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trồng cây ăn quả trên đất dốc. Chủ trương “đúng, trúng và hợp lòng dân” này đã biến những sườn đồi khô cằn thành những vùng cây trĩu quả, giúp hàng chục nghìn hộ nông dân đổi đời.

Không dừng lại ở đó, ngày 21/1/2020, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh tiếp tục ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU về phát triển nông, lâm nghiệp và thủy sản bền vững, ứng dụng công nghệ cao; cùng Nghị quyết số 06-NQ/TU về phát triển công nghiệp chế biến nông sản. Hai nghị quyết này xác định mục tiêu kép: đưa Sơn La trở thành Trung tâm nông nghiệp công nghệ cao và Trung tâm chế biến nông sản của vùng Tây Bắc.

Ông Bạc Cầm Khuyên, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nông dân tỉnh Sơn La, chia sẻ: Toàn tỉnh hiện có hơn 171.900 hội viên nông dân, sinh hoạt tại 2.173 chi hội. Hưởng ứng lời Bác Hồ dạy ‘Nông dân ta giàu thì nước ta giàu, nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh’, các cấp Hội Nông dân đã đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ vay vốn, xây dựng thương hiệu, giúp hội viên thay đổi tư duy sản xuất và từng bước hình thành tư duy kinh tế nông nghiệp.

Từ phát triển cây ăn quả, giúp đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La có thu nhập ổn định. Ảnh: Văn Ngọc

Nhằm nâng cao năng lực cho nông dân, Hội Nông dân tỉnh đã triển khai nhiều mô hình liên kết “Nông dân - Hợp tác xã - Doanh nghiệp”, hỗ trợ kỹ thuật canh tác, hướng dẫn thực hành “cầm tay chỉ việc”, đặc biệt với các loại cây chủ lực như nhãn, xoài, mận hậu, cà phê. Mỗi vụ hoa, vụ quả đều có chuyên gia, tập huấn viên xuống tận bản hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch, chế biến sau thu hoạch.

Nhờ cách làm bài bản, đến nay Sơn La có 9 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đang xây dựng Khu nông nghiệp công nghệ cao tại xã Tân Yên (Mai Sơn) – bước chuẩn bị quan trọng để trở thành “thủ phủ nông nghiệp công nghệ cao vùng Tây Bắc” vào năm 2030.

Từ năm 2015 đến nay, nông nghiệp Sơn La duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân 3,44%/năm, chiếm khoảng 23% cơ cấu kinh tế toàn tỉnh. Giá trị thu nhập bình quân trên 1 ha đất trồng trọt đạt 85 triệu đồng/ha, tăng hơn 10%/năm. Tỷ trọng nông nghiệp công nghệ cao chiếm khoảng 10% tổng giá trị ngành.

Đến nay Sơn La là một trong những địa phương có diện tích cây ăn quả lớn các tỉnh miền núi phía Bắc. Ảnh: Văn Ngọc

Cây ăn quả, giúp đồng bào dân tộc Sơn La làm giàu

Hiện toàn tỉnh có 85.000 ha cây ăn quả, sản lượng khoảng 510.000 tấn/năm. Các sản phẩm chủ lực như xoài, nhãn, chanh leo,… đã trở thành thương hiệu mạnh, có mặt tại nhiều thị trường quốc tế.

Một điểm sáng nổi bật là mô hình liên kết chuỗi giá trị “4 nhà” (Nhà nước - Nhà khoa học - Nhà doanh nghiệp - Nhà nông) được triển khai sâu rộng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và mở rộng thị trường tiêu thụ. Toàn tỉnh hiện có gần 900 hợp tác xã nông nghiệp, 6 liên hiệp HTX và hơn 260 chuỗi cung ứng nông sản an toàn.

Sơn La đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học vào canh tác cây ăn quả nhằm tăng năng xuất cũng như chất lượng. Ảnh: Văn Ngọc

Tại bản Pha Cúng, xã Lóng Phiêng, HTX Phương Nam là một trong những điển hình tiêu biểu. HTX hiện có 100 ha nhãn, trong đó 80 ha đạt chứng nhận VietGAP. Ông Trần Như Kiên, Giám đốc HTX, cho biết: Ngay từ khi thành lập, HTX đã hướng đến sản xuất sạch, áp dụng công nghệ tưới ẩm tự động, ghép cải tạo giống để nâng cao năng suất, chất lượng. Nhờ được cấp mã số vùng trồng, sản phẩm nhãn của HTX đã có mặt tại các siêu thị lớn và chợ đầu mối trong cả nước.

Không chỉ tạo ra những vùng cây trĩu quả, Sơn La còn tạo dựng thế hệ “doanh nhân nông nghiệp” – những nông dân biết ứng dụng công nghệ, quản lý sản xuất, xây dựng thương hiệu và ký hợp đồng tiêu thụ dài hạn.

Vùng trồng mận tại xã Phiêng khoài, tỉnh Sơn La. Ảnh: Văn Ngọc

Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn 10,89%, giảm bình quân hơn 3%/năm, vượt chỉ tiêu đề ra. Thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số đạt trên 39 triệu đồng/người/năm (năm 2025), tăng gấp đôi so với năm 2020 – một thành tựu mang dấu ấn rõ nét của “cây ăn quả trên đất dốc”.

Kết quả hôm nay là minh chứng cho tầm nhìn chiến lược và nỗ lực bền bỉ của nhiều thế hệ lãnh đạo tỉnh, cùng sự cần cù, sáng tạo của người dân. Với định hướng đúng đắn và khát vọng vươn lên, Sơn La đang từng bước khẳng định vị thế là “Trung tâm nông nghiệp công nghệ cao và chế biến nông sản của vùng Trung du và miền núi phía Bắc”, nơi những đồi cây không chỉ trĩu quả ngọt, mà còn trĩu cả niềm tin và hy vọng về tương lai no ấm cho đồng bào các dân tộc Sơn La. Qua đó giúp Sơn La thực hiện có hiệu quả chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Sơn La: Chính sách dân tộc, tôn giáo góp phần phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Sơn La: Chính sách dân tộc, tôn giáo góp phần phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Sơn La phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) nhờ sự đầu tư, hỗ trợ hiệu quả của các chính sách dân tộc, tôn giáo; góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho bà con các dân tộc, đặc biệt là với vùng cao, vùng sâu, vùng biên giới.

Loại quả rừng đem làm mứt, nước ép, xà phòng, mang lên 'chợ số' lại đắt hàng, người dân bản vùng cao Sơn La hết nghèo

Loại quả rừng đem làm mứt, nước ép, xà phòng, mang lên "chợ số" lại đắt hàng, người dân bản vùng cao Sơn La hết nghèo

Nhờ áp dụng công nghệ số vào sản xuất, quảng bá, bán hàng, người dân ở Nậm Nghẹp, xã Ngọc Chiến (tỉnh Sơn La) tiêu thụ sơn tra (hay còn gọi là quả táo mèo) thuận lợi và hiệu quả hơn. Trong đó, có nhiều gia đình có thu nhập từ 60 - 100 triệu đồng/năm.

Khoa học và công nghệ mở đường phát triển bền vững cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Sơn La

Khoa học và công nghệ mở đường phát triển bền vững cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Sơn La

Sơn La đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ vào phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số, từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Liên kết trồng cà phê với Công ty CP Phúc Sinh, nông dân Sơn La giàu lên

Liên kết trồng cà phê với Công ty CP Phúc Sinh, nông dân Sơn La giàu lên

“Trước kia bán cà phê cho đại lý, nông dân chúng tôi thường xuyên bị ép giá, nhất là vào mùa thu hoạch rộ. Nhưng từ khi liên kết với nhà máy của Công ty CP Phúc Sinh, ngày mưa cũng như ngày nắng giá thu mua cà phê không đổi, thậm chí khi cà phê chín rộ, công ty còn ưu tiên mua trước”, anh Hà Văn Doan, Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ du lịch Bản Củ chia sẻ.