Đổi thay ở xã Cò Nòi Anh hùng

Nông dân Cò Nòi thi đua làm giàu

Những ngày đầu xuân, chúng tôi có dịp trở lại xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn (Sơn La) cẩm nhân đầu tiên với chúng tôi là một vùng quê đầy sức sống. Cò Nòi giờ đã thực sự chuyển mình, khác xa những gì được biết về một xã khó khăn như trước đây. Không chỉ sầm uất, náo nhiệt ở khu vực trung tâm mà dọc các tuyến đường thôn, xóm, nhiều ngôi nhà xây khang trang mọc lên xen lẫn những vườn cánh đồng mía, vườn cây ăn quả trải dài bất tận.

Sau cái bắt tay chúc mừng năm mới, chúng tôi được ông Lò Văn Chiến, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn (Sơn La) mới vào thăm nhà. "Nghe tin cán bộ xuống bản, tôi vui lắm. Cán bộ đến là phải uống chén rượu mừng năm mới. Nói với cán bộ biết, mấy năm vừa rồi, nhờ Đảng, nhà nước mách, bà con trong bản đã biết áp dụng các tiến bộ khoa học vào canh tác, nhờ vậy nhà nào cũng có của ăn của để, tết năm nào cũng vui" ông Chiến nói. Giọng nói ấm áp, mộc mạc của người cán bộ xã năm nào vẫn vậy, người có nhiều đóng góp cho sự thay đổi của Cò Nòi như ngày hôm nay.

Ông Chiến nhớ lại: Cò Nòi cách đây 20 năm trước là vùng đất hoang sơ và đói nghèo. Người dân trong vùng thu nhập chủ yếu phụ thuộc vào các loại cây trồng ngắn ngày trên nương như cây ngô, cây sắn, phương thức canh tác thị lạc hậu, đất đai thì bạc màu. Giao thương hàng hóa lúc đó hầu như không phát triển. Đường giao thông đi lại khó khăn. Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn còn cao.

"Bà con nông dân thời điểm đó khổ lắm, kiếm cái ăn cái mặc hàng ngày. Sản phẩm nông nghiệp làm ra thì không được bao nhiêu, có làm được cũng khó khăn cho việc tiêu thu. Tư tưởng của người dân lúc đấy cũng chỉ làm cho đủ ăn thôi" ông Chiến nọi.

Đến những năm 1996, thời điểm đó, trên địa bàn xã có nhà máy mía đường đi vào hoạt động ổn định, mở ra con đường mới cho nông dân đẩy mạnh phát triển nông nghiệp. Với sự vận động của nhà nước về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, cùng với sự hỗ trợ về giống, phân bán, công làm đất của Công ty Cổ phần Mía đường Sơn La, các hộ dân tại bản Cò Nòi, bản Nhạp, bản Lếch, Hua Tát,… đã chuyển đổi diện tích đất canh tác kém hiệu quả sang trồng mía, phúc vụ vùng nguyên liệu cho nhà máy. Chỉ 3 năm sau đó, từ một 2 bản trồng mía, đã lan rộng đến tất cả các bản, xã Cò Nòi trở thành vùng mía nguyên liệu của công ty mía đường, với hàng trăm héc ta.

"Nhờ có cây mía, cuộc sống của người dân Cò Nòi đã có nhiều thay đổi, đời sống của người dân ngày càng được nâng lên. Nhà ít thì hơn 1ha, nhà nhiều thì vài ha mía. Người dân thu hằng trăm chiều đồng mỗi năm, nhà nào cũng có của ăn của để, con cái đều được đến trường đến lớp", ông Chiến nói.

Không chỉ vùng mía của Sơn La, hiện nay Cò Nòi còn biết đến là vùng trồng cây ăn quả lớn của huyện Mai Sơn (Sơn La), với các loại giống cây trồng mới, cho hiệu quả kinh tế cao. Dọc theo QL 37, chúng tôi tìm đến Bản Xuân Quế, khắp các sườn đồi, đâu đâu chúng tôi cũng bắt gặp người dân đang tất bật thu hái những quả dâu tây chín mọng, đỏ tươi. Những năm trở lại đây, nhờ đưa giống cây trồng mới vào canh tác, người dân nơi đây đã có thu nhập cao, nhà ít thì thu vài trăm triệu, nhà nhiều thi thu cả tỷ đồng mỗi năm nhờ trồng dâu tây. Băn Xuân Quế được biết đến la vùng trồng dâu tây lớn của xã Cò Nòi.

Chung tôi gặp được anh Nguyễn Văn Nam, giám đốc HTX dâu tây Xuân Quế, anh là một trong những người đầu tiên đưa giống cây trồng mới về vùng đất này. Nhờ phát triển dâu tây, gia đình anh đã có của ăn của để. Anh Nam chia sẻ: Thây hiệu quả kinh tế từ cây dâu tây đem lại, năm 2017, tôi và một số anh em trong vùng cùng chúng chí hướng đã mạnh dạn thành lập HTX dâu tây Xuân Quế.

Hiện HTX có 12 thành viên. Năm 2022, tổng diện tích sản xuất của HTX là 60 ha, trong đó, dâu tây khoảng 30 ha. Bên cạnh đó HTX có liên kết trong tiêu thụ là 30 ha, ước đạt 600 tấn sản phẩm dâu tươi và khoảng 200 tấn sản phẩm cấp đông. Nhằm đẩy mạnh sản xuất, quảng bá và tiêu thụ sản phẩm dâu tây địa phương, HTX đã liên kết các hộ nông dân cùng đầu tư chuyên canh, ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất theo chuỗi giá trị nông sản an toàn, bền vững, nâng cao thu nhập cho các thành viên và tạo việc làm thường xuyên cho hàng chục lao động địa phương.

"Qua các năm sản xuất, HTX chủ động trồng thử nghiệm, lựa chọn giống dâu tây phù hợp, được thị trường ưa chuộng để nhân giống và bố trí sản xuất cho mùa vụ tới; tổ chức luân canh các giống dâu tây mới, hạn chế sâu bệnh, kích thích sinh trưởng và cho năng suất cao hơn. Hiện nay, 100% diện tích trồng dâu tây của HTX đã được cấp Giấy chứng nhận sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP" anh Nam nói.

Cò Nòi đồng lòng xây dựng quê hương giàu đẹp

Không chỉ đẩy mạnh phát triển kinh tế, người dân xã Cò Nòi con đồng lòng góp sức xây dựng nông thôn mới. Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Bá Tính, Chủ tịch UBND xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn (Sơn La) cho biết: Từ năm 2012, khi bắt tay xây dựng nông thôn mới, điều kiện của xã hết sức khó khăn. Toàn xã chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ dân trí cũng như đời sống cơ sở vật chất của bà con còn hạn chế. Tỷ lệ hộ nghèo cao nên khi triển khai XDNTM chúng tôi đã gặp không ít khó khăn.

Thế nhưng, được sự hỗ trợ của lãnh đạo UBND huyện, lãnh đạo tỉnh Sơn La và sự hưởng ứng tích cực của người dân địa phương, sau hơn 10 năm XDNTM diện mạo nông thôn của xã đã có nhiều thay đổi. Toàn xã có có 3 dân tộc anh em cùng sinh sống như, Kinh, Mông, Thái. Xã có hơn 4.8000 hộ, hơn 20.000 nhân khẩu. Các hộ được sử dụng điện, nước an toàn, đạt 100%. Các tuyến đường giao thông liên bản, liên xã được bê tông hóa đảm bảo cho người dân đi lại thuận tiện. Trường mầm non, trường THCS và tiểu học, Trường THPT được xây dựng khang trang đáp ứng nhu cầu dạy và học của các cháu học sinh".

Ngoài việc đầu tư về cơ sở vật chất, các cấp lãnh đạo từ huyện đến cơ sở đều quan tâm đến chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp nhằm nâng cao giá trị thu nhập cho người dân. Các mô hình trồng cây ăn quả được quan tâm phát triển, như: Na, xoài Đài Loan, thanh long, cam, bưởi và các mô hình chăn nuôi có giá trị kinh tế cao khác. Đời sống vật chất của người dân không ngừng được nâng cao rõ rệt.

Từ khi về đích nông thôn mới, xã luôn thực hiện các biện pháp tuyên truyền vận động người dân gìn giữ và phát huy các thành tựu xã đã đạt được. Chương trình XDNTM là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm đưa sản xuất nông nghiệp phát triển theo chiều sâu, hình thành một số vùng sản xuất chuyên canh tập trung. Kết cấu hạ tầng nông thôn ngày một hoàn thiện, nhất là hệ thống giao thông, thủy lợi, điện, bưu chính viễn thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, … đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe, nâng cao dân trí, phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân.

Cò Nòi giờ đây không còn khó khăn nưa, vườn mía, vườn cây ăn quả trải dài minh chứng cho sự phát triển của mảnh đất này. Thu nhập bình quân đầu người tăng theo từng năm. Cơ cấu kinh tế của địa phương có sự chuyển dịch đúng hướng, từ nền kinh tế chủ yếu dựa vào sản xuất cây lúa, cây sắn, cây ngô, nay xã đã chú trọng phát triển các loại cây lâu năm, cây công nghiệp.

Lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế tiếp tục được duy trì và phát triển. Cuộc sống của đồng bào nơi đây có nhiều đổi thay với 100% số hộ được dùng điện lưới quốc gia, đặc biệt tỷ lệ hộ nghèo của toàn xã giảm. Bên cạnh đó hệ thống trường học, trạm y tế xã được xây dựng khang trang, công tác chăm sóc sức khỏe và giáo dục đào tạo có sự chuyển biến tích cực.