Khởi sắc vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu

Có dịp trở lại các bản vùng cao, biên giới của tỉnh Lai Châu, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự “thay da, đổi thịt” của các vùng quê nơi đây. Những lớp học tạm bợ, những ngôi nhà tranh, tre, nứa, lá dột nát hay những con đường “nắng bụi, mưa lầy” thường thấy ở các bản vùng cao, biên giới của tỉnh Lai Châu trước đây, giờ hầu như “vắng bóng”. Thay vào đó là hình ảnh những ngôi nhà sàn lợp ngói, nhà xây kiên cố, lớp học khang trang hơn.

Sự thay đổi ở các bản làng vùng cao, biên giới của tỉnh Lai Châu không chỉ dừng lại ở hạ tầng thiết yếu như: Điện, đường, trường, trạm… mà còn được “khắc họa” rõ nét trên những mảnh nương, đồi, ruộng bậc thang hay vườn nhà của các hộ dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây. Đó là màu xanh của những cánh rừng bạt ngàn, những nương ngô tươi tốt, đồi chuối trĩu buồng, vườn cây ăn quả… Và đó cũng chính là minh chứng rõ nét nhất cho thấy sự thay đổi từ trong nếp nghĩ, cách làm của người dân vùng cao.

Được hưởng lợi từ việc triển khai các chương trình, chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh, bà con nông dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu đã biết nỗ lực vươn lên trong phát triển kinh tế, xây dựng quê hương ngày càng phát triển.

Theo số liệu thống kê, tính đến hết năm 2023, toàn tỉnh Lai Châu còn 25.426 hộ nghèo, chiếm 23,88%, trong đó tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm còn 28,2%. Không chỉ có bước đột phá về giảm nghèo, bộ mặt nông thôn miền núi của Lai Châu cũng có nhiều đổi thay. 100% số xã trên địa bàn tỉnh Lai Châu có đường ôtô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông hóa. Tỷ lệ bản có đường ôtô đến trung tâm được cứng hóa lên tới hơn 91%; tỷ lệ trạm y tế được xây dựng kiên cố đạt 100%, tỷ lệ học sinh học mẫu giáo 5 tuổi đến trường đạt 99%, tỷ lệ học sinh trong độ tuổi học tiểu học đến trường đạt 99,9%; tỷ lệ số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia đạt 98,3%; tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 91,5%; tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số được xem truyền hình và nghe đài phát thanh đạt 95,3%...

Đó là những con số biết nói cho sự đổi thay ngoạn mục ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh Lai Châu. Sự đổi thay mạnh mẽ đó bắt nguồn từ việc vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị tỉnh Lai Châu trong triển khai thực hiện các chương trình, chính sách dân tộc trên địa bàn.

Cả hệ thống chính trị vào cuộc thực hiện chính sách dân tộc

Nằm ở địa đầu Tây Bắc của Tổ quốc, Lai Châu có tới 20 dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tới 85% dân số.

Với đặc thù, địa bàn rộng lớn, địa hình hiểm trở, cùng với tập quán sản xuất lạc hậu đã tạo nên rào cản lớn trong công cuộc phát triển chung của Lai Châu, nhất là với vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Xác định, công tác dân tộc là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cần được ưu tiên hàng đầu, tỉnh Lai Châu huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc. Nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện các các chương trình, chính sách dân tộc, Tỉnh ủy Lai Châu cùng với cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh đã ban hành nhiều văn bản lãnh, chỉ đạo triển khai đảm bảo sát với thực tế của địa phương như: Nghị quyết số 10-NQ/TU, ngày 5/7/2022 về việc tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với việc thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021-2030; Nghị quyết số 15-NQ/TU, ngày 22/12/2023 về xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu giai đoạn 2024-2030; chiến lược phát triển gia đình vùng dân tộc thiểu số; kế hoạch Bình đẳng giới…

Cùng với đó, tỉnh Lai Châu cũng đã ban hành và triển khai thực hiện các chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất tinh thần của đồng bào các dân tộc trong tỉnh như: hỗ trợ ăn, ở cho học sinh, sinh viên các trường phổ thông thuộc xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn, hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế...

Ông Đèo Văn Thương – Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lai Châu cho biết: "Thời gian qua, công tác dân tộc ở Lai Châu luôn nhận được sự chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành. Chúng tôi chủ động hướng dẫn các địa phương triển khai chương trình, dự án một cách linh hoạt và kịp thời trên cơ sở nguồn vốn được phân bổ. Mục tiêu là để các chính sách của Đảng và Nhà nước đến được với người dân một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất".

Cùng với việc huy động sự vào cuộc của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, tỉnh Lai Châu còn phát huy tốt vai trò của người có uy tín, già làng, trưởng bản trong quá trình triển khai chương thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đây được xem là "cầu nối" quan trọng để vận động bà con thay đổi nếp nghĩ, cách làm, đoàn kết giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, giữ gìn an ninh trật tự xã hội.

Để các chính sách không bị "đứt gãy" trên đường đến với bản làng, Lai Châu đã thực hiện lồng ghép nguồn vốn từ các Chương trình mục tiêu quốc gia, để tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, đồng thời triển khai hàng loạt các nội dung hỗ trợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh như: Hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, cây con giống mới, vốn tín dụng, kĩ thuật…

Được hưởng lợi từ các chương trình, chính sách dân tộc, trong đó có chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào các dân tộc thiểu số ở Lai Châu đã từng bước thay đổi tập quán canh tác, mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật vào sản xuất thâm canh, tăng vụ, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.

Thực hiện tốt các chính sách dân tộc, diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu ngày càng khởi sắc. Tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số trong tỉnh giảm rõ rệt, thu nhập, đời sống của bà con ngày càng cải thiện, nâng cao.

Với sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của cả hệ thống, Lai Châu không chỉ đạt được mục tiêu giảm nghèo, mà còn xây dựng được niềm tin, sự đoàn kết trong cộng đồng các dân tộc. Đó chính là nền tảng vững chắc nhất để vùng đất biên cương này vươn lên phát triển bền vững.