Sơn La đời sống văn hóa đồng bào các dân tộc ngày càng được nâng cao

Một buổi sáng cuối thu, chúng tôi tìm về bản Phiêng Ngùa, phường Chiềng An, tỉnh Sơn La, nơi được xem là hình mẫu trong xây dựng đời sống văn hóa gắn với phong trào nông thôn mới.

Ngay từ cổng chào dẫn vào bản, những con đường bê tông thẳng tắp, sạch đẹp hiện ra trong màu xanh của cây trái và sắc hoa rực rỡ hai bên đường. Trên những triền đồi, cà phê và cây ăn quả phủ kín, tạo nên bức tranh yên bình, trù phú của vùng quê ven đô.

Dẫn chúng tôi đi dọc con đường bê tông rợp những hàng hoa, ông Lò Văn Việt, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Phiêng Ngùa, phấn khởi chia sẻ: Bản có 125 hộ với 470 nhân khẩu, gồm 4 dân tộc cùng đoàn kết sinh sống. Những năm qua, chúng tôi luôn gắn việc xây dựng đời sống văn hóa với các phong trào thi đua ở cơ sở, nhất là xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa.

Người dân được tạo điều kiện tiếp cận thông tin, học hỏi kiến thức về phát triển kinh tế, hạnh phúc gia đình, pháp luật… Qua đó, mỗi người đều thấy rõ trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn nếp sống văn minh và phát huy bản sắc dân tộc.

Ở Phiêng Ngùa hôm nay, từ trong mỗi nếp nhà, tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau được thể hiện rõ nét. Người cao tuổi gương mẫu đi đầu trong việc gìn giữ phong tục, truyền dạy văn hóa dân tộc cho lớp trẻ.

Các gia đình trẻ năng động, sáng tạo trong lao động sản xuất, tích cực tham gia các hoạt động văn nghệ, thể thao. Không khí vui tươi, ấm áp lan tỏa khắp bản làng. Nhờ sự đồng lòng ấy, nhiều năm liền, Phiêng Ngùa được công nhận là bản văn hóa tiêu biểu của thành phố Sơn La.

Sơn La lan tỏa sức mạnh từ phong trào xây dựng đời sống văn hóa

Theo ông Phạm Hồng Thu, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Sơn La, thông tin: Để xây dựng phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" hằng năm Sở đều ban hành kế hoạch, hướng dẫn cụ thể, tổ chức tuyên truyền bằng nhiều hình thức phong phú: treo pano, băng rôn, khẩu hiệu, tuyên truyền lưu động… Đồng thời, mở hàng chục lớp tập huấn cho cán bộ cơ sở, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, bình đẳng giới, xây dựng quy ước, hương ước phù hợp với nếp sống mới.

“Chúng tôi chú trọng xây dựng các mô hình điểm từ đội văn nghệ mẫu, câu lạc bộ văn hóa, thể thao, đến việc bồi dưỡng nghệ nhân dân gian, truyền dạy di sản văn hóa. Mỗi hoạt động đều hướng tới mục tiêu cuối cùng là tạo môi trường văn hóa lành mạnh, nơi người dân thực sự được thụ hưởng và phát huy vai trò chủ thể.” ông Thu nhấn mạnh.

Nhờ đó, phong trào ngày càng lan tỏa sâu rộng, gắn chặt với các phong trào thi đua yêu nước như “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình 5 không 3 sạch”…

Hiện toàn tỉnh Sơn La có hơn 2.000 đội văn nghệ quần chúng và 500 câu lạc bộ thể thao hoạt động thường xuyên, trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống nhân dân. Các đội văn nghệ được hỗ trợ kinh phí để mua sắm trang phục, đạo cụ, phục vụ biểu diễn trong các dịp lễ hội, hội thi, giao lưu văn hóa vùng miền.

Ở các bản làng vùng sâu, vùng xa, mỗi buổi tối, âm thanh của tiếng trống, tiếng chiêng hòa cùng tiếng hát dân ca, điệu múa xòe, tạo nên bức tranh sinh động, đậm đà bản sắc. Người dân không chỉ gìn giữ nét đẹp truyền thống mà còn lan tỏa tinh thần yêu quê hương, khơi dậy niềm tự hào về cội nguồn dân tộc.

Những con số biết nói cho thấy phong trào đang thực sự đi vào chiều sâu. Năm 2024, toàn tỉnh có 78,8% số hộ đạt danh hiệu Gia đình văn hóa (tăng 2,9% so với năm 2023); 53,9% bản, tổ dân phố đạt danh hiệu văn hóa; 23,4% hộ gia đình thể thao. Trên 92% bản, tiểu khu có nhà văn hóa làm nơi sinh hoạt cộng đồng, và 100% khu dân cư xây dựng, thực hiện quy ước, hương ước đúng quy định.

Phong trào đã góp phần củng cố tư tưởng chính trị, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, hình thành nếp sống văn minh, tạo sự chuyển biến rõ nét trong đời sống tinh thần của người dân. Đồng thời, trở thành động lực thúc đẩy các phong trào khác phát triển mạnh mẽ: từ “Người tốt, việc tốt”, “Nông dân sản xuất giỏi”, đến “Phụ nữ 5 không 3 sạch”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”.

Những giá trị tốt đẹp của phong trào đang từng ngày được vun đắp, lan tỏa đến từng khu dân cư, từng gia đình. Trên nền tảng ấy, Sơn La tiếp tục khẳng định bước tiến vững chắc trong hành trình xây dựng đời sống văn hóa cơ sở – văn minh, giàu đẹp và nghĩa tình, góp phần đưa quê hương ngày càng phát triển, xứng đáng là điểm sáng của vùng Tây Bắc. Góp phần thực hiện có hiệu quả chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.