Những ngày này, tại cánh đồng bản Nà Hạ, Bản Xum, Nà Nọi... xã Chiềng Mung, huyện Mai Sơn (Sơn La), nông dân khẩn trương be bờ, tháo nước vào ruộng để cày bừa, gieo cấy lúa xuân với không khí rất khẩn trương.
Chị Lò Thị Ban (bản Xum, xã Chiềng Mung, huyện Mai Sơn, Sơn La) cho biết: Gia đình có 1.000m² ruộng. Để đảm bảo gieo cấy lúa đúng tiến độ, gia đình đã mua 10 kg thóc giống nếp 97 để gieo mạ từ sau Tết. Đến nay, cây mạ phát triển tốt; gia đình đã làm đất xong và tiến hành cấy.
"Năm nay xã sửa xong đập ở đầu bản, bà con chúng tôi không lo về nguồn nước nữa. Gia đình tôi chủ động lấy nước vào ruộng từ sớm để làm đất, mạ đến ngày đủ tuổi là xuống cấy, 2 ngày nữa là gia đình tôi cấy xong diện tích ruộng còn lại" - chị Ban nói.
Còn tại xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn (Sơn La), bà con nông dân cũng đang đẩy nhanh tiến độ gieo cấy lúa xuân kịp thời vụ. Nhận định về khả năng khô hạn có thể xảy ra, xã đã xây dựng kế hoạch tưới nước phù hợp với từng cánh đồng; tuyên truyền, hướng dẫn người dân lựa chọn những giống lúa lai ngắn ngày, có sức chống hạn, chống chịu sâu bệnh tốt.
Vừa làm phẳng mặt xong thửa ruộng của nhà, ông Lò Văn Phanh (bản Cò Nòi, xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn, Sơn La) cho biết: Năm nay, gia đình tôi gieo cấy gần 500m2 giống Thiên ưu 8, đây là giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn, chịu hạn tốt, cho hạt gạo thơm ngon. Thực hiện khuyến cáo của xã và huyện, năm nay gia đình đã chủ động nạo vét mương, dẫn nước vào ruộng từ sơn.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Khắc Hào, Trưởng Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Mai Sơn cho biết: Vụ xuân năm 2022, toàn huyện gieo cấy khoảng 1.200 ha với các giống lúa ngắn ngày có năng suất, chất lượng cao, như: Đông A1, ADI 28, ADI 168, BC15, LTH 31, HDT 10, J01, giống lúa thuần LH12, TBR 225, TBR-1, nếp thơm 86, Tân ưu 98, N87, N97, N98; giống CR203 (chống rầy nâu), CH5 (chịu hạn). Các giống lúa lai năng suất cao, như: Nhị ưu 838, 986, 63; Nghi hương 2308. Các giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn ngày, như: PC6, VS1, HT1, TBR 225, Thiên ưu 8, Bắc thơm 7, IR64...Để đảm bảo nước tưới cho lúa xuân, UBND huyện đã triển khai thực hiện nhiều biện pháp kịp thời cung cấp nguồn nước cho cây lúa.
Huyện Mai Sơn (Sơn La) có 23 hồ chứa; 47 đập xây, bê tông; 13 đập rọ thép nhồi đá hộc và 119 phai tạm, tổng chiều dài hơn 200 km mương. Huyện có 190 tổ thủy nông cơ sở, mỗi tổ có 3 thành viên là trưởng bản, bí thư hoặc những người uy tín, trách nhiệm tham gia theo dõi, quản lý, tuần tra hằng ngày, điều tiết nước sản xuất, khi có các đoạn mương thủy lợi cần sửa chữa, nâng cấp, sẽ thông báo đến Ban quản lý bản để có phương án sửa chữa kịp thời, nhanh chóng.
Từ đầu năm đến nay, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã chỉ đạo các Tổ thủy nông cơ sở vận động nhân dân nạo vét 66km mương phai và đầu nguồn công trình thủy lợi; tận dụng các ao hồ nhỏ, vùng trũng để tích trữ nước; áp dụng các biện pháp quản lý, phân phối nước tiết kiệm bằng hình thức tưới luân phiên; tăng cường tuần tra, phát hiện, kịp thời ngăn chặn các trường hợp tự ý ngăn dòng, đào mương, phai lấy nước không theo kế hoạch tưới.
Huyện Mai Sơn đã triển khai thi công sửa chữa, nâng cấp 5 công trình thủy lợi bằng nguồn cấp bù thủy lợi phí. Đến thời điểm này, trên địa bàn huyện đã cơ bản đảm bảo nguồn nước phục vụ cấy lúa xuân. Các địa phương tiếp tục theo dõi mực nước trên các hồ để chủ động điều tiết nước hợp lý, tiết kiệm. Đối với những vùng quá khó khăn về nguồn nước, sẽ xây dựng các phương án, biện pháp khắc phục khô hạn để bảo đảm cấy hết diện tích theo kế hoạch, trong khung thời vụ.