Liên kết sản xuất giúp nông dân trồng chè Phổng Lái tiêu thụ sản phẩm

Cây chè Phổng Lái giúp nông dân thu nhập cao

Đến Phổng Lái, ai cũng ấn tượng bởi màu xanh bát ngát từ những cây chè, chè ở vườn nhà, ngoài nương, đến những thung lũng hay sườn đồi… Nhờ cây chè, cuộc sống của bà con nơi đây không còn đói nghèo, họ vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất nơi mình sinh ra.

Để có được thành quả này là do người dân nơi đây đã mạnh dạn thay đổi tư duy canh tác cây chè, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào canh tác, liên kết với các HTX, doanh nghiệp trong việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

Với gia đình anh Nguyễn Đức Quân, bản Tiến Hưng, xã Phổng Lái (Thuận Châu, Sơn La), nguồn thu nhập chính của gia đình anh hiện nay là từ cây chè. Anh Hưng chia sẻ: Gia đình canh tác hơn 2 ha chè. Trước đây, khi chưa liên kết với HTX sản xuất kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận, gia đình vẫn canh tác theo lối mòn, ít quan tâm đến chất lượng, sản lượng chè, việc tiêu thụ gặp nhiều khó khăn, giá cả thì bấp bênh, có làm thì lợi nhuận thấp.

Sau khi liên kết với HTX, được hướng dẫn về cách trồng chè theo hướng sạch, an toàn, diện tích chè của gia đình anh cho năng suất cao, bán được giá cao hơn. Toàn bộ sản phẩm chè gia đình anh làm ra đều được HTX thu mua. Gia đình anh Hưng không phải lo về đầu ra, yên tâm sản xuất hơn.

"Từ khi liên kết với HTX, gia đình tôi đã thay đổi cách nghĩ cách làm, muốn bán được sản phẩm mình phải canh tác theo đúng kỹ thuật, đúng yêu cầu của HTX đặt ra, dùng phân hữu cơ để bón cho cây, không phun thuốc trừ cỏ… Nhờ vậy, sản phẩm chè của gia đình tôi năm nào cũng đạt được chất lượng cao. Từ 2 ha trồng chè, mỗi năm gia đình tôi cũng thu lời hơn 100 triệu đồng", anh Hưng nói.

Không chỉ gia đình anh Hưng, hiện nay trên địa bàn xã Phổng Lái (huyện Thuận Châu, Sơn La) có hàng trăm hộ gia đình liên kết trong việc trồng, chăm sóc, thu hái, sơ chế, tiêu thụ sản phẩm. Chị Cầm Thị Thoa, xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La chia sẻ: Từ khi liên kết với HTX để sản xuất chè, gia đình tôi sản xuất chè theo hướng sạch, nhờ vậy được HTX thu mua toàn bộ. Nhờ cây chè gia đình có thu nhập ổn định, không còn đói nghèo nữa.

Phát triển cây chè Phổng Lái theo hướng bền vững

Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Bình, Phó Giám đốc HTX sản xuất kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận cho biết: Cây chè là một trong những cây trồng chủ lực của huyện Thuận Châu, được trồng từ những năm 1960 với giống chè Shan tuyết, chủ yếu ở khu vực xã Phổng Lái và dưới chân đèo Pha Đin.

Do thích hợp với điều kiện địa hình, thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương, cùng với việc áp dụng quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hái, sản xuất, chế biến nghiêm ngặt mà sản phẩm chè trồng tại huyện Thuận Châu có nhiều điểm khác biệt và ưu thế hơn với chè của các địa phương khác như: nước chè có màu xanh tự nhiên, hương thơm nhẹ nhàng, vị đậm chất dịu và ngọt, được nhiều người dùng trong nước và thị trường nước ngoài ưa chuộng, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Để cây chè đem lại thu nhập cho gia đình, cũng như người dân nơi đây, năm 2013, bà Bình cùng một số hộ gia đình cùng chí hướng đã thành lập HTX sản xuất kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận. Mục tiêu của HTX là sản xuất chè, làm thương hiệu để cung cấp cho thị trường, góp phần nâng cao giá bán chè cho người dân địa phương. HTX Bình Thuận được thành lập tháng 10/2013, bà Bình được tín nhiệm bầu làm Phó Giám đốc HTX.

Các sản phẩm chính của HTX, gồm: Chè kim tuyên, shan tuyết, chè lai F1, F2, 100% chè sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn. Dây chuyền sản xuất của HTX hiện đang có công suất 20 tấn chè búp tươi/ngày, tương đương với khoảng 4 tấn chè khô thành phẩm. Trung bình mỗi năm bao tiêu khoảng 2.500 tấn chè búp tươi cho bà con, sản xuất 500 tấn chè khô xuất ra thị trường.

Ngoài tạo việc làm cho hội viên, HTX Bình Thuận đã liên kết sản xuất với 500 hộ nông dân ở các xã như Phổng Lái, xã Chiềng Pha, Xã Mường E (huyện Thuận Châu), giải quyết việc làm cho hàng ngàn lao động địa phương với thu nhập bình quân gần 5 triệu đồng/người/ tháng.

Đặc biệt khi HTX mở rộng liên kết trồng chè đã giúp người dân sản xuất ổn định, giảm hẳn việc khai thác rừng trái phép; 100% các hộ dân được trang bị kiến thức về bảo vệ môi trường, kiến thức về sử dụng phân bón, về sử dụng thuốc trừ sâu theo nguyên tắc IPM đặc biệt trong sản xuất bền vững không sử dụng thuốc diệt cỏ. Do vậy, ý thức bảo vệ môi trường của người trồng chè là một tiêu chí sản xuất chè bền vững khi tham gia liên kết với HTX Bình Thuận.

Cuối năm 2019, sản phẩm chè Phổng Lái, Thuận Châu của HTX đã được UBND tỉnh Sơn La chứng nhận là sản phẩm OCOP và đạt hạng sản phẩm 4 sao. Năm 2019, HTX được UBND tỉnh Sơn La cấp chứng nhận "Chè Trọng Nguyên – Phổng Lái Thuận Châu" là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh. Tháng 9/2020 sản phẩm Chè Trọng Nguyên - Phổng lái Thuận Châu được Tổng hội Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam Chứng nhận là sản phẩm đạt danh hiệu "Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam năm 2019".

Sản phẩm chè của HTX được người tiêu dùng đón nhận. Hiện tại, sản phẩm chè của HTX Được xuất khẩu sang các thị trường quốc tế như Đài Loan và Thái Lan. "Mỗi năm, tại thị trường trong nước tiêu thụ khoảng 30 - 40 tấn chè Trọng Nguyên. Đặc biệt, thị trường Đài Loan tiêu thụ khoảng 500 - 600 tấn chè búp khô, tương đương gần 3.000 tấn chè búp tươi", bà Bình cho biết.