Ấn Độ thúc đẩy xuất khẩu trở lại, giá lúa gạo tháng 10 giảm đáng kể

Giá gạo giảm tại các nước xuất khẩu hàng đầu thế giới 

Ấn Độ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng thường (trừ basmati - loại gạo phổ biến của các nước khu vực Nam Á) và đưa thuế xuất khẩu về 0%, trong bối cảnh tồn kho tăng cao, mùa thu hoạch mới sắp bắt đầu. Thị trường toàn cầu có thêm nguồn cung từ gạo Ấn Độ, khiến Việt Nam chịu ảnh hưởng khi thêm cạnh tranh.

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá lúa gạo tháng 10 giảm đáng kể. Lúa tại ruộng trung bình đạt 6.736 đồng/kg, ở kho là 8.342 đồng/kg, hạ lần lượt 507-600 đồng so với tháng trước. Các loại gạo 5%, 15%, và 25% tấm cũng giảm 200-400 đồng/kg so với tháng 9.

Giá lúa gạo cuối tuần này tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long biến động với mặt hàng gạo. Giá gạo tăng, giảm 100 đồng/kg. Giá lúa duy trì ổn định.

Cập nhật từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang cho biết, giá lúa cuối tuần này ghi nhận không có điều chỉnh so với ngày trước đó. Cụ thể: IR 50404 giá ở mức 6.800 - 7.000 đồng/kg; lúa Đài thơm 8 ở mức giá 7.800 - 8.000 đồng/kg, lúa OM 5451 ở mức 7.200 - 7.300 đồng/kg; lúa OM 18 có giá 7.500 - 7.800 đồng/kg; OM 380 dao động 7.200 - 7.300 đồng/kg; lúa Nhật ở mốc 7.800 - 8.000 đồng/kg và lúa Nàng Nhen (khô) ở mức 20.000 đồng/kg.

Ghi nhận tại các địa phương như Đồng Tháp, Sóc Trăng nguồn về ít, kho mua vào chậm, giá ổn định.

Trên thị trường gạo, giá gạo ghi nhận tăng, giảm trái chiều cuối tuần so với ngày trước đó. Hiện giá gạo nguyên liệu IR 504 Hè Thu ở mức 10.200 - 10.400 đồng/kg tăng 100 đồng/kg. Trong khi đó, gạo thành phẩm IR 504 ở mức 12.400 - 12.600 đồng/kg giảm 100 đồng/kg.

Với mặt hàng phụ phẩm, giá phụ phẩm các loại dao động trong khoảng từ 5.950 - 9.600 đồng/kg. Hiện, giá tấm OM 5451 đang ở mức 9.500 - 9.600 đồng/kg; giá cám khô ở mức 5.950 - 6.050 đồng/kg, giảm 50 đồng/kg.

Trên thị trường xuất khẩu, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã khá ổn định trở lại sau nhiều phiên giảm. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), gạo 100% tấm ở mức 440 USD/tấn; gạo tiêu chuẩn 5% ở mức 538 USD/tấn; gạo 25% tấm ở mức 510 USD/tấn.

Nhiều doanh nghiệp lúa gạo nhận định nguồn cung gạo dồi dào khiến giá lúa gạo hạ nhiệt. Tuy nhiên, giá gạo khó giảm sâu do nhu cầu toàn cầu vẫn tăng.

Việc Ấn Độ quay lại xuất khẩu gây áp lực lên gạo 5% và 25% tấm. Trên thị trường quốc tế, gạo 5% tấm của Việt Nam hiện giảm 25-30 USD so với tháng trước. Gạo Thái Lan cũng lao dốc 40-50 USD, về 500 USD/tấn. Tương tự, mỗi tấn gạo Pakistan và Ấn Độ quanh 489-490 USD/tấn.

Các doanh nghiệp xuất khẩu cho rằng, gạo Việt khó giảm giá sâu do các nước như Philippines, Indonesia và Malaysia vẫn tăng mua.

Từ đầu năm đến nay, Việt Nam xuất khẩu 7 triệu tấn gạo. Riêng tháng 9, mặt hàng này đạt giá trị hơn nửa tỷ USD, tăng 38% so với cùng kỳ năm trước.

Theo Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO), sản lượng gạo toàn cầu dự kiến tăng nhẹ trong niên vụ 2024-2025, do điều kiện thời tiết thuận lợi tại các vùng trồng chính ở châu Á. Dù vậy, nguồn cung bị thắt chặt bởi tác động từ biến đổi khí hậu và nhu cầu tiêu thụ tăng ở thị trường châu Phi và Trung Đông. FAO dự báo giá gạo duy trì ở mức cao trong suốt niên vụ tới.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo xuất khẩu gạo của Việt Nam dự kiến đạt 7-7,5 triệu tấn trong niên vụ tới.

Sản lượng ổn định cùng kế hoạch mở rộng diện tích trồng lúa chất lượng cao, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho rằng sẽ đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. Còn giá phụ thuộc lớn vào diễn biến thị trường quốc tế và tình hình xuất khẩu của các nước sản xuất lớn.

Dù vậy, theo USDA, gạo Việt xuất khẩu có thể chịu áp lực khi Ấn Độ tăng xuất khẩu trở lại. Tuy nhiên, các mặt hàng chất lượng cao (gạo hữu cơ, gạo thơm) của Việt Nam được nhiều nước ưa chuộng nhờ sản phẩm đa dạng và chất lượng, giúp duy trì giá bán cao hơn so với Ấn Độ và Thái Lan.

Nhận định về diễn biến giá gạo trong thời gian tới, ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Phó Tổng giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho rằng, những tháng cuối năm, giá gạo 5% tấm và 25% tấm của Việt Nam có thể tiếp tục giảm nhưng không dưới 500 USD/tấn do áp lực nguồn cung từ Ấn Độ. 

Mặc dù vậy, trong bối cảnh nhu cầu từ các thị trường xuất khẩu của nước ta đang ở mức cao và nhu cầu nội địa cũng được kỳ vọng sẽ tăng cao khi dịp Tết Nguyên đán, giá gạo nước ta có thể sẽ hồi phục trở lại trong giai đoạn cuối năm nay và đầu năm sau. 

Để phát triển bền vững, ngành lúa gạo nước ta cần tập trung xây dựng chuỗi liên kết giá trị từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ. Ngoài ra, các địa phương cũng cần xây dựng quy hoạch vùng nguyên liệu, phát triển thương hiệu theo hướng "lúa sinh thái", "lúa phát thải thấp" để nâng cao giá trị cho mặt hàng gạo xuất khẩu.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhiều diện tích lúa, hoa màu đã bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 vừa qua. Cơn bão đã khiến trên 190.300ha lúa bị ngập úng, thiệt hại tập trung nhiều tại các thành phố: Thái Bình, Hà Nội, Hải Dương và Hưng Yên. Mặc dù đây không phải là vựa gạo chính của nước ta, tuy nhiên, thiệt hại nghiêm trọng ở các khu vực này cũng sẽ tác động đáng kể đến sản lượng lúa gạo của cả nước.

Ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Phó Tổng giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho rằng, động thái nới lỏng và đẩy mạnh xuất khẩu của Ấn Độ vào thời điểm này có thể sẽ tạo thêm sức ép cho ngành lúa gạo nước ta vốn đang gặp không ít khó khăn do hậu quả của bão Yagi để lại. Sản lượng gạo nội địa giảm cùng nguồn cung gạo Ấn Độ gia tăng trên thị trường sẽ tạo thách thức trong quá trình thực hiện mục tiêu xuất khẩu 8 triệu tấn gạo trong năm nay.