Nền tảng vững chắc từ tiềm năng và lợi thế khác biệt

Sơn La được thiên nhiên ưu đãi ban tặng một vị trí chiến lược, là "trái tim" của vùng Tây Bắc, là điểm giao thoa của nhiều tuyến giao thông huyết mạch, đóng vai trò cửa ngõ kết nối Hà Nội. Vị trí này không chỉ thuận lợi cho giao thương mà còn tạo ra một lợi thế to lớn trong việc hình thành các tour, tuyến du lịch liên vùng, liên quốc gia.

Nguồn tài nguyên du lịch của tỉnh vô cùng dồi dào và đặc sắc. Khí hậu cao nguyên trong lành, mát mẻ quanh năm là một "đặc sản" hiếm có, đặc biệt là tại Mộc Châu – nơi được ví như "Đà Lạt của Tây Bắc". Cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ với những cao nguyên chè xanh mướt, những thung lũng mận trắng muốt mỗi độ xuân về, hay vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ của vùng lòng hồ thủy điện Sơn La mênh mông sóng nước... tất cả tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình, níu chân du khách.

Tuy nhiên, "linh hồn" thực sự của du lịch Sơn La nằm ở chiều sâu văn hóa của cộng đồng 12 dân tộc anh em. Với 17 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nổi bật là nghệ thuật Xòe Thái đã được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Sơn La sở hữu một kho tàng văn hóa sống động. Đó là những điệu xòe đoàn kết, là kiến trúc nhà sàn độc đáo, là lễ hội truyền thống rộn ràng, là ẩm thực phong phú và những bộ trang phục thổ cẩm rực rỡ.

Cùng với hệ thống 64 di tích lịch sử - danh lam thắng cảnh, đây chính là nền tảng vững chắc, là lợi thế cạnh tranh cốt lõi để Sơn La xây dựng những sản phẩm du lịch độc đáo, không thể trộn lẫn.

Giai đoạn 2021-2025, gần 1.150 tỷ đồng từ ngân sách đã được bố trí cho 14 dự án hạ tầng, tập trung vào việc cải thiện hệ thống giao thông kết nối các khu, điểm du lịch. Song song đó, môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng đã thu hút một làn sóng vốn tư nhân mạnh mẽ với 13 dự án lớn, tổng vốn đăng ký lên tới 14.515 tỷ đồng.

Sự hợp lực giữa Nhà nước và doanh nghiệp đã tạo nên một diện mạo mới cho du lịch Sơn La. Hàng loạt dự án quy mô, hiện đại đã đi vào hoạt động, trở thành những "thỏi nam châm" thu hút du khách. Tiêu biểu là Khu du lịch Mộc Châu Island với công trình cầu kính Bạch Long ghi danh 3 kỷ lục thế giới, cùng các sản phẩm du lịch mạo hiểm, giải trí hấp dẫn như Zipline, trượt cầu vồng, đường đua F1 mini. Sự ra đời của những sản phẩm đẳng cấp này không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách mà còn góp phần định vị thương hiệu du lịch Sơn La là một điểm đến hiện đại, năng động.

Cùng với đó, các giải thưởng danh giá như “Điểm đến thiên nhiên khu vực hàng đầu châu Á” và “Điểm đến thiên nhiên khu vực hàng đầu thế giới” đã đưa Mộc Châu và Sơn La vượt ra khỏi biên giới quốc gia, trở thành một cái tên sáng giá trên bản đồ du lịch toàn cầu. Song song đó, việc vùng lòng hồ thủy điện Sơn La được đưa vào quy hoạch hệ thống du lịch quốc gia đã mở ra một "cánh cửa" phát triển mới cho khu vực phía Tây của tỉnh.

Phát triển du lịch bền vững và khát vọng vươn xa

Toàn tỉnh hiện có 12 khu du lịch, điểm du lịch đã được công nhận, gồm: Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, 1 khu du lịch cấp tỉnh và 10 điểm du lịch cấp tỉnh. Chiến lược của Sơn La là phát triển du lịch nhanh nhưng phải bền vững, dựa trên triết lý "bản sắc văn hóa là nền tảng, thiên nhiên là cốt lõi". Tỉnh Sơn La chủ trương phát triển đồng bộ 5 loại hình du lịch chính: sinh thái nông nghiệp, văn hóa lịch sử, cộng đồng, nghỉ dưỡng giải trí và sức khỏe, du lịch chuyên đề.

Đặc biệt, du lịch cộng đồng được khuyến khích phát triển, không chỉ tạo ra sản phẩm độc đáo cho du khách mà còn là một kênh sinh kế bền vững, giúp người dân địa phương được hưởng lợi trực tiếp từ du lịch, gắn liền với công cuộc xóa đói, giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.

Sự phát triển không còn mang tính manh mún, cục bộ mà có sự lan tỏa mạnh mẽ trên toàn tỉnh. Nếu Mộc Châu và Vân Hồ là trung tâm du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái thì thành phố Sơn La là điểm nhấn du lịch lịch sử - văn hóa với Di tích Nhà tù Sơn La. Bắc Yên nổi lên như một thiên đường cho những người yêu thích khám phá, mạo hiểm với "biển mây" Tà Xùa. Vẻ đẹp của "Hạ Long trên núi" tại vùng lòng hồ Quỳnh Nhai, Mường La đang chờ được đánh thức. Các di tích lịch sử cách mạng tại Yên Châu, Mai Sơn, Phù Yên cũng đang được đầu tư để trở thành những địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống.

Với nền tảng vững chắc và đà phát triển hiện có, Sơn La vững tin đề ra chỉ tiêu trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, đến năm 2030 đón 9 triệu lượt khách/năm, tổng thu đạt 12.420 tỷ đồng.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI tiếp tục khẳng định tầm nhìn và quyết tâm lớn: "Tập trung phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn; từng bước đưa Sơn La trở thành trung tâm du lịch của tiểu vùng Tây Bắc".

Con đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, từ việc hoàn thiện hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đến bài toán bảo tồn bản sắc văn hóa và bảo vệ môi trường trong quá trình phát triển. Tuy nhiên, với một tầm nhìn chiến lược, những bước đi bài bản và sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị và người dân, du lịch Sơn La chắc chắn sẽ vượt qua mọi thách thức, tiếp tục vươn xa, trở thành một điểm sáng đầy tự hào, một động lực tăng trưởng quan trọng, góp phần xây dựng quê hương Sơn La ngày càng giàu đẹp, văn minh.