Những người lính “ăn gió, uống sương” trên đỉnh Sam Síp

"Ăn gió, uống sương" 

Ban Quản ký Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La (BQL KBTTN Mường La) nằm trên đỉnh Sam Síp thuộc bản Chom Khâu (xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, tỉnh Sơn La). Nơi đây có những người lính "ăn gió, uống sương", đang ngày đêm canh giữ những cánh rừng nguyên sinh.

Mặc dù đã hơn 3 năm trôi qua, nhưng những hậu quả của cơn lũ lịch sử xảy ra rạng sáng ngày 3/8/2017 tại xã Nặm Păm và thị trấn Ít Ong của huyện Mường La vẫn còn đó. Mặt đường tuyến tỉnh lộ 109 đi qua địa phận xã Nặm Păm vẫn còn lởm chởm đá. Những "con ngựa sắt" chở chúng tôi liên tục phải cài số 1 để lên dốc. Mất hơn 1 tiếng đồng hồ ngược dốc chúng tôi mới có mặt tại BQL KBTTN Mường La.

"Khu vực Sam Síp có độ cao trung bình 1.800m so với mực nước biển nên quanh năm mây mù phủ kín. Bởi vậy, công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng đặc dụng; bảo tồn nguồn gen động, thực vật quý hiếm, đa dạng sinh học của anh em gặp rất nhiều khó khăn"-ông Lê Tuấn Anh – Giám đốc BQL KBTTN Mường La chia sẻ như vậy.

Ông Tuấn Anh cho biết thêm: "KBTTN Mường La có diện tích rộng 15.806,44ha. Địa hình chia cắt mạnh, độ dốc lớn. Nhiều đỉnh cao trên 1.000m, dọc theo dãy núi Sam Síp. Trong đó, cao nhất là đỉnh Sam Síp với độ cao 1.924m. Do vậy, "đặc sản" duy nhất ở đây là gió với sương và không khí mát mẻ, trong lành.

Địa bàn quản lý rộng nên trong quá trình tuần tra, kiểm soát anh em gặp rất nhiều gian nan. Mỗi khi đi tuần, thứ duy nhất cầm theo là chiếc ba lô đựng gạo, nước. Đến khu vực nào tối ngủ thì hái rau rừng ở nơi đó ăn cùng cơm. Ở khu vực giáp tỉnh Yên Bái, mỗi lần đi tuần phải mất 2 – 3 ngày ăn rừng, ngủ rừng. Có những người lần đầu tiên đi rừng bị kiệt sức, lật cổ chân phải nhờ anh em cõng mới về được".

Hiện, BQL KBTTN Mường La gồm 20 cán bộ, viên chức. Chia thành 3 tổ bảo vệ rừng đóng trên địa bàn 3 xã: Ngọc Chiến, Nặm Păm, Hua Trai. Theo Giám đốc BQL KBTTN Mường La, để làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR, công tác bảo tồn đa dạng sinh học, thời gian qua, BQL KBTTN Mường La đã tăng cường công tác tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân sống xung quanh khu rừng đặc dụng về giá trị của động, thực vật quý hiếm đang sinh sống tại khu bảo tồn. Đồng thời, phối hợp với chính quyền cơ sở tổ chức các đợt tuần tra, kiểm soát rừng.

Bên cạnh đó, BQL KBTTN Mường La đã triển khai các chương trình dự án hỗ trợ sản xuất vùng đệm theo Quyết định 24/2012 của Thủ tướng Chính phủ bằng việc cấp phát giống cây ăn quả, cây công nghiệp cho các hộ dân sống xung quanh vùng đệm. Nhờ đó, đã góp phần để cải thiện sinh kế và nâng cao thu nhập cho người dân.

Ngoài ra, BQL KBTTN Mường La đã phối hợp với tổ chức FFI (tổ chức bảo tồn động vật hoang giã quốc tế) ký hợp đồng với 10 người thuộc 3 xã Ngọc Chiến, Nậm Păm và Hua Trai để thực hiện nhiệm vụ tuần tra, theo dõi và cập nhật các đặc tính, tình hình sinh trưởng, phát triển của loài Vượn đen tuyền...

Phối hợp với các trường đại học, trung tâm nghiên cứu thực hiện các cuộc điều tra chuyên đề. Từ đó xác định được các loài động, thực vật quý hiếm và đưa ra các giải pháp cụ thể trong thời gian tiếp theo.

Trao đổi thêm với ông Tuấn anh được biết: Để tiếp tục làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR, bảo tồn đa dạng sinh học, đơn vị đã đề nghị cấp có thẩm quyền bảo đảm chế độ, chính sách cho viên chức BQL KBTTN Mường La khi chuyển từ ngạch kiểm lâm viên sang ngạch kỹ sư hoặc ngạch khác theo quy định tại Điều 20, Nghị định 01/2019 của Chính Phủ. Trang bị phương tiện ô tô chuyên dụng cho KBTTN Mường La để thực hiện các nhiệm vụ PCCCR. Bổ sung kinh phí cho công tác cứu hộ động vật hoang dã...

Hưởng nhiều lợi ích từ rừng

Buổi sáng hôm có mặt tại BQL KBTTN Mường La, chúng tôi có dịp theo chân cán bộ, viên chức xuống bản Ít, xã Nặm Păm để tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho bà con.

Theo ông Hoàng Trọng Thắng – Phó Giám đốc BQL KBTTN Mường La, bản Ít là một trong những bản làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học. Từ khi có thành lập KBTTN Mường La đến nay, bản Ít chưa có vụ cháy rừng nào xảy ra.

Sau khi bà con có mặt đông đủ, ông Quàng Văn Cường, Tổ trưởng Tổ phụ trách xã Nặm Păm phổ biến nhanh Luật Lâm nghiệp, Luật Đa dạng sinh học, Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Phòng cháy chữa cháy cùng với các Nghị định, Thông tư trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ rừng cho người dân bản Ít.

Ông Lường Văn Hặc, Trưởng bản Ít cho biết: "Bản Ít được giao quản lý 834,232ha. Bản có 15 thành viên nằm trong đội quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR. Tháng cao điểm, các thành viên thường xuyên cùng cán bộ kiểm lâm địa bàn tham gia tuần tra rừng. Ngoài ra, nhờ công tác tuyên truyền, ý thức bảo vệ rừng của người dân đã nâng lên rất nhiều".

Theo Trưởng bản Ít, vừa rồi, bản được chi trả 407,2 triệu đồng tiền dịch vụ môi trường rừng (DVMTR). Bởi vậy, tất cả các hộ dân trong bản đều có ý thức, trách nhiệm bảo vệ rừng. Qua đó, gần chục năm trở lại đây, bản Ít không xảy ra tình trạng cháy rừng, xâm hại rừng. Sự đa dạng sinh học được duy trì, bảo vệ nên vẫn còn nhiều loại động, thực vật quý hiếm.

Anh Cà Văn Văn, dân bản Ít bảo: "Số tiền DVMTR chúng tôi nhận được không lớn. Nhưng đó là động lực để bà con giữ rừng tốt hơn. Không chỉ được nhận tiền DVMTR, chúng tôi còn được Nhà nước cấp cho cây xoài, cây mận về trồng. Nhờ vậy, người dân không xâm hại đến rừng và động vật hoang dã. Từ đó, diện tích rừng được giao cho bản Ít bảo vệ ngày càng phát triển tốt hơn. Đời sống vật chất, tinh thần của bà con ngày một được cải thiện và nâng cao".