Lan toả kiến thức pháp luật đến từng nếp nhà, góc bản

Những ngày đầu tháng Tám, khi mưa vùng cao còn nặng hạt, chúng tôi có mặt tại Huổi Một, xã mới được thành lập theo Nghị quyết 1681/NQ-UBTVQH15 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, sau khi sáp nhập hai xã Huổi Một và Nậm Mằn của huyện Sông Mã (cũ), tỉnh Sơn La.

Đây là vùng đất đặc biệt khó khăn, bị chia cắt bởi suối sâu, đồi núi dựng đứng và là nơi sinh sống của hơn 12.000 người, chủ yếu là đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú, Sinh Mun.

Huổi Một có 27 bản, thì cả 27 bản đều thuộc diện khó khăn. Địa hình hiểm trở, cơ sở hạ tầng thiếu thốn, giao thông cách trở, đặc biệt là vào mùa mưa... Đó là những yếu tố khiến việc phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) cho bà con vùng cao nơi đây trở thành một bài toán không dễ giải.

Song, với tinh thần đưa “pháp luật đến từng người dân”, chính quyền địa phương, đặc biệt là Ủy ban MTTQ xã Huổi Một cùng các tổ chức đoàn thể, đã không ngừng đổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền, từng bước nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của người dân địa phương.

Theo ông Lò Văn Linh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Huổi Một, tỉnh Sơn La, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình MTQG 1719) là đòn bẩy quan trọng thúc đấy sự phát triển của địa phương. Trong đó, việc nâng cao hiểu biết pháp luật cho đồng bào dân tộc là trọng tâm ưu tiên.

“Phổ biến pháp luật cho người dân vùng cao không thể rập khuôn máy móc. Chúng tôi phải đi từng bản, họp từng nhóm nhỏ, lồng ghép vào các buổi sinh hoạt bản, hội nghị thôn – bằng ngôn ngữ đời thường, dễ hiểu nhất. Pháp luật phải gần dân, dễ nhớ, dễ thực hiện”, ông Linh chia sẻ.

Đến bản Pá Mần, chúng tôi gặp bà Lò Thị Tâm, người phụ nữ dân tộc Thái, đã tham gia nhiều buổi họp bản nghe tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật. Gương mặt rạng rỡ, bà Tâm bảo: “Mỗi lần họp bản, tôi đều được nghe cán bộ xã nói chuyện về pháp luật. Có cái mình tưởng đúng, hóa ra lại sai. Tôi hiểu ra nhiều điều, và giờ còn vận động người thân trong nhà, hàng xóm không vi phạm pháp luật, như luật giao thông, luật hôn nhân gia đình, luật ma túy,… giờ chỉ chăm lo phát triển kinh tế”.

Cũng như bà Tâm, anh Lò Văn Thuận, bản Huổi Luông, xã Huổi Một, tỉnh Sơn La chia sẻ: Cán bộ xuống bản giải thích rõ ràng nên mình hiểu thêm nhiều. Biết về luật Lâm nghiệp không chặt phá rừng; luật ma túy, không buôn bán, vận chuyển, không sử dụng ma túy và biết về nhiều luật nữa. Trước đây, có cái mình làm theo thói quen, giờ biết rồi thì sửa. Biết mình có quyền gì, nghĩa vụ ra sao, thấy yên tâm hơn nhiều.

Từ ánh sáng pháp luật, đến con đường phát triển

Không thể không nhắc đến thực tế, Huổi Một từng là địa bàn trọng điểm về ma túy, tiềm ẩn nhiều yếu tố gây mất ổn định chính trị. Các thế lực thù địch luôn tìm cách lợi dụng đời sống khó khăn, nhận thức pháp luật hạn chế của một bộ phận người dân để kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.

Chính trong bối cảnh đó, việc tăng cường giáo dục pháp luật, nâng cao “sức đề kháng” cho đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ là nhu cầu mà là nhiệm vụ cấp thiết.

Thông qua hình thức hội nghị, tập huấn, sinh hoạt cộng đồng, phát thanh bản… các nội dung như Luật Biên giới quốc gia, Luật Đất đai, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Phòng chống ma túy, Luật An ninh mạng… đã được truyền tải một cách linh hoạt, phù hợp với văn hóa và trình độ của người dân.

Cũng theo Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Huổi Một, nhờ thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, tình hình chấp hành pháp luật của người dân trên địa bàn, đặc biệt là đối với đồng bào dân tộc thiểu số đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Không ít hủ tục lạc hậu đã dần bị loại bỏ. Tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống giảm rõ rệt. Các vụ việc vi phạm pháp luật cũng ít xảy ra hơn. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định hơn bao giờ hết. Sự chuyển mình của Huổi Một hôm nay không chỉ nằm ở những con số thống kê, mà còn hiện hữu trong mỗi nếp nghĩ, hành động của người dân. Ánh sáng của pháp luật đã soi rọi từng con đường làng, từng nếp nhà sàn của đồng bào các dân tộc nơi đây.

Những buổi họp bản không còn là nơi chỉ nói chuyện làng bản, mà trở thành diễn đàn nhỏ giúp người dân nâng cao nhận thức pháp luật, hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của bản thân, từ đó vững vàng hơn trong cuộc sống. Các hộ gia đình đã biết học hỏi, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào canh tác nông nghiệp, thay đổi giống cây, con, đời sống kinh tế cũng từ đó mà đi lên.

Huổi Một hôm nay vẫn còn đó những khó khăn về địa hình, hạ tầng, giao thông, nhưng điều đáng quý là người dân nơi đây đã nâng cao hiểu biết pháp luật để chống lại đói nghèo, hủ tục và những âm mưu chia rẽ từ bên ngoài, xây dựng xã vùng cao Huổi Một ngày càng ổn định, phát triển.