Chiềng Khoong lấy kinh tế làm nền tảng xây dựng nông thôn mới

Ngược tuyến đường 4G, chúng tôi về Chiềng Khoong, vùng đất biên giới ở tỉnh Sơn La, nơi đồng bào các dân tộc Thái, Kinh cùng sinh sống lâu đời. Trên những triền đồi ven sông Mã, vườn nhãn xanh ngút mắt, bản làng yên bình đang đổi thay từng ngày trong hành trình xây dựng nông thôn mới.

Chiềng Khoong được thành lập trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của hai xã Chiềng Khoong và Mường Cai (huyện Sông Mã cũ). Sau sáp nhập, xã có 50 bản, gần 23.000 nhân khẩu. Quy mô lớn hơn đặt ra cho địa phương không ít thách thức trong quản lý, đầu tư hạ tầng, phát triển kinh tế – xã hội, song cũng mở ra những cơ hội mới để khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế sẵn có, giữ vững và nâng cao các tiêu chí nông thôn mới.

Để chương trình xây dựng nông thôn mới không bị gián đoạn, ngay sau sáp nhập, xã đã khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ đạo, phân công rõ trách nhiệm cho từng thành viên; duy trì giao ban, họp định kỳ nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh. Cùng với đó, xã hoàn thiện quy chế làm việc, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng công khai, minh bạch, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành.

Đặc biệt, Chiềng Khoong chú trọng phát huy vai trò chủ thể của nhân dân trong xây dựng nông thôn mới. Người dân được khuyến khích tham gia đóng góp ngày công, hiến đất làm đường, giữ gìn vệ sinh môi trường, xây dựng cảnh quan nông thôn sáng – xanh – sạch – đẹp, tạo sự đồng thuận cao trong triển khai các tiêu chí. Trong đó, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân được xác định là tiêu chí then chốt, có ý nghĩa quyết định.

Đi qua cầu treo Hải Sơn, ông Đào Ngọc Bằng, bản Hải Sơn, xã Chiềng Khoong đã chờ sẵn, đưa chúng tôi thăm vườn nhãn bằng xe máy. Chúng tôi được chứng kiến hàng trăm cây nhãn toả bóng sum suê, tạo nên khung cảnh đẹp, trù phú hiếm thấy nơi vùng biên.

Ông Bằng phấn khởi cho biết: Một héc-ta nhãn cho thu từ 12–15 tấn quả, giá bán trung bình 20.000–25.000 đồng/kg. Trừ chi phí, mỗi năm gia đình tôi thu gần 200 triệu đồng/ha. So với trồng hoa màu trước đây, hiệu quả cao hơn rất nhiều.

Để có được thành quả ấy là cả một quá trình trăn trở, tìm hướng đi phù hợp, cùng với đó là những lớp tập huấn, tuyên truyền của cấp ủy trính quyền địa phương trong việc hộ trợ người dân phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.

Từ những vườn nhãn đầu tiên ven sông Mã, đến nay cây nhãn đã trở thành cây trồng chủ lực, góp phần quan trọng vào công cuộc giảm nghèo, làm giàu của người dân Chiềng Khoong.

Đời sống nông thôn đổi thay từng ngày

Theo ông Nguyễn Văn Đồng, Chủ tịch UBND xã Chiềng Khoong, xác định phát triển kinh tế là nền tảng để thực hiện các tiêu chí nông thôn mới, ngay từ đầu nhiệm kỳ, cấp ủy, chính quyền xã đã đặt mục tiêu đến năm 2030 không còn hộ nghèo.

Hiện nay, Chiềng Khoong đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa gắn với lợi thế địa phương. Cây ăn quả được định hướng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP; chăn nuôi phát triển theo hướng an toàn sinh học; thúc đẩy liên kết sản xuất gắn với chuỗi giá trị. Toàn xã có trên 1.180 ha cây ăn quả, trong đó nhãn là cây trồng chủ lực với hơn 900 ha, năng suất bình quân đạt 8–9 tấn/ha.

Những năm gần đây, nông dân trong xã mạnh dạn áp dụng kỹ thuật xử lý ra hoa rải vụ, kéo dài thời gian thu hoạch; đầu tư chế biến, hình thành các làng nghề sấy long nhãn, tạo thêm đầu ra ổn định, giảm áp lực tiêu thụ quả tươi, nâng cao giá trị sản phẩm.

Không chỉ có nhãn, nhiều bản trong xã còn phát triển kinh tế đa dạng với các mô hình hiệu quả như trồng cam V6 tại bản Tà Hay, Bó Chạy; chăn nuôi bò nhốt chuồng ở bản Cang; trồng nhãn chín sớm tại bản Hồng Nam, Hoàng Mã… Các mô hình này đang góp phần nâng cao thu nhập, giảm nghèo, khẳng định hướng đi đúng trong phát triển nông nghiệp hàng hóa bền vững ở Chiềng Khoong.

Qua rà soát, đến nay xã Chiềng Khoong đạt 11/19 tiêu chí nông thôn mới; còn 8 tiêu chí chưa đạt, chủ yếu là những tiêu chí khó như giao thông, thu nhập, hộ nghèo, môi trường, cơ sở vật chất văn hóa.

Quyết tâm hoàn thiện các tiêu chí, giai đoạn 2026–2030, Chiềng Khoong tiếp tục huy động sức dân, tranh thủ nguồn lực từ ngân sách Nhà nước, các chương trình mục tiêu quốc gia và nguồn xã hội hóa.

Xã phấn đấu phát triển nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng ít nhất 2 sản phẩm OCOP; mở rộng diện tích cây ăn quả lên gần 1.900 ha, sản lượng đạt 20.000 tấn/năm; thu nhập bình quân đạt 40 triệu đồng/người/năm; đến năm 2030 không còn hộ nghèo theo chuẩn đa chiều, có 5 bản đạt chuẩn nông thôn mới.

Dẫu còn nhiều việc phải làm trong điều kiện địa bàn rộng, dân số đông, song với sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, Chiềng Khoong đang từng bước vững vàng trên hành trình xây dựng nông thôn mới bền vững, toàn diện nơi vùng biên Sơn La.