Sơn La tập chung hoàn thiện tiêu chí môi trường

Thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới, những năm qua, các địa phương trên địa bàn tỉnh Sơn La đã nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm hoàn thiện, duy trì và nâng cao chất lượng các chỉ tiêu môi trường. Từ đó, góp phần xây dựng cảnh quan nông thôn ngày càng xanh – sạch – đẹp, nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Xác định tiêu chí môi trường phụ thuộc lớn vào sự thay đổi thói quen, tập quán sinh hoạt của người dân, các cấp ủy, chính quyền đã phát huy vai trò nòng cốt của Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội trong công tác tuyên truyền, vận động.

Nội dung bảo vệ môi trường được lồng ghép linh hoạt, hiệu quả thông qua các dịp như: Ngày Môi trường thế giới (5/6), Tháng hành động vì môi trường, Giờ Trái đất, Chiến dịch “Làm cho thế giới sạch hơn”… cùng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với tiêu chí môi trường.

Nhiều mô hình, phong trào thiết thực được triển khai rộng khắp, phù hợp với điều kiện thực tế từng địa phương. Tiêu biểu là các mô hình “5 không, 3 sạch”, “Nhà sạch, vườn đẹp”, đường hoa, cây xanh do Hội Liên hiệp Phụ nữ phát động; “Ngày Chủ nhật xanh”, “Ngày thứ 7 tình nguyện” của Đoàn Thanh niên.

Các tổ chức đoàn thể đã huy động đoàn viên, hội viên trực tiếp hỗ trợ người dân phân loại rác tại nguồn, xây dựng hố rác, nhà tiêu hợp vệ sinh, di dời chuồng trại chăn nuôi ra xa khu dân cư, làm cổng bản, khơi thông cống rãnh, nạo vét mương phai… góp phần hình thành nhiều “công trình xanh” bền vững ở nông thôn.

Một trong những điểm nhấn là mô hình điểm “Hội Nông dân tham gia phân loại, thu gom và vận chuyển rác thải sinh hoạt ở nông thôn”. Bà Hờ Thị Thanh Hoa, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Sơn La cho biết: Mô hình được triển khai từ cuối năm 2023. Giai đoạn 1 thực hiện tại xã Chiềng Cọ (cũ) với 600 hộ tham gia; giai đoạn 2 được nhân rộng tại 11 bản thuộc hai xã Chiềng Cọ và Chiềng Đen (cũ), với tổng quy mô 1.260 hộ.

Đồng thời, tổ chức 4 lớp tập huấn, hướng dẫn quy trình thu gom, phân loại và xử lý rác thải sinh hoạt thành phân bón hữu cơ; kỹ thuật xử lý rác thải bằng hố chôn lấp… cho 900 hộ dân.

Sau hơn 3 tháng triển khai, kết quả bước đầu rất tích cực: 100% hộ tham gia thực hiện phân loại, thu gom rác thải tại nhà; trên 87% hộ đã bố trí thùng chứa rác hữu cơ phù hợp và tiến hành ủ lên men. Nhiều hộ tận dụng rác hữu cơ đã ủ làm phân bón cho cây trồng, giúp lượng rác thải sinh hoạt giảm từ 60–70%, góp phần bảo vệ môi trường sống và tiết kiệm chi phí sản xuất.

Song song với thay đổi nhận thức, các địa phương chủ động huy động nguồn lực Nhà nước và nhân dân để đầu tư các công trình bảo vệ môi trường. Từ năm 2021 đến nay, hơn 53 tỷ đồng được sử dụng xây mới, nâng cấp 5 bãi thu gom, xử lý rác thải tập trung; hàng chục nghìn hố rác hộ gia đình, nhà tiêu, công trình nước sạch hợp vệ sinh được xây dựng từ nguồn xã hội hóa và vốn vay chính sách. Toàn tỉnh đã xây dựng hơn 5.500 bể chứa bao gói thuốc bảo vệ thực vật, thu gom và tiêu hủy trên 155 tấn bao gói, góp phần bảo vệ đất đai và nguồn nước.

Nhờ đó, diện mạo môi trường nông thôn có nhiều chuyển biến rõ rệt: Trên 50% đường làng, ngõ xóm được cải tạo; 70% hộ chăn nuôi có chuồng trại hợp vệ sinh; 100% xã có quy hoạch nghĩa trang; 98% dân số sử dụng nước hợp vệ sinh; 88% chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý.

Nhiều tuyến đường bản sáng – xanh – sạch – đẹp, có điện chiếu sáng, cây xanh, biển báo giao thông; các mô hình nông thôn mới kiểu mẫu về môi trường gắn với du lịch nông thôn ngày càng được nhân rộng. Trước khi vận hành theo mô hình chính quyền 2 cấp, tỉnh Sơn La đã có 90 xã đạt tiêu chí môi trường và an toàn thực phẩm.

Xây dựng môi trường nông thôn ngày càng xanh – sạch – đẹp

Tại bản Phiêng Ngùa, phường Chiềng An, tỉnh Sơn La, ông Lò Văn Việt, Bí thư chi bộ, Trưởng bản cho biết: Bản có 125 hộ, 470 nhân khẩu với 4 dân tộc anh em cùng sinh sống. Để có cảnh quan khang trang, sạch đẹp như hôm nay, cấp ủy, chính quyền xã thường xuyên bám sát cơ sở, hướng dẫn từng tiêu chí; cán bộ, đảng viên luôn gương mẫu, đi đầu vận động người dân góp công, góp sức xây dựng nông thôn mới.

Sau 2 năm triển khai, cuối năm 2024, Phiêng Ngùa trở thành bản đầu tiên của thành phố được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới và nông thôn mới kiểu mẫu về cảnh quan, môi trường sống. Bản hoàn thành 16/16 tiêu chí, không còn hộ nghèo, không có nhà tạm, nhà dột nát; thu nhập bình quân đạt 57,5 triệu đồng/người/năm; đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao.

Giai đoạn 2021–2025, dưới sự chỉ đạo của Ủy ban MTTQ tỉnh, các tổ chức chính trị – xã hội tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều mô hình hiệu quả theo phương châm “Lấy sức dân chăm lo cuộc sống nhân dân”.

Hội Liên hiệp Phụ nữ thực hiện 580 công trình nông thôn mới, hỗ trợ hơn 42.000 hộ đạt tiêu chí “5 không, 3 sạch”, trồng mới trên 840.000 cây xanh. Đoàn Thanh niên triển khai phong trào “Thắp sáng đường quê” dài hơn 100 km; Hội Cựu chiến binh và Hội Nông dân vận động hội viên hiến đất, đóng góp hàng chục tỷ đồng và hàng trăm nghìn ngày công xây dựng hạ tầng nông thôn. Hội Nông dân vận động hội viên đóng góp hơn 7,7 tỷ đồng, hiến 146.851 m² đất và 59.136 ngày công, góp phần làm đổi thay mạnh mẽ diện mạo nông thôn mới.

Xây dựng nông thôn mới là quá trình lâu dài, liên tục, đòi hỏi duy trì và nâng cao các tiêu chí đã đạt được. Trong đó, tiêu chí môi trường cần sự chung tay của cả cộng đồng, từ đầu tư hạ tầng, tăng cường quản lý, đến nâng cao ý thức người dân. Khi môi trường được bảo vệ bền vững, nông thôn không chỉ đổi thay về diện mạo mà còn trở thành không gian sống an toàn, đáng mơ ước cho mỗi người dân.