Sản phẩm OCOP, động lực phát triển kinh tế nông thôn

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được xác định là giải pháp quan trọng nhằm khai thác tiềm năng nông, lâm, thủy sản. Phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng gia tăng giá trị và gắn với xây dựng nông thôn mới. Tại Điện Biên, đến nay đã có 138 sản phẩm OCOP được công nhận, thuộc 88 chủ thể tham gia. Trong đó, 5 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao và 133 sản phẩm đạt OCOP 3 sao, phần lớn thuộc nhóm thực phẩm.

Qua quá trình triển khai, nhiều sản phẩm đã có sự thay đổi rõ rệt về chất lượng, mẫu mã, tạo chỗ đứng trên thị trường. Các đặc sản như gạo Điện Biên, chè Tủa Chùa, miến dong Nà Tấu, cà phê Mường Ảng… dần khẳng định thương hiệu, trở thành niềm tự hào của địa phương.

Song, những khó khăn trong quảng bá, tiêu thụ vẫn hiện hữu. Không ít sản phẩm OCOP có chất lượng tốt nhưng thương hiệu còn mờ nhạt, chiến lược marketing chưa phù hợp, bao bì thiếu tính thẩm mỹ, sức cạnh tranh còn yếu. Trong bối cảnh đó, ứng dụng công nghệ số, đưa sản phẩm lên sàn TMĐT được xem là hướng đi tất yếu.

Ông Lê Xuân Cảnh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Điện Biên, chia sẻ: “Trong giai đoạn hiện nay, chuyển đổi số chính là giải pháp then chốt để nâng cao giá trị sản phẩm OCOP. Thông qua nền tảng TMĐT và công nghệ số, sản phẩm của nông dân Điện Biên không chỉ dừng lại ở thị trường trong tỉnh mà còn có thể vươn tới thị trường toàn quốc, thậm chí quốc tế. Chúng tôi đang đẩy mạnh hỗ trợ chủ thể OCOP trong việc số hóa quy trình sản xuất, xây dựng thương hiệu số và kết nối với các sàn TMĐT để tạo đầu ra ổn định.”

Thời gian qua, các ngành chức năng đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ năng bán hàng trực tuyến; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu sản phẩm OCOP. Kết nối với các doanh nghiệp công nghệ để hỗ trợ đưa sản phẩm lên các nền tảng số. Nhờ vậy, nhận thức và hành động của các chủ thể tham gia ngày càng được nâng cao.

Thực tế cho thấy, sự chủ động của các chủ thể OCOP đóng vai trò then chốt. Nhiều HTX, cơ sở sản xuất đã linh hoạt tiếp cận công nghệ, biến chuyển đổi số thành lợi thế cạnh tranh.

Chuyển đổi số, chìa khóa tháo gỡ “nút thắt”

HTX Hồng Phước (xã Nà Tấu) là một ví dụ điển hình. Nhận thấy kênh bán hàng truyền thống còn hạn chế, ông Lò Văn Pâng, Giám đốc HTX, đã mạnh dạn đưa sản phẩm miến dong Hồng Phước lên nền tảng TikTok. Từ những kiến thức học hỏi qua tập huấn và tự mày mò, chỉ sau vài tháng, kênh TikTok “Miến dong Hồng Phước” đã đạt hơn 83.000 lượt theo dõi và gần 445,5 nghìn lượt thích. Mỗi buổi livestream bán hàng, lượng người xem dao động từ vài nghìn đến vài chục nghìn.

“Bán hàng qua TikTok giúp chúng tôi vượt qua rào cản không gian, địa lý. Sản phẩm OCOP trước kia ít người biết đến, nay đã có khách hàng ở nhiều tỉnh thành đặt mua thường xuyên. Doanh thu tăng khoảng 30% so với trước khi áp dụng bán hàng trực tuyến” ông Pâng chia sẻ.

HTX không chỉ dừng ở quảng bá sản phẩm mà còn xây dựng niềm tin bằng cách đăng tải video về quy trình sản xuất, chứng nhận OCOP, vệ sinh an toàn thực phẩm. Xen kẽ là những clip ghi lại đời sống, văn hóa vùng cao, tạo sự gần gũi và tăng lượng người quan tâm.

Một ví dụ khác là HTX Thương mại Dịch vụ tổng hợp Tìa Dình (xã Tìa Dình). HTX này đã ứng dụng phần mềm ghi nhận dữ liệu từ khâu sản xuất như giống cây, phân bón, ngày thu hoạch, tạo nền tảng minh bạch cho việc truy xuất nguồn gốc. Nhờ đó, sản phẩm bí xanh 3 sao của HTX đã tiếp cận được khách hàng trên cả nước, mở ra triển vọng xuất khẩu.

HTX còn xây dựng fanpage giới thiệu sản phẩm, lồng ghép câu chuyện về người dân tộc, về văn hóa bản địa, từ đó tạo dựng uy tín và gia tăng giá trị thương hiệu.

Việc ứng dụng công nghệ số mở ra cơ hội lớn cho sản phẩm OCOP Điện Biên: mở rộng thị trường, gia tăng doanh thu, nâng cao tính minh bạch và uy tín. Song, thách thức cũng không nhỏ. Nhiều chủ thể vẫn thiếu kỹ năng sử dụng công nghệ, nguồn vốn đầu tư cho bao bì, nhãn mác, truyền thông còn hạn chế. Bên cạnh đó, môi trường TMĐT đòi hỏi sự cạnh tranh gay gắt, tính chuyên nghiệp cao.

Theo ông Lê Xuân Cảnh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Điện Biên thì để vượt qua thách thức, cần sự đồng hành của cả hệ thống: “Sở sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành, địa phương, doanh nghiệp công nghệ để tổ chức tập huấn, xây dựng hệ sinh thái số cho OCOP. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá sản phẩm OCOP trên các nền tảng truyền thông số, gắn với câu chuyện văn hóa và bản sắc địa phương, qua đó tạo sự khác biệt và sức hút cho sản phẩm Điện Biên.”

Thời gian tới, tỉnh Điện Biên đặt mục tiêu tất cả sản phẩm OCOP đều được số hóa thông tin, gắn mã QR truy xuất nguồn gốc, đưa lên các sàn TMĐT lớn như Postmart, Voso, Shopee, Lazada… Đồng thời, tiếp tục hỗ trợ các HTX, DN xây dựng thương hiệu trực tuyến, quảng bá qua mạng xã hội, khai thác triệt để lợi thế của công nghệ 4.0.

Ứng dụng công nghệ số không chỉ giúp sản phẩm OCOP Điện Biên “thoát ly” khỏi thị trường địa phương, vươn ra toàn quốc mà còn khẳng định vai trò của nông nghiệp hiện đại trong phát triển kinh tế. Với sự chủ động của các chủ thể và sự hỗ trợ kịp thời của cơ quan quản lý, tin rằng sản phẩm OCOP Điện Biên sẽ ngày càng có chỗ đứng vững chắc, trở thành cầu nối quảng bá văn hóa, con người vùng Tây Bắc đến với bạn bè khắp nơi.