Tháng 9/2024, cơn bão số 3 (bão Yagi) gây mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất, cướp đi sinh mạng của 7 người, phá hủy hoàn toàn 28 ngôi nhà và gây hư hại cho hàng trăm ngôi nhà khác ở mảnh đất biên cương Y Tý (Lào Cai).

Gần một năm sau hoàn lưu cơn bão số 3 đi qua, những mất mát vẫn còn đó, nhưng từ trong gian khó, vùng đất Y Tý đang từng bước hồi sinh với một khát vọng phát triển mạnh mẽ.

Nằm ở độ cao hơn 2.000m, Y Tý không chỉ là địa danh du lịch độc đáo mà còn đang dần trở thành điểm đến hấp dẫn với những đỉnh núi lừng danh trong giới trekking như Lảo Thẩn, Nhìu Cồ San.

Mỗi độ thu về, Y Tý lại rực rỡ trong sắc vàng của ruộng bậc thang – Di sản ruộng bậc thang quốc gia, cùng với đó là Lễ hội Mùa thu Y Tý với hàng loạt hoạt động đặc sắc như giải leo núi, thi ngựa thồ, trình diễn trang phục dân tộc... Tất cả tạo nên một bức tranh du lịch sống động, vừa nguyên sơ, vừa hiện đại.

Không chỉ có cảnh sắc, Y Tý còn níu chân du khách bởi nét văn hóa độc đáo của các dân tộc H’Mông, Hà Nhì, Dao. Những ngôi nhà trình tường cổ, tiếng khèn, tiếng sáo, cùng sự mộc mạc, thân thiện của người dân nơi đây chính là “thương hiệu mềm” khiến du khách muốn quay lại.

Ông Nguyễn Văn Tài, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Y Tý cho biết, sau khi sáp nhập hai xã Y Tý và A Lù, địa giới hành chính mở rộng đã mang lại cơ hội mới nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức trong điều hành, quản lý.

Tuy nhiên, từ trong gian khó, Y Tý đang dần gượng dậy. Hàng nghìn cá nhân, hàng chục doanh nghiệp, tổ chức xã hội đã chung tay khắc phục hậu quả, giúp đỡ bà con vượt qua khó khăn.

Những tín hiệu lạc quan đã xuất hiện. Mô hình phát triển nông nghiệp gắn với du lịch đang phát triển mạnh mẽ. Toàn xã có khoảng 50 hộ dân cho thuê đất trồng hoa ly, mang lại thu nhập ổn định và giúp bà con tiếp cận phương thức sản xuất hiện đại.

Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm du lịch mới như "nho sữa Y Tý", rau trái vụ... đang khẳng định tiềm năng của du lịch nông nghiệp vùng cao.

Anh Thào A Chu, thôn Phìn Chải 2, xã Y Tý chia sẻ, gia đình anh cũng tham gia làm du lịch bằng cách góp 4-5 con ngựa tại điểm “săn mây” ở ngọn núi gần đây, để phục vụ nhu cầu cưỡi ngựa chụp hình của du khách với giá 20-25 nghìn đồng mỗi lần. Mỗi ngày anh cũng kiếm được khoảng 200 nghìn đồng để bù vào việc chi tiêu cho gia đình…

Ông Tô Văn Thanh, Bí thư Đảng ủy xã Y Tý, tỉnh Lào Cai nhấn mạnh: Chúng tôi xác định phát triển giao thông là yếu tố đầu tiên, then chốt để thu hút đầu tư và phát triển kinh tế-xã hội.

Hiện tại, tuyến đường từ Mường Hum đến Y Tý đang được gấp rút hoàn thành và dự kiến sẽ thông xe vào tháng 9 tới. Đây sẽ là bước chuyển mình quan trọng, tạo đà cho Y Tý “cất cánh”.

Tại Đại hội Đảng bộ xã Y Tý lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, phát triển du lịch đã được xác định là một trong ba khâu đột phá chiến lược. Với sự đồng hành của Câu lạc bộ Du lịch Y Tý, các hợp tác xã và cộng đồng, Y Tý đang nỗ lực xây dựng một đội ngũ làm du lịch chuyên nghiệp, có tâm và có trách nhiệm.

Y Tý hôm nay không chỉ đang vươn lên mạnh mẽ sau thiên tai, mà còn đang hướng tới một tương lai bền vững trở thành vùng đất sống xanh, du lịch xanh, mang lại sinh kế ổn định và ấm no cho cộng đồng.