Anh Vừ Pát Ly và câu chuyện khởi nghiệp

Đến thăm mô hình nông trại rau hữu cơ xã Vân Hồ, tỉnh Sơn La, ấn tượng đầu tiên của chúng tôi về chàng thanh niên Vừ Pát Ly là sự nhanh nhẹn, hoạt bát, nổi bật với trang phục dân tộc Mông. Gần gũi và dễ mến, anh Vừ Pát Ly mở đầu câu chuyện với chúng tôi về hoàn cảnh và ý tưởng khởi nghiệp.

Theo anh Vừ Pát Ly, anh sinh ra và lớn lên ở xã Mường Lầm (huyện Sông Mã cũ) trong gia đình có 6 anh chị em. Vì hoàn cảnh khó khăn, bố mẹ đều làm nông nghiệp, nên chỉ có anh Ly được đi học đại học.

Hiểu rõ cảnh nghèo, anh Ly nỗ lực học tập và đỗ vào trường Đại học Nội vụ (Hà Nội). Những năm đầu ở Thủ đô, anh Ly làm đủ nghề để trang trải cuộc sống và học phí, từ phục vụ quán ăn, quán cà phê đến phụ hồ.

Sinh sống và học tập tại Hà Nội, anh Ly nhận thấy nông sản của đồng bào Mông vùng cao được bày bán rất nhiều.

Trong khi đó, những sinh viên người Mông học tập ở Thủ đô đều đến từ nhiều vùng quê nghèo, rất khó khăn trong việc trang trải học hành. Anh Ly đã đặt ra câu hỏi tại sao người ta kinh doanh những sản phẩm của dân tộc Mông được mà mình là người dân tộc Mông lại không làm.

Từ đây, ý tưởng kinh doanh các sản vật, nông sản đặc trưng của đồng bào dân tộc Mông nhen nhóm trong cậu sinh viên trẻ tuổi.

Sau đó, được các thầy cô hỗ trợ, anh Ly đã đứng ra thành lập câu lạc bộ Sinh viên Mông khởi nghiệp tại Hà Nội, với 12 thành viên đều là sinh viên đến từ các tỉnh miền núi Sơn La, Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Điện Biên.

Đồng thời, tự lên kế hoạch kinh doanh, thuê gian hàng tại Trung tâm Triển lãm Nông nghiệp để bày bán và giới thiệu sản phẩm.

Anh Vừ Pát Ly chia sẻ: Những nông sản ở vùng cao như gạo, mật ong, khoai sọ, táo mèo, rau cải, rượu men lá… tuy chưa có nhãn mác hay đóng gói đẹp, nhưng chính sự mộc mạc, sạch và an toàn của sản phẩm lại thu hút người tiêu dùng.

Sau vài tháng bán thử nghiệm, trừ chi phí, câu lạc bộ lãi khoảng 4 triệu đồng/tháng. Số tiền không lớn, nhưng mở ra nhiều ý tưởng kinh doanh mới cho nhóm.

Việc lập nghiệp giữa lòng Thủ đô không hề dễ, khi kinh nghiệm còn ít, thiếu vốn, thị trường cạnh tranh. Qua tìm hiểu các chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, anh Ly mạnh dạn tham gia cuộc thi Tìm kiếm ý tưởng khởi nghiệp trong đồng bào dân tộc thiểu số do Ủy ban Dân tộc tổ chức với Dự án “Sản xuất nông nghiệp theo yêu cầu của khách hàng” và may mắn đạt giải nhất. Với số vốn được hỗ trợ từ dự án, anh Ly tiếp tục nuôi dưỡng ước mơ theo đuổi kinh doanh nông sản.

Phát triển nông nghiệp sạch, bền vững

Những năm học tập ở giảng đường đại học đã cho anh Ly nền tảng về tư duy quản trị. Sau khi ra tốt nghiệp đại học, thay vì chọn công việc hành chính ổn định, năm 2021, anh Ly quyết tâm trở về quê hương, mang kiến thức học được áp dụng vào phát triển nông nghiệp sạch, bền vững.

Chọn vùng Mộc Châu, Vân Hồ làm nơi khởi nghiệp, anh Vừ Pát Ly dùng vốn hỗ trợ thuê 5.000m² đất, cải tạo trồng rau quả hữu cơ, xây nhà màng và lắp hệ thống tưới nhỏ giọt. Ban đầu, anh Ly gặp nhiều khó khăn do chưa có đầu ra ổn định, nhiều vụ lỗ, thậm chí có năm mất trắng vì lũ và mưa đá.

Nhờ sự đồng hành của cán bộ khuyến nông, Hội Nông dân, Trung tâm Hỗ trợ thanh niên dân tộc thiểu số khởi nghiệp Đại học Tây Bắc và Ủy ban Dân tộc, anh Ly đã từng bước vượt qua. Sản phẩm nông trại được giới thiệu tại các hội chợ nông sản an toàn ở Hà Nội, dần được người tiêu dùng biết đến và tiêu thụ ổn định.

Chia sẻ về kỹ thuật trồng, chăm sóc rau màu mang lại năng suất, chất lượng tốt, anh Vừ Pát Ly cho biết thêm, anh trồng, chăm sóc theo phương pháp hữu cơ, sử dụng phân bón hữu cơ gồm: phân chuồng, phân xanh, các chế phẩm sinh học để chăm sóc các loại rau, củ quả, không dùng thuốc trừ sâu và hóa chất tổng hợp.

Bên cạnh đó, cần đảm bảo nguồn đất, nguồn nước sạch, luân canh cây trồng, sử dụng biện pháp tự nhiên để phòng trừ sâu bệnh và cỏ dại.

Về giống, anh Ly chủ yếu sử dụng giống rau màu có sẵn bản địa gieo trồng. Đồng thời, mua thêm các loại giống của một số nước như, Hà Lan, Đức, Israel... Đây là những giống rau có năng suất cao.

Sau gần 4 năm khởi nghiệp, đến nay, vùng sản xuất mở rộng lên tổng số 30 ha. Anh Vừ Pát Ly đã đứng ra thành lập tổ hợp tác Sản xuất rau hữu cơ bản Hang Trùng, tiếp đến thành lập hợp tác xã Vân Hồ Retreat, liên kết với các hộ dân ở khu vực huyện Mộc Châu, Mai Sơn và Vân Hồ (cũ).

Góp phần tạo việc làm thường xuyên cho hơn 20 lao động địa phương, thu nhập bình quân 7-10 triệu đồng/tháng/người.

Mỗi năm, hợp tác xã cung cấp khoảng 100 tấn rau hữu cơ theo mùa như bắp cải, súp lơ, cà chua, dưa chuột, bí ngô… cho các siêu thị mini và cửa hàng nông sản sạch, từng bước xây dựng thương hiệu “Pat Ly Organics” tại Hà Nội.

Không chỉ dừng lại ở sản xuất, anh Pát Ly còn biến nông trại thành không gian xanh mở cửa đón khách tham quan, mang lại trải nghiệm gắn kết với thiên nhiên cho cộng đồng.

Thành công của anh Vừ Pát Ly không chỉ dừng lại ở kinh tế. Anh còn biết tận dụng các nền tảng số như YouTube, TikTok để quảng bá sản phẩm và kể những câu chuyện chân thật về người Mông, cách trồng, chăm sóc, thu hoạch rau, củ, quả...

Những video mộc mạc, gần gũi đã lan tỏa thông điệp về lối sống xanh, truyền cảm hứng về nông nghiệp sạch và khát vọng giữ gìn môi trường.

Vừa qua, tại Hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, thanh niên trẻ Vừ Pát Ly vinh dự được đại diện tỉnh Sơn La tham luận. 

"Được lựa chọn phát biểu tại hội nghị, tôi cảm thấy mình không chỉ đại diện cho thanh niên dân tộc Mông, còn đại diện cho những ước mơ đổi đời của thế hệ trẻ dân tộc thiểu số nói chung.

Chúng tôi không muốn mãi là đối tượng thụ hưởng chính sách của Nhà nước, mà muốn trở thành lực lượng chủ lực trong phát triển kinh tế, giữ gìn bản sắc quê hương" - Anh Vừ Pát Ly bộc bạch.

Được tham dự hội nghị và gặp trực tiếp Thủ tướng Chính phủ, anh Vừ Pát Ly xúc động và trân trọng cảm ơn lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, địa phương đã lắng nghe, hỗ trợ và trao cơ hội để các thanh niên dân tộc thiểu số có cơ hội vươn lên khẳng định bản thân.

Đặc biệt, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi chính là động lực, "đòn bẩy” giúp thanh niên tự tin khởi nghiệp, thoát nghèo.

Ấn tượng ngay sau hội nghị, anh Vừ Pát Ly đã tận tay trao cho người đứng đầu Chính phủ và các đại biểu những bó rau hữu cơ của hợp tác xã sản xuất, món quà tuy nhỏ bé nhưng mang cả tâm huyết, gửi gắm những tình cảm yêu thương của bà con dân tộc Sơn La với khát vọng từng ngày thay đổi quê hương.

Thành công của chàng thanh niên người Mông Vừ Pát Ly khẳng định tiềm năng, giá trị phát triển bền vững của nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ tại Sơn La. Chỉ cần có ý chí, sự quyết tâm và không ngừng nỗ lực, sáng tạo, các bạn trẻ hoàn toàn có thể lập nghiệp, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.