Chị Hà Thị Thuận, sinh năm 1980, dân tộc Thái, xã Tường Phong (huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La). Chị Thuận may mắn được sinh ra trong một gia đình có nghề truyền thống làm thuốc nam, được sống cùng với mùi hương dược liệu từ nhỏ. Chính vì vậy, chị Thuận đã học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm làm thuốc từ mẹ.
Chia sẻ với PV, chị Thuận cho biết: Tôi theo học ngành sư phạm chuyên ngành lịch sử, Trường Cao đẳng Sư phạm Tây Bắc. Sau đó, tôi trở thành giáo viên dạy sử tại Trường THCS Tường Hạ, huyện Phù Yên. Nhưng với miền đam mê và tình yêu dành cho cỏ cây, thảo mộc, bất kỳ lúc nào rảnh, tôi lại cùng mẹ đi hái cây, lá thuốc trên rừng để sao chế hỗ trợ điều trị một số bệnh cho những bệnh nhân trong huyện.
Chị Thuận chia sẻ: Năm 2010, tôi không may mắc bệnh xơ gan. Bệnh nặng đến mức bệnh viện trả về. Nhưng trong thâm tâm tôi luôn tin tưởng mình có thể tự chữa bệnh cho mình bằng những loại dược liệu của quê hương. Chỉ sau khoảng thời gian bị mắc bệnh gan, tôi đã tìm tòi và học hỏi, biết cây an xoa là bài thuốc chữa bệnh gan. Tôi tự lên rừng tìm hái và mang về uống thử. Lúc đầu, do chưa sử dụng đúng cách, chỉ dùng nguyên liệu sấy khô để uống nên bệnh tình chưa có nhiều tiến triển. Không đầu hàng, tôi tiếp tục nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm từ những người có chuyên môn trong ngành y và đã thành công.
Đến cuối năm 2015, tình cờ được biết thêm về cây nấm lim xanh có tác dụng hỗ trợ, điều trị bệnh gan, chị Thuận đã mang về nghiên cứu, kết hợp cùng với cà gai leo và cây an xoa, bào chế thành cao rồi tự thử nghiệm thuốc trên chính bản thân mình. Thấy sức khỏe tốt hơn hẳn, kết quả khám định kỳ cho thấy bệnh tình giảm đi rất nhiều, chị quyết định phát triển sản phẩm cao An Xoa để mang đến cơ hội chữa bệnh từ dược liệu cho những người bị bệnh gan.
Sau khi đã tìm ra được bài thuốc từ cây dược liệu để tự chữa bệnh cho mình, chị Thuận mong muốn mang kinh nghiệm bản thân, cũng như gìn giữ truyền thống gia đình để phát triển cây dược liệu, đặc biệt là cây an xoa để phát triển thành bài thuốc quý hỗ trợ điều trị bệnh lý về gan.
Sau nhiều lần thử nghiệm thất bại rồi thành công, tháng 8 năm 2017, cơ sở sản xuất hóa dược liệu Uyên Thuận chính thức được thành lập với mục tiêu chính là sản xuất cao An Xoa lấy tên là cao An Xoa Uyên Thuận.
Sản phẩm cao An Xoa Uyên Thuận được sản xuất từ nguyên liệu chính là cây an xoa, kết hợp cùng với cà gai leo và nấm lim xanh. Các dược liệu này được thu hoạch tươi, sau đó mang về sơ chế và phơi khô. Những nguyên liệu khô không đạt sẽ bị hủy bỏ, nguyên liệu đạt sẽ được nấu và cô đặc thành cao. Sau khi cô đặc, cao được để nguội và chia ra, sản phẩm đạt tiêu chuẩn sẽ được đóng hộp và trải qua một khâu kiểm nghiệm khắt khe rồi đưa vào bảo quản.
Khu bảo quản luôn được vệ sinh sạch sẽ, sản phẩm được sắp xếp trên kệ với tiêu chuẩn cách nền 20cm, cách tường 30cm và cách trần 50cm. Trong quá trình bảo quản luôn phải theo dõi nhiệt độ và độ ẩm để điều chỉnh sao cho phù hợp. Nhờ việc đầu tư công nghệ máy móc hiện đại, chú trọng bảo vệ môi trường nên quy trình sản xuất cao An Xoa Uyên Thuận hầu như không thải ra nguồn chất thải nguy hại nào.
Ngay cả nguồn bã dược liệu sau khi chế biến cũng đều được tận dụng làm phân hữu cơ. Cao An Xoa Uyên Thuận là một sản phẩm có nhiều công dụng trong hỗ trợ phòng và điều trị các bệnh về gan như hỗ trợ điều trị ung thư gan, xơ gan cổ chướng, viêm gan B.
Những năm đầu, vừa sản xuất thử nghiệm, vừa giới thiệu sản phẩm nên chị Thuận chỉ sản xuất được khoảng 1.000 lọ cao An Xoa. Do nhiều người chưa biết đến nên chị Thuận kiên trì đưa sản phẩm đi giới thiệu tại các hội chợ trong và ngoài tỉnh, được sự hỗ trợ của huyện trong việc quảng bá rộng rãi sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng và các kênh khác. Đến bây giờ, sản phẩm cao An Xoa Uyên Thuận đã được nhiều người biết đến và tìm mua với mong muốn bảo vệ sức khỏe lá gan của gia đình mình.
Hiện nay, mỗi năm, cơ sở sản xuất ra trên 10.000 lọ cao An Xoa cung cấp cho 25 đại lý tại 20 tỉnh, thành từ Bắc đến Nam, giá bán lẻ 350.000 đồng/1 lọ. Để mở rộng phát triển sản xuất, ngày 1/7/2019 mô hình được chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang hợp tác xã (HTX) Uyên Thuận (khối 8, thị trấn Phù Yên, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La).
Để bảo đảm nguồn nguyên liệu, chị Thuận liên kết với người dân trồng cây an xoa theo hướng VietGAP. Ngoài khâu chọn giống, chọn đất, nuôi trồng, chăm sóc thì thời vụ, thu hoạch, phương pháp thu hái, chế biến, bảo quản giữ vai trò quan trọng, quyết định chất lượng dược liệu. Hiện nay, chị Thuận đã phát triển được vùng dược liệu ở xã Huy Bắc, xã Bắc Phong huyện Phù Yên và liên kết phát triển vùng nguyên liệu ở huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ, với tổng diện tích trên 37 ha.
Song song với đó, HTX cũng đầu tư máy móc và khu vực nhà xưởng tinh chiết theo hướng hiện đại, khép kín theo quy trình một chiều để thuận tiện cho đường đi của nguyên liệu trong quá trình sản xuất. Bằng niềm đam mê dành cho dược liệu, chị Thuận mong muốn góp phần gìn giữ, phát triển những cây thuốc quý của tỉnh Sơn La và giúp ích cho những người xung quanh mình. Chính vì vậy, sản phẩm chăm sóc, bổ trợ, tăng cường sức khỏe lá gan cho mọi người được rất nhiều khách hàng quan tâm và lựa chọn. Đây cũng là lý do sản phẩm cao An Xoa Uyên Thuận của HTX Uyên Thuận đã trở thành một thương hiệu dược phẩm nổi tiếng tại Sơn La.
Chị Trần Thị Phượng ở tiểu khu 6, Thị Trấn Phù Yên, cho biết: Gia đình tôi biết đến cao An Xoa của HTX Uyên Thuận nên đã mua để cả 2 vợ chồng và con trai dùng. Từ khi dùng cao An Xoa, các thành viên trong gia đình chị thấy sức khỏe chuyển biến rõ rệt, ăn ngon, ngủ ngon. Thấy lợi ích tuyệt vời của cao An Xoa, tôi đã giới thiệu cho người thân, bạn bè sử dụng.
HTX Uyên Thuận là một trong những đơn vị tiên phong trong sản xuất dược liệu sạch trên địa bàn tỉnh Sơn La. Nguồn nguyên liệu được trồng theo hướng VietGAP, được nấu, cô đặc bằng máy móc hiện đại, quy trình sản xuất an toàn và tiên tiến. Qua đó, mang lại chất lượng sản phẩm cao An Xoa Uyên Thuận có chất lượng vượt trội hơn so với các sản phẩm cùng loại.
Chính vì những ưu điểm ấy, tháng 12/2018, sản phẩm cao An Xoa của HTX Uyên Thuận đã được công nhận là thương hiệu chăm sóc sức khỏe cộng đồng và được chứng nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh vào ngày 19/12/2019. Ngày 25/12/2020, sản phẩm được Hội đồng đánh giá, xếp hạng Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) cấp tỉnh chấm, đánh giá đạt 4 sao. Sản phẩm cao An Xoa cũng đã nhận được sự tin tưởng và phản hồi tốt của nhiều khách hàng.
Ngày 16/1/2021, HTX Uyên Thuận đã chính thức khai trương điểm trưng bày, bán sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và nông sản tỉnh Sơn La tại thị trấn Phù Yên. Ngoài giới thiệu sản phẩm cao An Xoa Uyên Thuận, điểm này còn trưng bày một số sản phẩm đặc sản của các vùng miền khác trong cả nước với trên 200 sản phẩm, trong đó có trên 100 sản phẩm đã được công nhận OCOP và các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu.
Cao An Xoa Uyên Thuận là kết quả của quá trình kiên trì, bền bỉ theo đuổi đam mê và dày công nghiên cứu của chị Thuận. Đây là một sản phẩm được sản xuất theo hướng bền vững, vì cộng đồng của HTX Uyên Thuận. Đồng thời việc sản xuất cao An Xoa của HTX Uyên Thuận cũng góp phần vào việc gìn giữ và phát triển những cây thuốc quý của tỉnh Sơn La. Bên cạnh đó, HTX Uyên Thuận cũng chính là một trong những doanh nghiệp chủ lực, có tiềm năng thúc đẩy phát triển kinh tế mạnh mẽ tại địa phương.