Huyện Tủa Chùa có địa hình rất phức tạp với trên 70% diện tích là núi cao, vực sâu; nhiều khu vực có nguy cơ bị sạt lở đất, xuất hiện lũ ống, lũ quét vào mùa mưa, trong đó tập trung tại các xã: Mường Đun, Huổi Só, Sín Chải, Mường Báng, Lao Xả Phình và Sính Phình.
Từ đầu năm 2021 đến nay, mưa lũ, giông lốc đã làm thiệt hại 20 ngôi nhà, nhiều tuyến đường bị sạt lở gây ách tắc giao thông, phá hỏng kết cấu hạ tầng; nhiều diện tích đất sản xuất của người dân bị sạt lở, cuốn trôi.
Bà Vũ Ngọc Ánh, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tủa Chùa cho biết: Hàng năm, phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - cơ quan Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn huyện đã phối hợp với các phòng, ban chuyên môn và UBND các xã, thị trấn tổ chức rà soát, khoanh vùng các điểm, khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất từ đó chủ động xây dựng phương án ứng phó.
Đối với các hộ dân sinh sống trong khu vực có nguy cơ sạt lở đất, trước mùa mưa hàng năm, UBND huyện chỉ đạo UBND cấp xã tổ chức tuyên truyền, vận động và tạo điều kiện về quỹ đất, hỗ trợ kinh phí để các hộ dân di chuyển ra khỏi vùng nguy hiểm và tái định cư nơi an toàn.
Từ đầu năm đến nay, huyện Tủa Chùa đã hỗ trợ di dời 1 hộ gia đình, 4 khẩu tại xã Lao Xả Phình ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở. Đối với các khu vực sạt lở đất ảnh hưởng đến công trình giao thông, đất sản xuất, UBND huyện đã ưu tiên nguồn vốn, đầu tư xây dựng các công trình ứng phó.
Giai đoạn 2018 đến nay, UBND huyện đã cân đối ngân sách, đầu tư xây dựng nhiều tuyến kè chống sạt lở trên các tuyến giao thông và các công trình kè bảo vệ đất sản xuất của người dân. Nhờ đó, giảm thiểu tối đã thiệt hại về người, tài sản do thiên tai gây ra.
Sau nhiều trận mưa lớn vào trung tuần tháng 6 vừa qua, một khối lượng đất đá khá lớn từ tà luy âm của tuyến đường vào trung tâm xã Lao Xả Phình đã bị sạt lở, trôi vào khu vực nhà của ông Giàng A Sử, thôn Lầu Câu Phình.
Sau khi phát hiện sự việc, UBND xã Lao Xả Phình đã báo cáo Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn huyện, đồng thời chủ động thành lập tổ công tác đến kiểm tra xác minh và vận động gia đình ông Sử khẩn trương di chuyển người, tài sản ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở đất.
Quá trình di chuyển nhà, UBND xã đã cử nhân lực đoàn thành niên, dân quân đến giúp đỡ gia đình. Bên cạnh đó, UBND huyện cũng hỗ trợ 20 triệu đồng để gia đình ông Sử chi trả chi phí chuyển nhà.
Ông Giàng A Vảng, Chủ tịch UBND xã Lao Xả Phình cho biết: Xã Lao Xả Phình là xã khó khăn bậc nhất của huyện Tủa Chùa. Những năm gần đây, hệ thống giao thông trên địa bàn đã được UBND huyện quan tâm đầu tư, xây dựng nhưng đến mùa mưa, trên tuyến có nhiều điểm sạt lở đất với khối lượng lớn, gây ách tắc giao thông, đặc biệt là điểm sạt lở tại thôn 1.
Hàng năm, UBND xã huy động lực lượng túc trực và tổ chức san hót sụt sạt để cơ bản đảm bảo giao thông cho người dân. Bên cạnh đó, UBND xã đã báo cáo, đề xuất với UBND huyện có hướng xử lý triệt để tình trạng trên. Vừa qua, UBND huyện đã cử đoàn công tác vào khảo sát, đánh giá và dự kiến sắp tới sẽ ưu tiên nguồn vốn đầu tư xây dựng tuyến kè chống sạt tại điểm sạt lở tại thôn 1.
Giai đoạn 2018 – 2020, huyện Tủa Chùa cân đối ngân sách địa phương đầu tư xây dựng nhiều công trình chống sạt lở, bảo vệ đất sản xuất nhằm ứng phó và hạn chế thiệt hại do thiên tai trên địa bàn.
Theo thống kê, 3 năm gần đây, huyện Tủa Chùa đã xây dựng 3 tuyến kè chống sạt lở và bảo vệ đất lúa tại các xã: Sính Phình, Mường Báng, với tổng mức đầu tư khoảng trên 12 tỷ đồng từ nguồn vốn cân đối ngân sách huyện. Đơn cử như: Công trình Kè chống sạt lở cánh đồng Tà Là Cáo, xã Sính Phình. Công trình hoàn thành, đưa vào sử dựng đã bảo vệ hơn 30ha lúa 1 vụ và 20ha lúa 2 vụ của người dân 3 thôn: Tà Là Cáo, Dê Dàng 1 và Dê Dàng 2 (xã Sinh Phình), góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất trên địa bàn.
Ông Sùng A Khày, Chủ tịch UBND xã Sính Phình cho biết: Những năm trước đây, vào mùa mưa, mực nước tại dòng suối giữa cánh đồng Tà Là Cáo dâng cao, chảy xiết đã gây sạt lở và cuốn trôi nhiều diện tích đất sản xuất của người dân. Nhiều hộ dân mất đất sản xuất chỉ sau 1 trận mưa lớn. Tuy nhiên, từ năm 2020 đến nay, sau khi công trình kè bảo vệ đất lúa được đầu tư đã khắc phục triệt để tình trạng mất đất sản xuất do mưa lũ. Sắp tới đây, UBND huyện tiếp tục quan tâm và ưu tiên vốn để đầu tư xây dựng công trình kè bảo vệ đất lúa cánh đồng Tà Là Cáo, đoạn tiếp nối công trình năm 2020.