Một sớm đầu tháng 7, tại khu vườn ươm cà phê rộng lớn bên sườn núi Pha Nàng, người đàn ông nhỏ bé ấy đang lom khom nhặt từng chiếc lá khô dưới gốc cây mầm. “Cây non mà, lá rụng, cành khô nằm sát gốc không nhặt đi là dễ sinh nấm bệnh lắm” ông Thọng giải thích bằng chất giọng mộc mạc. Dường như từng nhành cây, mầm lá nơi đây đều đã quen hơi ông, người chăm sóc vườn ươm như chăm những đứa con của bản làng.

Theo ông Thọng, tháng 10/2024, khi xã Quài Nưa, huyện Tuần Giáo (cũ) triển khai chủ trương cấp hạt giống cà phê để người dân tự ươm, trồng xen dưới tán mắc ca, ông Thọng đã không giấu được sự ngạc nhiên. “Huyện cấp hạt giống chứ không phải cây giống à?” ông Thọng hỏi lại cán bộ xã trong cuộc họp thôn vì không tin nổi. Suốt bao năm nay, nếu có hỗ trợ thì cũng chỉ là cây giống đã ươm sẵn. Còn chuyện cấp hạt để dân tự ươm, nghe như chuyện lạ.

Vậy mà nhờ sự giải thích tận tình của cán bộ xã và cán bộ kỹ thuật của Trung tâm dịch vụ Giống nông nghiệp huyện, cộng với lời cam kết sẽ trực tiếp xuống hướng dẫn, ông Thọng đã mạnh dạn đăng ký ươm và trồng 0,5ha cà phê. Không dừng lại ở đó, ông còn thuyết phục được 51 hộ dân trong bản cùng tham gia, với tổng diện tích lên tới 30ha.

Tháng 12/2024, xe chở hạt cà phê từ Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Tuần Giáo (cũ) lên tới Pha Nàng. Cán bộ kỹ thuật bắt tay ngay vào hướng dẫn bà con từng khâu, từ ngâm hạt, làm tum, sàng cát đến trộn phân, đóng bầu. Bằng phương pháp “cầm tay chỉ việc”, nỗi lo sợ ban đầu của người dân dần tan biến, thay vào đó là sự háo hức, tin tưởng.

Với riêng ông Thọng, học ở lớp chưa đủ, ông còn lặn lội lên xã Tỏa Tình (cũ) nay là xã Quài Tở tìm đến HTX Pha Đin học hỏi thêm kỹ thuật ươm cây từ anh Sùng A Dia, một người có kinh nghiệm lâu năm. Từng thao tác, kiến thức về chọn mầm, kiểm tra sâu bệnh đều được ông ghi chép cẩn thận vào sổ tay. Mỗi ngày, ông đều ghi nhật ký sinh trưởng của cây, “như thể cây cũng cảm được tình người mà lớn nhanh, khỏe mạnh”, ông Thọng cười hiền.

Khi những cơn mưa đầu hè kéo về, ông Thọng chủ động gọi điện xin tư vấn cách bảo vệ vườn. Ngay sau đó, ông tự bỏ tiền mua lưới, làm mái che theo hướng dẫn kỹ thuật. Hiện tại, vườn ươm của ông đã có hơn 150.000 cây cà phê giống, vượt xa nhu cầu 90.000 cây cho cả bản, đủ để trồng chính, trồng giặm và hỗ trợ thêm nếu hộ nào thiếu.

“Cây nào cũng khỏe mạnh, không bị sâu bệnh. Nếu ai cần thêm giống, tôi sẵn sàng cho và hướng dẫn cách trồng tận tình” ông Thọng chia sẻ.

Dù vườn ươm hiện tại còn đang độ xanh non, ông Lường Văn Thọng đã sớm nghĩ đến tương lai xa hơn: biến vườn ươm Pha Nàng thành trung tâm giống cây cà phê cho cả xã, cả huyện. Ông Thọng lặng lẽ ký hợp đồng mua thêm hạt giống chuẩn bị cho vụ sau, nuôi dưỡng ước mơ lớn hơn cho đồng bào nơi đây.

“Chỉ cần người có ý chí trồng cà phê, Pha Nàng sẵn sàng cung cấp giống tốt” ông Thọng nói, ánh mắt sáng lên niềm hy vọng.

Vườn ươm cà phê ở bản Pha Nàng không chỉ là nơi ươm mầm những cây giống khỏe mạnh, mà còn là nơi ươm mầm cho niềm tin vào một tương lai tươi sáng hơn. Nhờ những người như ông Lường Văn Thọng, cần mẫn, trách nhiệm, dám làm, dám đổi thay – bản làng vùng cao hôm nay không còn đơn độc trên hành trình phát triển.

Bởi thế, "Pha Nàng bản đẹp" không chỉ đẹp bởi phong cảnh, mà còn đẹp bởi những con người biết gieo hạt mầm hy vọng từ đất núi khó khăn…