Từ vùng đất khô cằn đến những nương dứa ngọt

Cách trung tâm thành phố Điện Biên khoảng hơn 40km, xã Mường Nhà từng là địa bàn có tỷ lệ hộ nghèo cao, cuộc sống của người dân chủ yếu dựa vào nương rẫy. Trước đây, người dân chỉ trồng cây ngô, cây sắn nhưng hiệu quả kinh tế thấp, đất đai bạc màu khiến người dân luẩn quẩn trong cái vòng đói nghèo.

Thế nhưng vài năm trở lại đây, những vạt đồi trơ trụi ở các bản như Pu Lau, Hồi Hương... đã được phủ xanh bởi những hàng dứa mật thẳng tắp. Dứa lớn nhanh, xanh tốt, cho quả đều và ngọt đậm, khác hẳn với những gì người dân nơi đây từng biết về nông nghiệp.

Ông Vàng A Sống, một trong những hộ tiên phong trồng dứa ở bản Pu Lau, chia sẻ: "Hồi mới nghe cán bộ vận động trồng dứa, tôi không tin lắm, vì trước giờ mình chỉ quen trồng ngô, sắn. Nhưng trồng thử 1 ha thì năm đầu đã thu về trên 100 triệu. Từ đó tôi chuyển sang trồng hẳn dứa, có tiền nuôi con ăn học, làm được nhà mới".

Không phải ngẫu nhiên mà giống dứa mật được người dân tin tưởng. Theo các cán bộ nông nghiệp xã Mường Nhà, giống dứa này có khả năng thích nghi tốt với đất đồi, không cần quá nhiều nước, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh. Đặc biệt, quả dứa có vị ngọt đậm, thơm, vàng ruộm, được thị trường ưa chuộng.

Từ vài hộ trồng thử nghiệm ban đầu, đến nay xã Mường Nhà đã có trên 200 hộ tham gia mô hình trồng dứa, với tổng diện tích lên tới trên 120 héc-ta. Trung bình mỗi héc-ta cho sản lượng trên 100 tấn, giá bán dao động từ 10 – 15 nghìn đồng/kg, cao điểm có thể lên đến 20.000 đồng/kg, đã đem lại thu nhập cao cho người dân.

Theo ông Vàng A Tếnh, Bí thư Chi bộ bản Pu Lau, xã Mường Nhà, cho biết: "Từ năm 2017 trở lại đây, từ diện tích đất trồng ngô, sắn, hay lúa nương kém hiệu quả bà con đã chuyển đổi sang trồng cây dứa mật. 

Cây dứa mật sinh trưởng phát triển rất tốt trên điều kiện đất, khí hậu địa phương. Nhiều hộ gia đình trồng được cây dứa mang lại nguồn thu chính và có dứa để bán, có nguồn thu, nhiều hộ đã thoát được nghèo, trở nên khá giả.

Dứa ngọt, niềm hy vọng bền vững nơi vùng biên

Dứa mật Mường Nhà không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn là hy vọng mới cho vùng biên vốn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, bài toán đầu ra vẫn là trăn trở lớn. Phần lớn dứa vẫn tiêu thụ qua thương lái nhỏ lẻ, chưa có chuỗi liên kết bền vững hay nhãn hiệu sản phẩm chính thức.

Ông Đặng Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã Mường Nhà nhìn nhận: "Tiềm năng là rất lớn, nhưng nếu không có doanh nghiệp vào cuộc, không xây dựng được thương hiệu 'dứa mật Mường Nhà' thì người dân vẫn sẽ bị ép giá, phụ thuộc thương lái. Chính quyền đang phối hợp với các cơ quan cấp trên để xây dựng vùng nguyên liệu, kêu gọi đầu tư, và xúc tiến thương mại cho sản phẩm dứa".

Trên những triền đồi nắng cháy, cây dứa không chỉ bén rễ trên đất mà còn bén rễ vào giấc mơ đổi đời của người dân Mường Nhà. Trong ánh nắng cuối chiều, chị Sùng Thị Dia (bản Pu Lau) tay thoăn thoắt thu hái dứa, mặt rạng rỡ: "Trước kia chỉ mong đủ ăn, giờ tôi còn có của để dành. Mình mong sau này dứa Mường Nhà nổi tiếng như nhãn Hưng Yên, cam Cao Phong, để người Mường Nhà không còn nghèo nữa".

Từ cây dứa, người dân bản Pu Lau nhà nào trồng nhiều cũng mang lại thu nhập gần 100 triệu, nhà trồng ít cũng được hơn 30 triệu đồng/năm. Cây dứa mật đã giúp bà con địa phương xóa đói giảm nghèo, tăng gia sản xuất, ổn định cuộc sống. Hiện nay giống dứa mật đã được xác định là cây trồng chủ lực để phát triển kinh tế ở vùng đất dốc, thay thế cho những cây trồng kém hiệu quả nhằm giúp người dân Mường Nhà nâng cao thu nhập.

Theo định hướng của chính quyền xã, trong năm 2025, xã sẽ mở rộng diện tích thêm 20 đến 30ha đất trồng dứa. Theo ông Đặng Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã thì năm 2025 xã sẽ tiếp tục triển khai mô hình trồng dứa sang bản Huổi Hương để người dân học tập và nhân rộng diện tích dứa.