Tháng mười, gió heo may len qua các sườn núi, báo hiệu mùa khô đã thực sự bắt đầu ở xã vùng cao Tìa Dình, tỉnh Điện Biên. Trên những triền nương uốn lượn theo sườn đồi, người dân lại tất bật bước vào một vụ thu hoạch mới, vụ bí xanh.

Mỗi mùa bí đi qua, một mùa hy vọng ở lại

Những chiếc gùi tre trên lưng, lớn có, nhỏ có, đong đưa theo từng bước chân thoăn thoắt của bà con người Mông, Thái... Những quả bí xanh to, tròn căng, nặng trĩu được bà con lựa chọn, hái cẩn thận rồi tập kết về lán. Với người dân Tìa Dình, mùa thu hoạch bí không chỉ là mùa bội thu, mà còn là mùa của hy vọng, của sự khởi sắc trong đời sống kinh tế.

Xã Tìa Dình vốn là một trong những địa phương có địa hình dốc, điều kiện sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn nhất của tỉnh Điện Biên. Trước kia, người dân chủ yếu trồng các loại cây truyền thống như ngô, sắn, năng suất thấp, thu nhập không ổn định. Mỗi năm, sau mùa vụ, nỗi lo “đủ ăn” lại lặp lại như một vòng luẩn quẩn.

Thế nhưng, vài năm trở lại đây, bức tranh ấy đang dần thay đổi. Người dân đã dần thay thế các loại cây truyền thống bằng cây bí xanh. Loại cây trồng không chỉ phù hợp với thổ nhưỡng vùng cao, khí hậu mát mẻ quanh năm mà còn cho năng suất cao, hiệu quả kinh tế vượt trội.

Bí xanh ở Tìa Dình được trồng chủ yếu tại các bản: Na Su, Chua Ta A, Chua Ta B, Na Hay... Nơi đất đai, khí hậu lý tưởng cho loại cây này phát triển. Tổng diện tích hiện nay đã đạt khoảng 80 ha, với sự tham gia của hơn 100 hộ dân trong xã. Những mùa bí đã đem đến cho người dân những hy vọng, vì giá bí rất cao, đem lại nguồn thu nhập không nhỏ cho người dân.

Từ năm 2021, sản phẩm bí xanh Tìa Dình đã chính thức được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao, đánh dấu bước tiến lớn trong quá trình khẳng định thương hiệu nông sản địa phương. Không chỉ là một loại rau quả quen thuộc, bí xanh giờ đây đã trở thành "cây chủ lực", mang lại nguồn thu ổn định cho hàng trăm hộ gia đình.

Anh Giàng A Sử, Giám đốc Hợp tác xã Thương mại, dịch vụ tổng hợp Tìa Dình, chia sẻ: “Thời điểm này đang là chính vụ thu hoạch. Bà con thường hái bí rồi mang tập kết về các lán gần đường, chờ thương lái đến thu mua. Năm nay thời tiết thuận lợi, bí đạt sản lượng tốt. Giá thu mua cũng cao hơn năm ngoái khoảng 2.000 đồng/kg, dao động từ 12.000 đến 15.000 đồng/kg. Như vậy, mỗi ha trồng bí có thể cho thu nhập hơn 60 triệu đồng”.

Đáng mừng hơn, thị trường tiêu thụ ngày càng rộng mở. Ngoài việc tiêu thụ trong tỉnh, bí xanh Tìa Dình còn được đưa đến các chợ đầu mối lớn ở Hà Nội, Hải Phòng, nơi người tiêu dùng đánh giá cao vì chất lượng: quả chắc, ruột đặc, vị thơm bùi đặc trưng.

Niềm vui từ đôi bàn tay cần mẫn

Trên nương, những ngày này tràn đầy không khí rộn ràng. Người già, người trẻ, ai nấy đều háo hức với vụ mùa được giá. Những trái bí xanh to tròn được nâng niu như mang theo cả giấc mơ đủ đầy sau bao ngày vất vả.

Anh Lò Văn Ninh, một hộ trồng bí lâu năm ở bản Na Su, phấn khởi chia sẻ: “Gia đình tôi trồng bí đã gần 10 năm rồi. Cây dễ chăm, ít sâu bệnh, chủ yếu làm cỏ và bón phân ở giai đoạn đầu. Chỉ cần chăm sóc cẩn thận, cây nào sống là chắc chắn cho quả. Vụ này nhà tôi trồng khoảng 2 ha, dự kiến thu hơn 100 triệu đồng. Giá bí năm nay tăng nhẹ nên bà con rất mừng”.

Với nhiều người dân Tìa Dình, cây bí không chỉ là nguồn sống, mà còn cho thu nhập ổn định qua nhiều năm so với trồng các loại cây khác. Không còn cảnh bấp bênh vì cây trồng truyền thống, không còn lo thiếu gạo sau mùa vụ, giờ đây, nhiều hộ đã có tiền để lo cho con cái học hành, sửa sang nhà cửa, đầu tư mở rộng sản xuất.

Theo ông Nguyễn Đức Đô, Phó Chủ tịch UBND xã Tìa Dình: “Bí xanh là cây trồng phù hợp với địa hình dốc và khí hậu nơi đây. Nhờ hiệu quả kinh tế cao, nhiều hộ dân đã thoát nghèo và từng bước vươn lên khá giả. Trong thời gian tới, xã sẽ tiếp tục khuyến khích người dân mở rộng diện tích trồng, liên kết sản xuất theo hướng nông nghiệp sạch, bền vững. Đồng thời phối hợp với các đơn vị hỗ trợ đầu ra để bí xanh Tìa Dình ngày càng vững chãi trên thị trường”.

Chính quyền địa phương cũng xác định rõ, việc phát triển cây trồng chủ lực như bí xanh không chỉ đơn thuần là cải thiện kinh tế mà còn là giải pháp căn cơ trong chương trình xóa đói giảm nghèo bền vững. Khi người dân gắn bó với ruộng vườn, sống được bằng nghề nông, thì vùng quê mới thực sự phát triển.

Trong nắng nhẹ cuối thu, từng gùi bí nặng được gùi xuống dốc, từng chiếc xe máy cõng bí vượt qua con đường nhỏ lầy lội, rẽ về nơi tiêu thụ. Mỗi trái bí như một thành quả ngọt lành của mồ hôi, của sự chịu thương chịu khó và của niềm tin vào một tương lai tốt đẹp hơn.

Từ một xã vùng cao từng nằm trong diện đặc biệt khó khăn, Tìa Dình hôm nay đang vươn mình, từng bước khẳng định vị thế. Câu chuyện giảm nghèo nhờ cây bí xanh có thể chưa phải là điều kỳ diệu lớn lao, nhưng đó là phép màu nho nhỏ được tạo nên từ lòng quyết tâm, sự đồng lòng giữa chính quyền và người dân.

Mỗi mùa bí đi qua là thêm một mùa hứa hẹn. Không chỉ là mùa bội thu của quả ngọt, mà còn là mùa của đổi thay, của lòng người yên tâm bám đất, bám làng, từng bước thoát nghèo bằng chính đôi tay cần mẫn của mình.