Sơn La: Nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP

Nông dân phát triển sản phẩm OCOP

Năm 2020 HTX Nông nghiệp hữu cơ Tây Bắc, xã Phiêng Khoài (Yên Châu, Sơn La) được thành lập với 20 thành viên, quy mô trên 200 ha cây ăn quả. Với mong muốn thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, nâng cao giá trị nông sản, an toàn với con người và môi trường, HTX đã nghiên cứu, thực hiện mô hình trồng cây ăn quả theo hướng hữu cơ trên 10 ha trồng cây nhãn, mận và dâu tây.

Trao đổi với phóng viên, Anh Bùi Tuấn Anh, giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Tây Bắc cho biết: Để phát triển mô hình bền vững, cùng xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm trong nước và xuất khẩu. Từ khi thành lập đến nay các thành viên của HTX luôn tuân thủ nghiêm quy trình chăm sóc cây ăn quả an toàn, đảm bảo đúng quy trình kỹ thuật, an toàn vệ sinh thực phẩm; Đến nay, các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ của HTX đã có mặt trên các thị trường trong và ngoài nước. Riêng niên vụ 2023, HTX đã thu hoạch trên 1.200 tấn mận và ước đạt trên 300 tấn nhãn. Hiện nay sản phẩm dâu tây của HTX đã được công nhân sản phẩm OCOP 3 sao.

"Từ khi thành lập HTX chúng tôi cũng định hướng bà con theo hướng hoa quả sạch, trong 2 năm vừa qua chúng tôi thử nghiệm trên dâu tây, mận, nhãn hữu cơ tuy sản lượng không bằng sản xuất vô cơ, nhưng ngược lại thì chất lượng hoa quả đạt chất lượng quốc tế, giá thành xuất bán cũng cao hơn. Với nhãn thì chúng tôi đã xuất khẩu sang thị trường Hà Lan, Đức, Anh trong năm nay là năm thứ 3. Cùng với đó việc xây dựng sản phẩm OCOP sẽ giúp HTX nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao giá trị sản phẩm, từ đó nâng cao thu nhập cho mỗi thành viên của HTX". Anh Tuấn Anh nói.

Ông Lê Huy Phong, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La thông tin: Để thực hiện có hiệu quả Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP), huyện Yên Châu (Sơn La): Chỉ đạo các phòng ban chuyên môn thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các xã để kịp thời tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện. Tập trung cao, ưu tiên mọi nguồn lực xã hội hóa để thực hiện Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" một cách bền vững. Hỗ trợ, tư vấn thường xuyên về Chương trình OCOP cho các doanh nghiệp, HTX, hộ đăng ký kinh doanh. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện Kế hoạch thực hiện Chương trình OCOP năm 2023.

Bên cạnh đó, các sản phẩm đạt OCOP được đưa vào điểm bán hàng và giới thiệu sản phẩm OCOP tại các điểm trung tâm giới thiệu quảng bá sản phẩm trong và ngoài tỉnh. Chủ động hỗ trợ xúc tiến thương mại và tham gia các Hội chợ xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh do các cơ quan, đơn vị tổ chức.

Tập chung nâng cao các sản phẩm OCOP

Toàn tỉnh Sơn La hiện có hơn 200 sản phẩm nông nghiệp lợi thế có giá trị kinh tế và thương mại cao, có thể phát triển thành các sản phẩm OCOP. Đây đều là những sản phẩm mang tính đặc hữu vùng miền của tỉnh, khá phong phú về chủng loại, gồm 5 nhóm chính: Thực phẩm; đồ uống; thảo dược; lưu niệm; dịch vụ, du lịch nông thôn. Điểm chung của các HTX, doanh nghiệp khi xây dựng sản phẩm OCOP đều chủ động thay đổi tư duy sản xuất, đổi mới khoa học - kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh quảng bá, tiêu thụ sản phẩm thông qua nền tảng số.

Trao đổi với phóng viên, ông Sùng A Dế - Phó chánh văn phòng điều phối Nông thôn mới tỉnh Sơn La cho biết: Từ năm 2023, tỉnh Sơn La triển khai Bộ tiêu chí Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025. Bộ tiêu chí mới điều chỉnh, bổ sung một số nội dung. Ví dụ, việc đánh giá, phân hạng sản phẩm được thực hiện từ cấp xã, thay là từ cấp huyện như trước đây. Bên cạnh đó, UBND cấp huyện sẽ công nhận các sản phẩm OCOP đạt 3 sao thay vì cấp tỉnh như trước, giúp các địa phương chủ động lựa chọn sản phẩm tiêu biểu, tiết kiệm thời gian, chi phí thực hiện cho các chủ thể.

Việc đổi mới cách đánh giá, công nhận sản phẩm OCOP đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các chủ thể xây dựng và phát triển các sản phẩm OCOP mang lợi thế, đặc trưng của địa phương. Đến hết tháng 1 năm 2024 số lượng sản phẩm OCOP toàn tỉnh được đánh giá phân hạng và cấp Giấy chứng nhận ước thực hiện là 41 sản phẩm của 28 hợp tác xã, 08 công ty, doanh nghiệp, 05 hộ sản xuất kinh doanh đã được Hội đồng đánh giá, phân hạng chấm đạt từ 50 điểm trở lên, bao gồm: 04 sản phẩm đạt hạng 4 sao được UBND tỉnh Sơn La cấp chứng nhận; 37 sản phẩm đạt hạng 3 sao được UBND các huyện, thành phố cấp chứng nhận luỹ tiến sản phẩm OCOP của tỉnh Sơn La lên tổng số 151 sản phẩm, trong đó sản phẩm đạt hạng 5 sao là 01 sản phẩm; sản phẩm đạt hạng 4 sao là 55 sản phẩm, sản phẩm đạt hạng 3 sao là 95 sản phẩm. Trong năn 2024, tỉnh Sơn La phấn đấu nâng tổng số sản phẩm OCOP trên 200 sản phẩm.

Trong thời gian tới, để nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP, tỉnh Sơn La sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức thường xuyên, liên tục thông qua các phương tiện thông tin, đại chúng từ tỉnh đến cấp xã, thôn, bản; gắn kết và lồng ghép với hoạt động tuyên truyền trong xây dựng NTM. Tập trung nâng cao nhận thức cho các tổ chức kinh tế khu vực nông thôn, các cơ quan quản lý nhà nước, các đơn vị phân phối, người tiêu dùng thông qua các hội nghị triển khai chương trình OCOP; đa dạng hóa các hình thức truyền thông, qua các cổng thông tin điện tử (website), mạng xã hội, bản tin, chuyên đề, các hình ảnh, khẩu hiệu cụ thể. Tổ chức các lớp đào tạo tập huấn cho các tổ chức, cá nhân tham gia chương trình OCOP. Tổ chức đoàn công tác đi học tập trao đổi kinh nghiệm tại các đơn vị tiêu 7 biểu trong công tác triển khai chương trình OCOP.

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý, xây dựng mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa, HTX sản xuất sản phẩm OCOP. Thực hiện đăng ký truy xuất nguồn gốc sản phẩm OCOP trên hệ thống truy xuất nguồn gốc của tỉnh. Khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia chương trình ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ cao, công nghệ mới, tiên tiến hiện đại trong sản xuất, bảo quản, chế biến đối với sản phẩm OCOP, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng sản phẩm OCOP. Thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại như tổ chức và cử các chủ thể tham gia các Hội chợ, Hội nghị xúc tiến thương mại do tỉnh Sơn La và các tỉnh thành khác tổ chức. Tăng cường quản lý chất lượng sản phẩm sau xếp hạng.

Mục tiêu đến năm 2025, toàn tỉnh phấn đấu mỗi xã, phường có ít nhất một sản phẩm OCOP, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý, xây dựng mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa, HTX sản xuất sản phẩm OCOP. Thực hiện đăng ký truy xuất nguồn gốc sản phẩm OCOP, trên hệ thống truy xuất nguồn gốc của tỉnh. Đồng thời, rà soát, định hướng phát triển các sản phẩm theo chất lượng. Tập trung nguồn lực phát triển các sản phẩm đã có, hoàn thiện các điều kiện để nâng hạng các sản phẩm từ 3 sao lên 4 sao, từ 4 sao lên 5 sao, đáp ứng các nhu cầu ngày càng cao của thị trường.